Bazý þeyleri bilmeseniz de, hiç öðretilmemiþ olsa da gördüðünüz anda içinizden gelen bir sesle algýlarsýnýz. Renkler bu algý etkisinde birinci sýradadýr. Dünya var olduðundan beri tüm canlýlar üzerinde etkilidir. Gerçekte beyazýn ýþýkla dansý olan bu sonsuz adetteki renk yanýlsamalarý sofrada kulaðýmýza neler fýsýldar?
Ýnsan hayatta kalmak için beslendi. Hayatta kalmak için depoladý. Ve hayatta ‘mutlu’ olabilmek için yemeði sanatsal bir þölene dönüþtürmeye, bu vahþi eylemi zarifleþtirmeye karar verdi. Masa icat olundu, çatal, kaþýk ve servis tabaklarý arkasýndan geldi. Yemeðin sanata dönüþebilme yolculuðunda lezzet ve sunumun bir bütündür. Tabakta lezzet olmadan baþarý gelemez. Elimizde lezzetli bir yemek olduðunu var sayalým. Peki bu yemeði nasýl ve hangi renkleri kullanarak servis edersek baþarýya ulaþabiliriz?
Hayatta her þeyin bir dili var. Mevsimlerin, ýþýðýn, hareketlerin, kýyafetlerin ve elbette yemeklerin. Kimi dili öðretilmeden bilirsiniz. Yemeðin dilini, kimliðini oluþturan önemli ayaklardan biridir renkler. Bir tabaktaki renk kombinasyonu ve onlarýn tonlarý bir bütün olarak ona uzanan kiþiye bir þeyler fýsýldar. Dünya kadar malzeme ve renk. Düþünelim meyvelerin kaç rengi vardýr mesela? Renkler denilince Phantone kataloðunun dehasý Lawrence Herbert’ýn þirketi her gün yeni bir ton buluyor. Renkleri ve tonlarýný tarif etmek oldukça güç. Her birinin verdiði duygularsa bambaþka. Onlarý uyumlu olarak buluþturmak veya tonlamak da elbette tabaðý hazýrlayan kiþinin becerisiyle ilgili.
Renkleri iyi kullanýrsanýz tabaktaki yemeðin lezzetine lezzet katar yemeklerinize tutkulu insanlara sahip olursunuz. Yemeklerinizle onlarý yiyenler arasýndaki baðý devam ettirmek sunumlarýnýzýn keskin çizgilerle ve renklerle deðiþikliðe uðramamasý ile süreklilik kazanýr. Zor bir dengedir ama yemek sanatýnda içinizde bir yetenek varsa son tahlilde zafer mutlaka sizin olacaktýr!
HANGÝ TABAKTA NE RENK?
Beyaz ve soðuk açýk tonlar: Bu kombinasyonu kullanmak en hassas iþçiliktir. Kombinasyon baþarýlý olursa verdiði his elegan, naif, seçkin olur.
Zýt renklerin kombinasyonu: Tek kelime ile cüretkardýr. Verdiði his maskülendir ve mesajý son derece nettir.
Ara tonlar: Birbirine uyumlu renkler huzuru ve sakinliði simgeler. Hemen her türlü yemek, davet ve hediye için genel tercihtir. Verdiði his eðlence ve neþedir.
Sarý: Mutluluðun rengi sarý neþeli bir renk olarak kabul ediliyor. Ýnsanlarýn mutlu olduklarý zamanlarda yemek yemekten daha çok keyif aldýklarý ve bu nedenle de sarýnýn iþtah üzerinde olumlu bir etkisi bulunuyor.
Siyah: Dekorasyonda iþtahý azalttýðý belirtiliyor; bu nedenle özellikle tabakta da çok dengeli kullanýlmalý. Siyah tabaklar mat olduðunda açýk renk veya canlý tonlardaki yemekleri patlatýyor bu özelliði ile serviste tercih edilebilir. Kaliteli bir havyar ve siyah tuz gibi sofistike malzemelerle bütünleþen algýsý siyah rengini özel tasarýmlarda kullanmayý gerektiriyor.
Kýrmýzý: Kan basýncýný, kalp atýþ hýzýný artýran ve açlýk hissi uyandýran bir renk. Bir gýda ambalajýnda veya afiþinde bile olmasý iþtahý tetikleyebiliyor. Eðer çok açsanýz, muhtemelen kýrmýzý renkte bir çorba size yeterli gelmeyecek tam tersi iþtahýnýzý daha da kabartacaktýr. Besinlere kýrmýzý rengi veren antosiyanin maddesi aðrý ve iltihaplanmalar için bire birdir. Kýrmýzýnýn içeriðinde bol bol magnezyum ve potasyum bulunur.
Gri: Gýdalarda yemek düþüncesinden uzaklaþtýran bir renk. Ancak servis tabaklarýnda yemeði öne çýkaran ve seçkin bir tarz gücü var. Kaliteyle eþ deðer bir algý oluþturduðundan özellikle dekorasyonda yemek için mükemmel bir taban oluþturmakta.
Mor: Mor sebzeler hafýza için çok yararlý ve mükemmel bir tercih. Ki, bu durum o mor yemeði gördüðünüz anda kendisini unutulmaz yapacaktýr. Bol antioksidan bulunan mor sebzelerde az miktar karbonhidrat bulunur ama kalori olarak oldukça düþüktür. Potasyum, demir, A ve C vitaminleri olarak da oldukça zenginlerdir.
Mavi: Sakinleþtirici bir renk. Rahatlama ihtiyacý duyulan odalarda dekoratif kullanýlmasý öneriliyor. Rahatlamýþ ve gevþemiþ insanlarýn da yemekten çok uyumaya meyilli olduklarý düþünülürse mavi de iþtah açýcý bir renk olmaktan uzak. Mutfakta mavi tonlarýn kullanýmý günlük kalori hesabýný azaltmak isteyenler için yardýmcý olabilir.
Turuncu: Sýcaklýk hissi veren turuncu rengi iþtahý en çok uyaran renklerden biri. Turuncunun beyni uyardýðý, zihinsel aktiviteyi hýzlandýrdýðý ve genellikle de açlýk hissini körüklediði belirtiliyor. Saðlýklý yiyeceklerin pek çoðu da turuncu renge sahip; mandalina, cennet hurmasý, havuç gibi.
Kahverengi: Ýþtahý tetiklemeyen koyu renklerden biri olarak kabul ediliyor. Çok fazla piþmiþ ya da yanmýþ yemekleri anýmsatabileceði söyleniyor. Diðer taraftan ev yapýmý bir ekmek ya da çikolata gibi lezzetli yiyecekleri de çaðrýþtýrdýðý bir gerçek.
Yeþil: Yeþil demek saðlýk demek. Yeþil renkli malzemelerle önünüze gelen bir yemek veya çorbayý henüz tatmadan rahatlatýcý bir etki verecektir. Algý olarak doðayý çaðrýþtýran bu renk genellikle yemeðin veya ürünün doðal olduðu hissi uyandýrýr. Dolayýsýyla yeþilin saðlýklý yemek yemeyi teþvik eden iyi bir renk olduðu belirtiliyor. Yeþil renklerdeki sebzeler A ve C vitamini, B6 ve B9 gibi baðýþýklýk sistemi için önemli vitaminler, magnezyum içerirler.
