Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Roka, yüksek tansiyon tedavisinde yardýmcý olabilir

Benim salata olarak tercihim her zaman limonlu ROKA (Bilimsel adý: Eruca sativa) salatasý olmuþtur. Aslýnda rokayý basit bir þekilde sadece hoþlanýlan bir lezzet olarak  tanýmlamak sanýrým haksýzlýk olacaktýr. Nitekim bazý toplumlarda rokanýn çeþitli hastalýklarýn tedavisinde yararlý olabildiði görüþü yaygýn. Mesela Pakistan’da roka yüksek tansiyon ve þeker hastalýðý tedavisinde yaygýn uygulanan bir þifa kaynaðý olarak tanýmlanýyor; roka yapraklarý taze halde doðrudan ya da piþirilerek yüksek tansiyonu düþürmek için kullanýlýyor. Yürütülen bir araþtýrmada gözlenen pýhtýlaþmayý önleyici etkisi de bu konudaki etkinliðini destekliyor. Yeni yayýmlanan bir araþtýrmada rokanýn yüksek tansiyon tedavisinde etkisi ve etki þekli deney hayvanlarý üzerinde ayrýntýlý olarak incelenmiþ.

Normal kan basýncý seviyesine sahip sýçanlar iki gruba ayrýlarak bir gruptaki hayvanlar yüksek tuz diyeti ile beslenerek kan basýnçlarý yükseltilmiþ. Daha sonra her iki gruba da roka özütü uygulanmýþ. Uygulama sonucu normal hayvanlarda kan basýncýnda yüzde 42’ye varan düþme görülürken, yüksek tansiyon hastalarýnda yüzde 59’a varan azalma saðlanmýþ. Daha sonra yürütülen ayrýntýlý çalýþmalar ile etki þekli çözümlenmiþ. Rokanýn yüksek tansiyonu düþürücü etkisinin damar geniþletici ve kýsmen kalp fonksiyonlarý üzerindeki etkisine baðlý olduðu ve bu etkilerin içerisindeki kersetin (flavonoit) ve erusin (izotiyosiyanat) ile iliþkili olabileceði ileri sürülüyor. Etki þeklini merak edenler için muskarinik reseptörlerle baðlantýlý nitrik oksit salýmý ve kalsiyum akýþý ve salýmý üzerinde dual etkisi tespit edilmiþ. 

Yüksek tansiyon dünya genelinde en önemli ve en yaygýn hastalýklarýn baþýnda geliyor. Özellikle koroner damarlar, beyin damarlarý ve böbrek hastalýklarý gibi insanlarýn yaþam kalitesini olumsuz etkileyen ve hayati riski yüksek saðlýk sorunlarýnýn baþlýca etkenleri arasýnda yer alýyor. Bu bakýmdan yüksek tansiyon hastasý olsun ya da olmasýn hepimizin rokaya günlük diyetimizde daha fazla yer vermesi gerekiyor. Yüksek tansiyonun ilaç tedavisi öncesi tedaviye yönelik uygulamalarda roka mükemmel bir tercih olacaktýr. 

Roka sadece yüksek tansiyon tedavisinde deðil, brokoli ve turp ile ayný aileden olmasý nedeniyle zengin glukorafanin içeriðine sahip olduðundan kanserden koruyucu olarak da saðlýðýmýzýn korunmasýnda önemli rol oynayabilmektedir.