Þangay Birliði ülkeleri ile Biþkek’te gerçekleþtirdiði toplantýnýn yekun belgesinde bile Suriye konusunda Rusya politikalarýnýn desteklenmesi ,Çin ve toplantýya davet edilmiþ Ýran baþkanlarýnýn da desteðini alarak ABD ye direnen profil ortaya koymasý, Rusya için bu aþamada vazgeçilmez idi.
Putin, Obama’nýn ardýndan Amerikan toplumuna seslendi. Ve ABD’nin ayrýcalýðýnýn olmadýðýný ,seçilmiþ bir toplum hiç olmadýðýný, her bir insanýn Yaradan tarafýnca eþ haklarla yaratýldýðýný vurgulayan konuþma metni ile Amerika’nýn iç politikasýnda bile kendisine destek arayýþýna girdi. Bu tutum Rusyanýn siyaset anlayýþýna zýtlýk teþkil etse de, Rusya bile deðiþmek zorunda kaldý.
Suriye konusuyla ,yeniden jeopolitik meydana taraf olarak çýkan Rusya, bu durumu sadece Suriye politikalarýndaký kesin tutumu için deðil, hemde Rusya’nýn eskiden oldugu gibi ABD ile masada tarafa çevrilmesi konusu için de deðerlendirmektedir.
Rusya, kendisinin hesaba katýlan bir siyasi durumun oluþmasýný uzun zamandýr kovalamaktaydý.
Suriye konusuyla bu durum netlik kazandý. Çünkü bu hususta Ýran ve Çin gibi taraftar ekibi belirleyebildi. Eskiden beri bu üçlü ayný zihniyyetle hareket etse de, önce Mýsýr, ardýndan Suriye meselesi dünyanýn bu hususta tek renkli tavýr sergilememesiyle kendilerine fýrsat tanýdý.
Gezi olaylarý Rusya’ya yaradý
Aslýnda Gezi olaylarýyla baþlanan sürecin, Türkiye’nin itibarsýzlaþtýrma gayretlerine hizmet etmesinin bile bu durumla bizzat alakasý oldugunu görmek gerekiyor.
Birileri israrla Türkiyenin Orta Dogu eksenine oturmak istemekle , Türkiye’nin ayrýcalýk gerçeðine gölge salmayý tasarýladý. O güne kadar, renksiz gözüken Rusya ve Ýran’ýn meydana gereken araç olarak çýkmasý birazcýk düþündürücüdür.
ABD bir taraftan kendi imajýný zedelemek, diðer yandan da Suriye ile tedirgin kararsýzlýk göstermek istemiyordu. Rusya’dan gelen teklif, ABD için yeni bir fýrsat oldu.
Diger taraftan ise Rusya’nýn meydana, jeopolitik güç olarak geri dönüþ heyecanýnda oldugunu gözlemekteyiz.
Biþkek’te gerçekleþen Þangay Ýþ Birligi toplantýsýna davet edilen Ýran baþkaný Ruhani, Rusya baþkaný Putin’i ülkesine resmi ziyarete davet etti. Ýran, Suriye konusundaký tutumuyla zaten ABD nin kendisine yönelik planlarýn önüne geçme veya bu zamaný uzatarak yeni fýrsatlarý oluþturma gayretindedir.
Bu anlamda Rusyanýn destek aldýgý Çin ve Ýran faktörü küçümsenilmeyecek kadar anlamlýdýr.
Rusya kendi güneyini önemsemektedir ve tüm tehditlerin baþlangýç noktasý olarak algýlamaktadýr. Bu nedenle Kafkasya’daki geliþmeleri bizzat kontrole alma zamanýnýn geldiðine inanýyor.
ABD’ye duyduðu kinin arkasýnda çöktürülen Sovyetler Birliði senaryosunun yanýsýra, Rusya’nýn etki alanýný daraltma ve onu küçümseme yaklaþýmýdýr.
ABD, Rusya özellikle baþkan Putin için tehdit menbasýdýr. Ve bu tehtidi Suriye’de, Mýsýr’da daha nerelerde yok etmek gayreti içerisindedir. Rusya’nýn siyaset anlayýþýnda, insan merkezli politikalar hiç bir zaman öncelik olmamýþtýr. Bu, Rusya’nýn devlet felsefesine zýt bir durumdur. Suriye’de ne kadar insanýn ölümü deðil, Rusya’nýn menfaetleri neyi gerektiriyorsa o tutumu önemseyen bir tavrý sergilemektedir. Zaten o nedenledir, Rusya gittigi her yerde sadece zor baský ve tehtit yollarýný kullanmaktadýr. Diðer taraftan, Rusya’da bu sadece Putin anlayýþý degil. Rusya’da hangi parti olursa olsun, hangi siyasi harekatý temsil edirse etsin, ekonomik durumu ne olursa olsun, dünyadaký imajý için her konuda boy göstermek esas temel hedeftir. Bazýlarýnýn Rusya’nýn bu tutumuna sempati ile bakmasýnýn arkasýnda ise, Batý’nýn ikiyüzlü politikalarý yatmaktadýr. ABD demokrasi ve adalet felsefesini ya kendisine ,ya da Ýsraile uygun olarak uyguladýkça, Rusya’nýn bu tutumu baþka kuyruk acýsý yaþayanlar için alkýþlanan bir durum olacaktýr. Zaten Rusya’nýn bu kadar sertleþmesinin nedenlerinden biri, bu gerçeði iyi deðerlendirmesindendir .
Rusya mümkün olan en uzun süre Suriye meselesine müdahil olmaya, bu konuda boy göstermeye gayret edecektir. Kendi menfaatleri hususunda garanti yolu gören andan itibaren, tutumundan vaz geçeçektir. Çünkü Rusya’nýn siyaset anlayýþýnda ilkeler degil, menfaetler esastýr. Onu bazýlarýnca sevimsiz kýlan husus ise budur.