Mizaç özelliðimizin içedönük – dýþadönük spektrumunda bir yerde olmasý, psikoloji/psikiyatrinin uzun zamandýr vurgu yaptýðý meselelerden biri. Bazýlarýmýz aðýrlýklý olarak içedönük tarafta, bazýlarýmýz dýþadönük tarafta, çoðunluðumuz ise ortada bir yerde bulunuyor. Bu mizaç yapýmýz en az yüzde 50 oranda yapýsal, yani genetik.
Yalnýzlýk, sosyal izolasyon içinde olmak ise, içedönük olmaktan farklý bir þey. Yalnýz olmak, baþka insanlarla yakýn baðlar içinde olmamak demek. Hayatýnda dostun, arkadaþýn, kankan vb. olmamasý demek. Diðer insanlarla baðlantýnýn zayýf veya neredeyse olmamasý demek.
Baþkalarýyla sosyal baðlarla baðlanmak, duygusal alýþveriþler yapmak, beraber aktiviteler içinde olmak hem ruh saðlýðýmýz hem de bedensel saðlýðýmýz için koruyucu. Neredeyse mutlu olmamýzýn en önemli belirleyicisi. Yalnýz olmak ise aksine hem bedenimize hem de ruhsal dünyamýza zarar veriyor.
Ýçedönük olup insanlarla anlamlý bað kurmak mümkün
Ýçedönük olmak veya dýþadönük olmak tek baþýna övülecek veya yerilecek bir þey deðil. Ýki tarafýn da avantaj ve dezavantajlarý var. Ýkisinin de aþýrý þekilleri problemler oluþturabilirken, ýlýmlý halleri pek sorun çýkarmaz. Önemli olan mizaç özelliðimizin ve bu özelliðin hayatýmýza neler getirdiðinin farkýna varmak, o özelliðimizle barýþýk olmak ve bu özelliðimizi dikkate alarak hayatýmýza düzenlemeler yapmaktýr.
Yalnýzlýk baðlanmanýn karþýtý
Yalnýzlýk psikolojik ve sosyal açýdan risk faktörü. Ýnsan doðasý gereði “baðlanan” bir varlýk. Anne ile çocuk arasýnda baþlayan baðýn, artarak baþka kiþilerle hayat boyu devam etmesi gerekiyor. Yalnýzlýk aslýnda “baðlanma” halinin karþýtý. Bu anlamdaki yalnýzlýk, geçici bir uzlete çekilme halini anlatmýyor. Veya kiþinin kendi zihniyle baþ baþa kaldýðý, nitelikli zaman geçirmeyi veya tefekkür halini de tanýmlamýyor. Burada sorunsal olan, kiþinin baþkalarýyla anlamlý bað kurmaksýzýn, boþta ve kendine kalma halini tanýmlýyor. “Sosyal izolasyon” anlamýnda yalnýzlýktan bahsediyorum.
Yalnýzlýk içedönük olmanýn doðal ve kaçýnýlmaz sonucu deðil
Bu yazýnýn özü þu mesaj üzerine kurulu: Ýçedönük olmak anlaþýlabilir ve kabul edilebilir bir hal. Normalin bir versiyonu. Bu sebeple de savaþýlacak bir durum deðil. Sosyal yalnýzlýk ve sosyal izolasyon ise mücadele etmemiz gereken bir durum. Çünkü yalnýzlýk içedönük mizaca sahip olmanýn doðal ve kaçýnýlmaz sonucu deðil. Bir kiþi içedönük mizaca sahip olup, insanlarla güçlü sosyal baðlarý olabilir. Grubun içinde çok konuþmayabilir ama bir grubun anlamlý bir üyesi olabilir.
Sonuç olarak, esas sorun, aþýrý olmadýkça, içedönük olmak deðil, insanlarla bað kurmadýðýmýz, sosyal izolasyon hali olan yalnýzlýk. Ýçedönüklük yalnýzlaþma eðilimine katký saðlasa bile, mutlak neden olarak gösterilemez. Ýçedönük olmakla savaþmamýz gerekmez ama sosyal izolasyon anlamýndaki yalnýzlýktan çýkmak için mücadele etmek gerekli. Saðlýklý ruh hali için dostluk ve arkadaþlýklara ihtiyacýmýz var.
