“Rus Dünyasý” teziyle, Rusya’nýn geniþleme planý

Rusya’nýn; “Rus Dünyasý” Projesi, Ukrayna - Rusya savaþý meydana geldiðinden itibaren aktifleþti. Rusya’da kamuoyu resmen “Rus Dünyasý” tezini savunmaya baþladý. Dünyada yaþayan Ruslar ve Rusça konuþanlarýn hamisi olarak kendini lanse etmeye baþlayan Rusya Devleti, kendi kamuoyunun bu tezi sahiplenmesi, kurtarýcý kýsmýnda ise Rusya’nýn Devlet politikalarýnýn gerçekleþmesine destek vermesi, uzun sürmedi.

Bu motif üzerinden Ukrayna ile aralarýndaki savaþ, ciddi boyuta geçti. Bu tez Rusya’nýn Baltýk ülkelerindeki Ruslar ve Rusça konuþanlarýna sahiplenme konumunu pekiþtirdi.

Bu tezin; masumane, sadece kendi kültürünü savunmaya alma, iliþkileri pekiþtirmeye yönelik bir hamle olmadýðýný, eski Sovyet Cumhuriyetleri toplumlarý anlamalý ki, Belarus ve Kazakistan örneðinde, bu geliþmeye sözlü direniþler oldu.

Putin’in eski ekonomi müþaviri Andrey Ýllarionov’un, “bugünlerde Rusya’nýn, eski Sovyet Cumhuriyetlerini geri döndürmesi þart oldu” beyaný ve “bunun karþýlýðýnda NATO’dan sadece “bu durumda geliþmelerden rahatsýzýz” sözleri dýþýnda bir tutum görmeyeceðiz” ifadelerini kullanmasý ise birazcýk gerçeði yansýtmaktadýr.

Rusya’da konuþmalarýyla uçlarda dolaþan Liberal Parti Baþkaný Jirinovski’nin ise “eski Sovyet Devletleri ile sýnýrlarý kaldýrmalý ve aynen Avrupa Birliði gibi ayný siyasi ve ekonomik mekâna geçiþ yapmalýyýz” beyaný da, bu baðlamda ciddi sinyaldir.

Belarus ve Rusya iliþkilerinin þimdiki durumuna baktýðýmýzda ve Belarus Devlet Baþkaný Lukaþenko’nun Rusya’ya yönelik kullandýðý cümleleri gözden geçirdiðimizde, bu yeni hamlenin sadece birilerinin siyasi hayali olmadýðýný anlýyoruz.

Türkiye - Rusya arasýnda uçak krizi döneminde de yazmýþtým. Belarus lideri Lukaþenko, Rusya’da özellikle ordu ve güç merkezlerinde saygýyla anýlan biridir. Ayrýca eski Sovyet Cumhuriyetleri içerisinde dost olup, Putin’e kafa tutabilen tek isimdir.

Rusya; Belarus’a sattýðý doðalgazýn fiyatýný Ukrayna olaylarý sýrasýnda bayaðý aþaðýya çekmiþti. Buna neden olan ise, Lukaþenko’nun bu ortamý iyi kullanýp, Rusya’dan indirim fiyatýný alabilmesi idi.

Þimdi Rusya tekrar Belarus’a doðalgaz fiyatlarýný yükseltti ve Lukaþenko bu duruma, nerdeyse ulu orta isyan etti. Buna karþýlýk olarak da Rusya’nýn Avrupa’ya giden doðalgaz hattýnýn, Belarus’tan geçen transit bölümüne, Rusya’nýn fazla para ödemesi gerektiðini söyledi. Yani bildiðiniz fiyat artýþýný onayladý.

Ukrayna - Rusya savaþýnýn serüvenine bakarsanýz, Rusya’nýn doðalgaz üzerinden baský yapma politikalarýna þahit olacaksýnýz. Ukrayna meselesinde bu anlaþýlýrdý. Çünkü Rusya’ya göre Ukrayna, Avrupa Birliði’ne entegrasyon ve Nato üyeliðine transfer olursa, Rusya sýnýrý düþman olan dengeye daha da yaklaþacaktý.

Belarus; Ukrayna meselesinde ayný çatý altýnda olmalarýna raðmen, komþu ülkenin toprak bütününü destekledi. Rusya ile Belarus arasýnda sýnýr yok. Sanki ayný devlet modelini geliþtirmiþler. Dolayýsý ile Belarus’un bu tutumu, Rusya için hayal kýrýklýðý niteliðinde oldu. Lakin Lukaþenko’nun sýnýr tanýmayan sert tutumuna karþýlýk, Putin üzerine fazla gidemedi.

Þimdi Belarus Devlet Baþkaný, Rusya için þunu söylemekte. “Eðer Rusya bizi sömürgesi olarak görüyorsa yanýlgýya uðramakta. Bilsin ki, bize sömürge gözüyle bakana, bizim de verecek cevabýmýz ve gidecek yolumuz vardýr.”

Rusya’nýn; Belarus’ta hava kuvvetleri üssü kurabilmesine, Lukaþenko’nun cevabý manidardýr. “Biz ayný devlet çatýsý altýnda bir isek, buraya hava kuvvetleri üssü neyine lazým Rusya’nýn? Biz varýz ya! Gerektiðinde biz izin veririz, siz de kullanýrsýnýz elimizdeki üsleri. Yok, eðer burada sessiz bir Sovyet modeli iþgal düþünüyorsanýz, büyük hata içerisindesiniz. Çünkü biz kimsenin sömürgesi deðiliz.”

Belarus örneðinde anlaþýlan þu ki; Rusya, eski Sovyet Devletlerini yeniden toparlamayý hedef edindi. Batýdan gelen tehdidi, böyle bir yöntemle engelleyebileceðini düþünmekte! Korkarým ki; ABD’nin dünya üzerindeki sýnýrsýz hâkimiyet iddiasý sonucu, Rusya’nýn “Sovyet Birliði” planýný, hayalden öteye taþýmasýna ilham kaynaðý oluþtursun.