Okullar tatil oldu ya, çocuk kanallarý ve reklam iliþkisine dair yazmak yine þart oldu.
TRT Genel Müdürü Þenol Göka doðru bir kararla TRT Çocuk’u reklam pastasý dýþýna çýkardý. Kamu yayýncýsý olarak TRT doðruyu yaptý ve bu yapýlanýn kýymetini herkes bilmeli. Ancak özel çocuk kanallarýnda durum farklý.
O kanallar yaþamak ve yayýnlarýna devam etmek için gelir elde etmek zorundalar.
Buraya kadar olana bir diyeceðim yok ama devamýnda biraz sýkýntý var.
***
Yasal olarak dayanaðý yoktur ama keþke RTÜK çocuk kanallarýnda reklamý yapýlan oyuncaklarýn fiyat araþtýrmasýný bir yapsa ve kamuoyuna açýklasa.
Eðer oyuncaktan söz ediyorsak, reklamý yapýlan oyuncaklarýn fiyat aralýklarý 150 ile 500 lira arasýnda.
Eðer oyun hamurlarýndan söz ediyorsak, normalde 5-10 liraya satýlan hamurlarý oluþturulmuþ bir senaryo ve o senaryoya uygun kalýplarla 70-80 liraya satýyorlar.
Burada önemli bir nokta var: Çocuklar bir sürü yerde etkileþim halinde ve bir çocuk televizyonda reklamlarda gördüðü bir oyuncaðý yaþýtý olan bir baþka çocuðun elinde gördüðünde mutlak sahip olmak istiyor.
Tamam özel çocuk kanallarýnda reklam olsun ama ithalatçý ya da üretici firmalar ara sýra herkesin ulaþabileceði oyuncaklarýn da reklamýný yapsalar keþke.
***
Þu saðlýksýz beslenme iþinden de söz etmek lazým biraz...
Hemen her firma çocuklar içinsaðlýklý ürünler de üretiyor ama çocuk kanallarýndaki reklamlarda saðlýklý ürünler az diðer ürünler çok fazla reklam olarak dönüyor.
Evet bu noktalarda yaptýrým çok kolay olmasa bile bazý etik kriterler konulabilir daha doðrusu konulmalý.
***
Bu aralar herkes RTÜK’ün uydu yayýný yapan kanallar hakkýnda açtýðý soruþturma ve kapatma kararlarýný konuþuyor.
Bence çok doðru bir iþ yapýyor RTÜK, cebine 500 bin dolar koyan, iki kamera, bir yayýn masasý kiralayýp televizyonculuk yapamamalý, halkýn kandýrmamalý...
Bu örnekleri çok gördük... Arkadaþlar arasýnda piþtide doktor diye anýlan bir adam bile ekrana çýkýp ben doktorum diyebiliyor.
Ancak bu yetmez, RTÜK bir de Anadolu’da yayýn yapan kimi televizyonlarda insanlarýn manevi duygularýnýn nasýl istismar edildiðini de araþtýrmalý.
Canlý yayýnda bel fýtýðýný iyileþtiriyorum diye dua okuyan falan adamlar var maalesef...
Sonuç olarak ekran dediðimiz þey çocuklarýn ve iyi niyetli insanlarýn sömürülmelerine aracý olmamalý.
RTÜK’ün bu konuda yetkileri belli zaten yasak yerine de etik ilkelerle sorunlar çözülmeli...
Herkesin bütçe tutturma derdinde olduðu bir dönemde bu yazdýklarýmý umursayan pek olmaz ama fark etmez.
Uymasalar bile onlar da söylediklerimin doðru olduðunu biliyorlar...