Rusya cumhurbaþkaný Putin, Sovyetler Birliðini yeniden kurmak için bayaðý ilginç tehdit uslubu geliþtiriyor.
Gümrük Birliðine üye olmayan eski sovyet cumhuriyetlerinden, para için Rusya’ya giden vatandaþlarýný deport edeceðini açýklayan Putin bayaðý ýsrarcý gözüküyor.
Gümrük Birliði anlaþmasýna esas desteði Beyaz Rusya ve Kazakistan vermiþtir. Rusya için bu anlamlý anlaþma politik nitelik taþýmaktadýr.Ve Putin yeni dönemde tekrar kendisi ile hesaplaþýlmayan siyaset kurgusunu altüst etmek çabasýndadýr.
Özellikle Güney Kafkasya ve Ukrayna Rusya’nýn vazgeçilmezi olarak bilinmektedir.
Orta Asya cumhuriyetlerinden ,Özbekistan Rusya için esas direniþ kalesi olarak bilinmektedir. Özbekistan’daki siyasi atmosferi sonuna kadar destekleyen Rusya için Ýslam Kerimov ciddi partner olarak biliniyor.
Kýrgýzistan’daki siyaset yeni ve daha ziyade Türkiye yanlýsý olarak biliniyor. Rusya bundan rahatsýzlýk yaþamýyor. Çünkü tek baþýna Kýrgýzistan’ýn ne tarafta olmasý Orta Asya’nýn genelini etkileyemeceðini düþünüyor.
Kazakistan ve özellikle baþkan Nazarbayev, ciddi siyaset adamý kimliði ve milli duruþu ile dikkat çekmektedir. Lakin Nazarbayev Kazakistan için denge politikasýnýn vazgeçilmez olduðunu anlamaktadýr. Bir taraftan Çin, diðer taraftan Rusya, Kazakistan’a rahat adýmlar atmak lüksünü vermemektedir. Buna raðmen Kazakistan’ýn tutumu oldukça takdire layiktir. Nazarbayev tüm baský unsurlarýna raðmen, baðýmsýz duruþunu ve milli mefkure algýsýný siyasete taþýmaya devam etmekte. Ortak Türk medeniyet coðrafyasý inþasýnda Türkiye’ye destek vermektedir. Ayrýca Azerbaycan’ý her durumda desteklemekte ve bir takým baskýlara raðmen dik duruþunu sürdürmektedir.
Rusya’nýn da yanýnda bir takým projelerde bulunmasý ise Kazakistan’ýn provokatif unsurlardan korunmasý amacýný taþýdýðý aþikardýr. Türk coðrafyasýnda en tecrübeli siyaset adamý olarak Nazarbayev’den ciddi anlamda faydalanýlmalýdýr bence.
Rusya, Putin hayalleri ile yeniden gündeme eski Sovyet kudretiyle dönmek istiyor.
Gümrük birliði konusunda bayaðý ýsrar sergilenmektedir. Eðer eski cumhuriyetler bu teklifi deðerlendirmezse, Rusya diðer cumhuriyetten olan vatandaþlarý geriye göndermek beyaný ile baþka bir siyaset inþasý vadediyor. Sosyal haklarý tanýnmayan, parasýz pulsuz kalmýþ vatandaþ için Rusya’dan sýnýrdýþý edilmek uçurum demektir. Orta Asya, Azerbaycan, Gürcüstan kimi ülkelerden para amacýyla Rusya’ya yüz tutmuþ vatandaþ için Rusya kurtarýcýdýr. Ailesinin parasal olarak geçindiði kaynak olan Rusya bu durumu deðerlendirmekte pek kararlýdýr.
Rusya pazarlarýna hakimiyeti ile bilinen Azerbaycan uyruklu vatandaþlar için ise bu ciddi sorun olarak algýlanmaktadýr. Böyle olduðu içindir ki, Rusya arazisinde çalýþan Azerbaycan vatandaþlarý için eski Sovyet kurgusu arzu olunan istek olarak kabullenmektedir.
Rusya artýk bu bölgelerde etnik zeminde de olaylar yaratmakta istekli gözüküyor.
Azerbaycan iktidarýna baský yapmakta hevesli gözüken Rusya, Kuzey Kafkaslar’da yaþayan etnik Lezgi halkýnýn sözde haklarýný aramaya baþlamýþtýr. Bir kaç gün önce Moskova’da ikiye bölünmüþ halk nitelikli toplantý yapýldý. Bu toplantýda Azerbaycan arazilerinde yaþayan Lezgilerle, Rusya arazilerinde yaþayan lezgilerin birleþmesi gündeme getirildi. Rusya ve Azerbaycan sýnýrlarýnda yaþamakta olan Lezgiler Karabað savaþlarýnda Azerbaycan topraklarýnýn bütünü uðrunda Ermenilere karþý Azerbaycan Türkleri ile birlikte savaþ vermiþtir. Hiçbir zaman tarihin hiçbir döneminde Lezgilerle Türkler arasýnda kavga olmamýþtýr. Her zamanki gibi, Rusya suni kavgalar yaratmakta ustadýr ve malesef bazen bu tuzaða düþen gruplar olmuþtur. Dikkati çeken odur ki, bu tür tuzaklar Rusya’ya gerektiði zaman kurgulanmaktadýr. Bu toplantýda Rusya’nýn önemli siyasetçileri, resmi sözcüleri yer almakla Azerbaycan’a kendilerince mesaj vermekteler.
Görünen odur ki, Rusya tüm fýrsatlarý deðerledirerek coðrafyada politik rengi kendi lehinde degiþtirmek istiyor. Özellikle Rusya askerlerinin Gebele Radyo Lokasyon Ýstasyonu’ndan Azerbaycan þartlarý kabul etmediði için çýkartýldýktan sonra, Rusya kendisine yönelmiþ bu tutumu bir þekilde anti-Azerbaycan tarzý ile deðerlendirmeli idi, nitekimki deðerlendirdi. Rusya durmadan Yukarý Karabað meselesinde agresif tarzýný Ermenistan’a verdiði destegi ile gizlemiyor. Bu son zamanlar daha da artmaktadýr.
Ciddi olarak yeniden Sovyet hayallerini kurmak için ise, Rusya’nýn Güney Kafkaslara yeniden geriye dönüþü þarttýr.
Ermenistan’a etkisi güçlü olan Rusya’nýn zamanýnda Gürcüstan ve Azerbaycan’da bayaðý politik kayýplarý olmuþtur. Gürcüstan’da Saakaþvili’ni bertaraf etme çabasý ise artýk netice vermektedir. Geçtigimiz hafta Baþbakan Ývanaþvili’nin desteði ile Saakaþvili’nin baþkanlýk görevlerine parlamentoda kýsýtlamalar oylandý. Ve artýk Gürcüstan Cumhurbaþkanýn görevleri sýnýrlý ve etkisiz hale getirilmiþtir.
Ayný senaryo Azerbaycan için geçerli olmasa bile, buraya yönelik yeni planlarýnýn olduðu aþikardýr.
‘Rusya’nýn ABD ve Türkiye’yi gözardý ederek siyaset yapmasý mümkün mü?’ sorusu bu günlerde pek gündemde. Burada Türkiye’nin tarzý önem arzetmektedir. Özellikle, Ýsrail’i özür dilemeðe zorlayan Türkiye pek gözardý edilemeyecek gibi görülmektedir.
Ancak Putin’in eski coðrafyada yeniden ve daha güçlü hakimiyet arzusu hafife alýnacak türden deðildir. Pervasýz ve sýnýr tanýmayan siayset tarzý ile bilinen Rusya için, ordu ve orantýsýz güç kullanma taktikleri her zaman için geçerlidir.
Odur ki Türkiye’nin bu konuda ciddi adýmlarý ABD’den daha fazla önem arz etmektedir.
Her ne kadarda ABD bu bölgede ciddi küresel güç olarak algýlansa da, Türkiyesiz Kafkaslar gelecek vadeden anlam taþýmamaktadýr. Çünkü ABD’den farklý olarak, Türkiye’yi bölgeye sadece enerji menfaatleri baðlamamaktadýr.
Bu felsefesiyle, Türkiye aktif siyaset yapmakta kararýný geciktirmemelidir.
Çünkü zaman karar zamanýdýr.
