Sevil NURÝYEVA ÝSMAYILOV
Sevil NURÝYEVA ÝSMAYILOV
Tüm Yazýlarý

Rusya'nýn kalýcý güce dönüþme çabasý...

Orta Doðu'da, özellikle Suriye'deki görünür fiili varlýðý Rusya'yý, AB nezdinde de "anlaþalým" tezine oturttu. 

Libya'daki yeni durumun deðerlendirmesinde de varlýðýný koruma hedefine oturtmakta stratejisini. Çünkü Akdeniz'deki varlýðý ve kalýcý durumu, Batý cephesinde “Rusya'yý vazgeçilmez” edeceðini hesaplamakta. Dolayýsý ile Libya'daki aktörlerin hepsi ile dirsek temasýna devam edeceðini, buradan anlýyoruz. 

Suriye'de sadece bir tarafla hareket etmenin açýklarýný, Libya'da meydanda olan herkes ile temasla kapatmak isteði de açýktýr. 

Bu durumda Kýta Avrupasýndaki etkisinin artacaðý da ortadadýr. Fransa'nýn Rusya ile iliþki geliþtirme çabasýnýn da dolaylý anlamý, Akdeniz'deki Rusya faktörüdür. 

Fransa için anlam taþýyan Libya, Suriye, hatta Ýran denklemi, Rusya faktörü göz ardý edilerek kurulmasýný mümkün görmüyor galiba! Rusya üzerine yeni dil geliþtirme çabasýnýn, ileride yeni siyasi ortamý da pekiþtireceðini, þimdiden görmemiz lazým. 

ABD'nin yaptýrýmlar dalgasýnda Rusya’nýn, yeni girdaplarla karþý karþýya kalacaðý açýktýr. Böyle bir dönemde Almanya ve Fransa ile "Ukrayna" konulu zirve gerçekleþtiren Rusya, bu dalganýn da önünü kesme peþinde. Ukrayna gelinen noktada ABD'den ziyade Almanya ile hareket etme isteðinin de ekonomik çýkmazla alakalý olduðu bellidir. Almanya, Rusya gibi bir pazarý kaybetmesinin uzun zamandýr sýkýntýsýný yaþamakta. Lakin diðer yandan Batý Rusya'ya baðýmlý doðalgaz hatlarýnýn da, ileride Rusya'nýn nasýl bir güce kavuþacaðýnýn da hesap kitabýný yapmakta. Rusya hedefine Ýngiltere'yi oturtmasýný da yeni strateji hamlesi olarak okumamak lazým. Ýngiltere'nin Rusya karþýtý tutumunu tolere edecek "Almanya ve Fransa ile yeni denklem kurma çabasý" sonuç verir mi acaba? Bu konuyu Rusya epey iþleyecek gibi görünüyor! 

Diðer taraftan "eski Sovyet Cumhuriyetleri üzerinde siyasi etkisinin artýrýlmasý konusunda bayaðý ileriye geçti" tespitini de yazmadan geçemeyeceðim. 

Orta Doðu'daki konumu, Kýta Avrupasý ile anlaþma çabasý, Rusya'yý epey Orta Asya ve Kafkasya'da da vazgeçilmez noktaya itekledi. Zaten buralardan hiç çýkmamýþtý Rusya! Lakin fark þudur. Rusya'nýn þimdiki konumu belirlenmeden önce, ister Orta Asya'da isterse de Kafkasya'da, Rusya dýþý aktörlerin sesi daha fazla çýkmakta idi. Geldiðimiz noktaya baktýðýmýzda isteksiz olanlara raðmen, Rusya faktörü ile hareket etme ortamý, net ve yalýn gözle gözükmeye baþladý! 

NATO Rusya'ya yaklaþtýkça, Rusya NATO'nun ilgi alanlarýna yönelik hamlelerini artýrdý ve gözüken daha da artýracaktýr. 

Rusya Baþkaný Putin'in bugünlerde Sovyetler Birliði’nin kurucusu Vladimir Lenin'in unvanýna, eleþtiriden daha fazla kýzgýnlýk dolu sitemi, yeni Rusya'nýn hedeflerini de bize anlatmakta. Çarlýk Rusya'nýn tüm deðerlerini ortadan kaldýran Lenin'i hiç affedemediðini açýktan ifade eden Putin'in nasýl bir Rusya'ya kavuþmak istediðinin altýný çizmekte. Bu durumda hedefin ne olduðunu Orta Doðu, Afrika Kýta ve Doðu Avrupa'ya uzanan yeni stratejinin ne olacaðýný okumak zorundayýz. 

Ýþte tam bu nedenle; tek hatlý, tek renkli siyaset anlayýþýnýn Türkiye açýsýndan da sakýncalý olduðu nettir. Libya'da bulunmamýz ve orada fiili varlýðýmýz, yeni denizaltý projemiz Doðu Akdeniz'deki varlýðýmýz ve bu gibi tüm hamlelerimiz, bizi yeni dönemin masada esas taraflarýndan birine dönüþtürmekte. 

Bunlarý yaparken Doðu Türkistan konusunda kalýcý ve provokatif alt yapýya mecal vermeden çalýþmalar yapýlmasý da hayatidir. Çin, ABD ile savaþýr gözükür ama Ýngiltere Çin'le uzun vadeli durum düþünmekte deðil mi? Rusya Çin'le çok iyi gözükmekte, lakin ileride "Çin-Ýngiltere iliþkilerinin serüveni, Rusya'yý nasýl bir noktaya itecektir" sorusunu da biraz düþünelim. Anglo Sakson ittifaka karþýn, nasýl bir ittifak peþinde Rusya? Böyle bir ittifak, gelecekte Türkiye’yi nasýl etkiler? Bu durumda Türkiye nasýl bir gelecek tasarlamakta, kendisine þimdiden konuþmak ve tartýþmak lazým. Orta ve uzun vadeli düþünmek zordur ama þarttýr...