Kersetin kaynaðý olarak elma ve armut tüketimi dikkate alýnmýþ, yeni çalýþmada... Ancak daha zengin kersetin içeriðine sahip besinler var; kapari, kýrmýzý soðan, biber gibi.
Meyve ve sebzelerin, özellikle renkli meyvelerin, saðlýðýmýz için ne kadar önemli olduðu konusu basýnda sýk sýk yer alýyor. Genellikle yürütülen deneysel (hücre veya deney hayvaný) ve klinik (insanlar üzerinde) çalýþmalarýn sonuçlarý üzerinde yapýlan yorumlara dayandýrýlan bu önerilerin kapsamlý saha çalýþmalarýnýn bulgularýyla da desteklenmesi, bu hipotezlerin güvenilirliðini artýrmasý bakýmýndan önemli. Saha çalýþmalarý toplumun belirli bir kesimi üzerinde (yaþ grubu, cinsiyet, hasta grubu, saðlýklý gönüllüler, vd.) geriye dönük (rekrospektif) veya ileriye yönelik (prospektif) olarak yürütülebilmektedir. Bu çalýþmalarýn deðeri mümkün olan en yüksek sayýda gönüllü üzerinde en uzun süre ve izlenen ölçüm deðerlerinin geçerliliði ile ölçülmektedir.
ABD’DEN YENÝ BÝR ÇALIÞMA
Amerika Birleþik Devletleri’nde yürütülen geniþ kapsamlý bir çalýþmanýn (Framingham Heart Study) bazý sonuçlarý yeni yayýmlandý. Geniþ bir yaþ aralýðýnda, 5 bin 209 kiþi üzerinde yürütülen bu çalýþmada 18 yýl sonunda elde edilen sonuçlar deðerlendirilmiþ. Bu çalýþmalardan birinde tip-2 þeker hastalýðý bulunmayan 2 bin 915 gönüllüde meyve ve sebzelerdeki polifenolik madde grubu flavonoitlerin (flavonoller, flavan-3-oller, antosiyanidinler) kullanýmý ile þeker hastalýðý (tip-2) geliþimi riskinin ne derecede önlenebileceði incelenmiþ.
Sonuçta bu süre içerisinde izlenen gönüllülerden 308’inde tip-2 þeker hastalýðý geliþtiði tespit edilmiþ. Yapýlan alt grup analizinde diyetlerinde flavonol (kersetin, kaempferol, mirisetin, izoramnetin) içeriðinin iki buçuk kat artýrýlmasý ile þeker hastalýðý riskinin yüzde 26, flavan-3-ol (kateþinler) içeriðinin iki buçuk kat artýrýlmasý ile ise yüzde 11 azaltýlabileceði gözlemlenmiþ. Ancak antosiyanin (meyvelerdeki kýrmýzý/mor tonlarýndaki renk maddeleri) tüketiminin artýrýlmasýyla þeker hastalýðý riskinin önlenemediði sonucuna varýlmýþ.
SOFRANIZDA BULUNSUN
Bu sonuç þimdiye kadar yayýmlanan deneysel araþtýrma sonuçlarý ile de uyumlu görülüyor.
Bazý besinlerde yüksek miktarda bulunan bir flavonol olan kersetinin þeker hastalýðýyla iliþkili etkenler üzerinde (kan þekeri seviyesini düþürdüðü, insülin seviyesini düzenlediði, pankreas B-hücrelerinin bütünlüðünü koruduðu, vd.) etkili olduðu bilinmektedir.
Çalýþmanýn sonuçlarý, insanlarýn beslenme alýþkanlýklarýnda yer verdikleri meyve ve sebzelerdeki flavonoitlerin tip-2 þeker hastalýðýnýn önlenmesinde önemli bir etken olabileceðini ortaya koymasý bakýmýndan dikkati çekici. Günlük diyetimizde kersetin gibi flavonoller bakýmýndan zengin meyve ve sebzelere mümkün olduðunca yüksek miktarda yer verilmesi þeker hastalýðý geliþimi riskinin azaltýlmasý bakýmýndan yararlý olabilecektir.
BAÞKA HANGÝ BESÝNLERDE VAR?
Bu yeni çalýþmada kersetin kaynaðý olarak elma/armut tüketimi dikkate alýnmýþ, ancak daha zengin kersetin içeriðine sahip besinler de biliniyor. Yardýmcý olmasý bakýmýndan bazý besinlerdeki ‘kersetin’ oranlarý þu þekilde belirlenmiþ (100 gram içerisinde miligram olarak):
Kapari (233), mürver meyve suyu (108), kiþniþ yapraðý (53), arapsaçý yapraðý (49), kýrmýzý soðan (33), piþmemiþ bamya (24), arý poleni (21), taze biber (15), bezelye (14), siyah erik (13), kýrmýzý lahana (12), elma/armut/böðürtlen (5).
