Rodos’ta neler oluyor?

Osmanlý donanmasý tarafýndan 4 ay süren kuþatmadan sonra 1522’de Rodos’un Sen Jan Þövalyelerinin elinden alýnmasýyla birlikte, Osmanlý Devleti Doðu Akdeniz’in en önemli gücü hâline gelmiþtir. Rodos’un stratejik konumu Osmanlý deniz hâkimiyeti anlayýþýnda yeni stratejilerin uygulanmasýna da zemin hazýrlamýþtýr. Fethi, adeta imkânsýz olarak görülen ve Haçlý ordularýnýn Doðu Akdeniz’deki en önemli kalesi olan Ada’nýn zaptý Avrupa’da büyük þaþkýnlýk ve hayal kýrýklýðý yaratmýþtýr. Rodos, Osmanlý idaresinde en huzurlu dönemi yaþamýþtýr. 1828 Londra Protokolü ile Rodos Adasý ve On Ýki Ada, Ýngiltere-Fransa ve Rusya’nýn himayesine alýnmýþtýr. Rodos Adasý, 1912’de Trablusgarp Savaþý sýrasýnda Ýtalya tarafýndan iþgal edilirken Lozan Antlaþmasý ile On Ýki Ada Ýtalyanlara býrakýlmýþ. 390 yýl (1522-1912) Osmanlý hâkimiyetinin hüküm sürdüðü Rodos Adasý ve On Ýki Ada, en son Yunanistan hakimiyetine girmiþtir. Adada bulunan Türk nüfusu, 1923’teki Türkiye-Yunanistan arasýnda yapýlan nüfus mübadelesinin dýþýnda tutulmuþtur. Rodos’un Türk ve Müslüman nüfusu þimdilerde varlýk mücadelesi veriyor.

Rodos Türklerinin sýkýntýlarýnýn baþýnda Türkçe eðitimden mahrum býrakýlmýþ olmalarý geliyor. Kýbrýs Barýþ Harekâtý sýrasýnda Yunan hükümetinin ülkedeki azýnlýk okullarýný kapatmasý, Türklerin dil, din ve kültürlerini yaþatma ve var olma mücadelesini daha da zorlaþtýrmýþ. Rodos Müslümanlarý Kardeþlik ve Kültür Derneði’nin baþlattýðý Türkçe kursu ise yetersiz kalýyor. Geçtiðimiz yýl ziyaret etme fýrsatý bulduðum Rodos’ta Ýskeçe Müftülüðü’nün görevlendirdiði imam Ýlter Meço ile tanýþma fýrsatým oldu. Oradaki Türk nüfusa yönelik gönüllü Türkçe kurslarý veriyor. Bu kurslara orada yaþayan Türk nüfus büyük ilgi gösteriyordu. Anadilde eðitimden mahrum býrakýlan Rodos Türkleri, özellikle yeni nesli kaybetmemek, dillerini ve kültürlerini yaþatmak için yoðun çaba sarf ediyorlar. Ýbrahim Paþa Camii’nin imam hatibi Ýlter Meço kendisini oradaki topluma adamýþ. Rodos Müslümanlarý Kardeþlik ve Kültür Derneði ile ele ele vererek Türk çocuklara hem Türkçe, hem de ahlak dersleri veriyor. Ancak Rodos’ta artan baskýlar nedeniyle Türk olmak giderek zorlaþýyor. Bu çalýþmalardan rahatsýz olan Yunan yetkili makamlarý Türk nüfusun çok sevdiði imam Ýlter Meço’ya karþý çeþitli oyunlar planlýyor.

4 bine yakýn Türk’ün yaþadýðý Rodos’ta Pargalý Ýbrahim Paþa tarafýndan 1530 yýlýnda yaptýrýlan adanýn ibadete açýk tek camisine, Yunan hükümetinin yetkili gördüðü Dimetoka Müftülüðü’nce yeni bir imam atanmasý Müslüman halkýn tepkisine neden oldu. Ýmam Ýlter Meço, Yunan polisi tarafýndan gözaltýna alýnarak, tutuklandý. Rodos Suçüstü (Yýldýrým) mahkemesi, Rodos Ýmamý Ýlter Meço ve Türk vatandaþý Sunusi Mýsýroðlu’na 21’er ay hapis cezasý verdiði belirtiliyor. Rodos Müslümanlarý Kültür Derneði üyesi Þahap Kaþlýoðlu, camilerinde mevcut iki imam görev yaparken, Dimetoka Müftülüðü’nce imam atandýðýný söyledi. Rodos Adasý’nda yaklaþýk 10 caminin bulunduðunu ancak bir tanesinin ibadete açýk olduðunu dile getiren Kaþlýoðlu, tüm camilerin ibadete açýlmasýný ve anahtarlarýnýn derneklerine teslim edilmesini istediklerini söyledi.  Osmanlý dönemine ait birçok kýymetli eser “Fethi Paþa Saat Kulesi, Türk Kütüphanesi, Türk Þehitliði vs.” Rodos’ta Vakýflar Ýdaresinde bakýma muhtaç bir durumdadýr. Bu eserler bilinçli olarak ya harap edilmekte ya da çeþitli bahanelerle ortadan kaldýrýlmaktadýr. Müslüman Türk azýnlýk bütün haklardan mahrum býrakýlmak isteniyor.

Rodos’ta yaþayan Müslüman Türk azýnlýk Yunanistan’dan olumlu açýlýmlar beklerken, Altýn Þafak’ýn ýrkçý fanatizmi ve yaklaþýmlarý krizle kavrulan Yunanistan için olumlu bir geliþme deðildir. Yunanistan’ýn kaderi Türkiye’dir. Ýleri görüþlü Yunan politikacýlar bunu çok iyi görüyorlar ve Türkiye ile iþbirliðine daha çok önem veriyorlar. Yunanistan, krizden kurtulmak istiyorsa önce Müslüman Türk azýnlýðýn haklarýný tanýmalý ve Türkiye ile iyi iliþkiler geliþtirmelidir. Tehdit doktrininden vazgeçmelidir. Yunanistan gerçek müttefik arýyorsa iki yüzlü Avrupa’ya karþý en sadýk müttefiki Türkiye olabilir. Unutulmamalýdýr ki güçlü bir Yunanistan için güçlü bir Türkiye’ye her zaman ihtiyaçlarý vardýr.