Baþbakan Miþustin’in Koronavirüs bulaþmasý haberi, haliyle Moskova kulislerinden alternatif fikirlerin devreye girmesini saðlamýþ durumda. Normalde hep böyle oluyor. Þeffaf olmayan toplumlarda küçücük olay, dedikodu ve kulislerin çalkalanmasý ile akýllarda kalýyor.
Rusya'da Covid-19 sonrasý siyasi gerilimin devreye girmesi, dikkatten kaçmayacak kadar önemli durumdur. Nedeni açýktýr. Virüs bahanedir. Çünkü Putin’in anayasaya deðiþim isteði artý ekonomik güçsüzlük ve elbette ki ekonomik ambargolar, Rusya'da doðal olmayan yollarla deðiþim hevesini pekiþtirmiþ gözüküyor. Rusya’nýn tarihine bakýldýðýnda, net gözüken bir tablo vardýr. Ýster eski tarih, isterse yakýn siyasi tarih içinde devletin baþýndaki isimler, ya doðal hastalýk ve yaþlýlýk gibi durumlarda devre dýþý kalmýþ yada hakimiyet içindeki ittifaklarla devre dýþý býrakýlmýþtý. Lenin'in öldürülmesi, Stalin'in geliþi, Stalin'in ölümü sonrasý Kruþçev'in getirilmesi ve nihayet Gorbaçov'un getirilmesi ve götürülmesi gibi. Þimdi Putin Rusya'sýnda zengin oligarklarýn oluþumu, hakimiyete gelmek isteyen gruplarýn da sayýsý artmýþ durumda. Parasý fazlasýyla olan siyasi güçler; Putin’in ömrünün sonuna kadar hakimiyette kalma isteðine karþý koymak için, uzun zamandan beridir fýrsat kollamakta! Virüsle birlikte iyi zemin, bu gruplar için oluþmuþ gözükmekte. Moskova kulislerine göre, Miþustin’in hastalýk haberi biraz bu dizaynýn parçasýdýr. Ýki versiyon söz konusudur. Ya Miþustin bu siyasi gruplarýn dizaynýnda taraf olmadan kenara çekilmiþ yada devlet içindeki güçlerin tehdidi ile oyun dýþý kalmasý talep edilmiþ. Yani Miþustin’in hastalýðý konusuna bile, doðal bakamayan Rusya gerçekliði söz konusudur ve bunun tek nedeni þeffaf tablonun olmamasýdýr. Þimdi Kuzey Kafkasya'dan, Moskova'daki siyasi tercihlere tutum sergilenecektir. Virüs sonrasý ortamýn nasýl olacaðý ve Putin'in bu durumu kontrol edip edemeyeceði, Rusya'nýn geleceðini þekillendirecek önemli husustur.
"Güç Bakanlarý" tanýmý, eski Sovyet ülkelerinde önemli tanýmdýr. Yani silahý, ordusu olan bakanlýklarda bahsediyorum. Savunma, Ýçiþleri ve Ýstihbaratýn tavrýnýn, her zaman halledici husus olduðunu unutmamakta yarar vardýr. Bu gruplarda tek fikirliliðin olmadýðý, gelen kulis bilgilerine bakýlýrsa açýktýr.
Tabii ki muhalif sesleri, hep devletiçi güçlerin kullandýðý gerçeðini de unutmamak lazýmdýr. En azýndan Rusya'da hep böyle oldu. Uzun zaman hakimiyette kalmanýn ve bu durumda Putin dýþý hakimiyette olan baþka isimlerin de zenginleþmesi, toplumun fazla katmanlarýnda etkiye sahip olmasý halledici konudur. Savunma Bakaný Þoygu gibi isimlerin nasýl profil sergileyeceði adeta Rusya’nýn geleceðinde rengi belirleyecek niteliktedir. Moskova Belediye Baþkaný Sergey Sobyanin'in siyasi figür olarak devreye girmesi veya meydana çýkarýlmasý da derindeki gruplarýn nasýl bir çalýþma içinde olduklarýný göstermektedir. Bunu yaparken ABD ile çalýþmalarýn olmasý istiþarelerin gerçekleþtirilmesi de, dedikodularýn esas konusudur. Evet, tarihe bakmadan, siyasi durumu izah etmek mümkün deðil! Tarih tekerrürden ibarettir. Rusya toplumu, baþka toplumlarla kýyaslanmayacak kadar ayýk toplumdur. Ve millet olarak kolay kolay yoldan çýkmaz ama çýkarsa, sonu deðiþimle sonuçlanan yapýya sahip olduðunu unutmamak lazýmdýr. Okuyan, araþtýran, eðitim düzeyi yüksek bir toplumdan bahsediyorum. Dahili özgürlüðü yüksek olan ve Çarlardan Baþkanlardan korkmayan tarza sahip bir toplumdan bahsediyorum. Sevmesi lazým. Sevgisini ve güvenini kaybederse, hakimiyet içindeki güç odaklarýnýn harekete geçmesiyle, bu dýþarýdaki gücü hareketlendirmek kolaydýr, Rusya'da! Kimin, hangi güçleri, kontrol altýna alýnacak eyaletler, kiminle yürümek isteyeceði sorusu da, halledici sorudur. Uzun lafýn kýsasý, Rusya'da iç dinamikler oynamaya baþladý. Koronavirüsle birlikte bu taþlarý yerinden oynatmak isteyen devlet içi güçler devreye girdi. Putin’in kontrolü ele alýp almayacaðý, Kuzey Kafkasya ve Tataristan'ýn kimin yanýnda yer alacaðý, Ermeni ve Yahudi lobisinin kime meyilleneceði ise, virüs sonrasý Rusya’nýn þeklini belirleyecektir.
