Evet, bugün, Rusya'nýn Ukrayna'ya saldýrmasýnýn 1. Yýldönümü..
1 yýl öncesinin dün gecesini hatýrlayalým..
Putin, uzuun bir tarihî nutuk irad etmiþti, tv. ekranlarýnda.. 'Rusya'nýn sýnýrlarýnýn coðrafî olmadýðý ve Çarlýk Rusyasý'nýn güçlü olduðu dönemler'den filân da söz etmiþ, arkasýndan da, Ukrayna'nýn Donbass bölgesi ve civarýnda en yýkýcý þekilde saldýrýlarýný baþlatmýþtý.
Savaþ, gayriresmî yorumculara göre 1 haftada bitebilirdi. Çünkü, dev bir güç olan Rusya karþýsýnda Ukrayna çaresizce, boyun eðmek zorunda kalacaktý. Ama, her ne kadar rakamlar açýklanmasa da, bu savaþýn her iki tarafa da, yüzbinleri bulan asker kaybettirdiði tahmin ediliyor. Ukrayna'nýn sivil kayýplarý ise; o da, 100 bine yaklaþýyor.
Ayrýca, 7-8 milyona yakýn Ukraynalý, yerlerini-yurtlarýný terk edip, Avrupa ülkelerine sýðýnmýþlardý. Ama, Avrupa halklarýnýn Ortadoðu, Afganistan, Afrika ve diðer yerlerden gelen mültecileri kabullenmemek için çýkardýðý engellemeler Ukrayna halkýna gösterilmemiþti. Çünkü, Ukrayna halký, týpký Avrupa halklarý gibi, genelde, beyaz tenli, sarý saçlý, mavi gözlü ve Hristiyan idiler.. Yani, modern Avrupa'nýn modern ýrkçýlýðý..
*
Rusya'nýn Ukrayna'ya saldýrýsý'nýn baþlamasýnýn 1. Yýlýna 4 gün kala, ilginç bir geliþme yaþandý. Çünkü Amerikan Baþkaný Biden'ýn 20 Þubat günü önceden açýklanmayan þekilde, Ukrayna baþkenti Kiev'e gelivermesi, sadece bu geziden habersiz olan Amerikan kamuoyu için deðil, bütün için de büyük sürprizdi.
Bu ziyaret, herhalde, Putin'in de beklemediði bir diplomatik ve hattâ yarý-askerî bir hamle idi.
Putin ve sözcülerinin sýk sýk, nükleer silâh kullanmak tehdidini dile getirmelerine raðmen, Biden'ýn bu gezisi, -onun ileri derecedeki yaþlýlýk problemlerine raðmen, nasýl kararlý olduðunu gösterdiði gerekçesiyle- Rusya'nýn tehditlerinden yýlmayan ve Ukrayna'nýn Rusya'ya yedirilmeyeceði konusunda bir kararlýlýk olarak, Amerikan kamuoyunda bile kabul görmüþ bulunuyor.
Amerikan Baþkaný Joe Biden ve Ukrayna Baþkaný Volodymyr Zelensky, hava saldýrýsý sirenlerinin sesleriyle delinen bir kýþ sabahýnda Kiev'in en büyük ve altýn kubbeli bir katedrale giriþ ve çýkýþta yan yana yürüdüler. Biden, ayrýca, 'Ne kadar sürerse sürsün, Amerika'nýn Ukrayna'yý yalnýz býrakmayacaðýna' söz verdi. Bu yaklaþým, Amerikan ve AB dünyasýnda da benimsenmiþ gözüküyor.
*
Putin ise, ayný gün Rusya Parlamentosu'nda yaptýðý konuþmada, 'Ukrayna'da savaþý Batý baþlattý.' diyor ve memleketi St. Petersburg'daki çocukluk kavgalarýndan öðrendiði kuralý aktararak, "Bir dövüþü kazanmak istiyorsanýz, ilk darbeyi siz vurmalýsýnýz ve sanki hayatýnýzýn en belirleyici savaþýymýþ gibi onu sonuna kadar götürmelisiniz." diyor ve 'Rusya'nýn Donbass'ý kurtarmakla daha güçlü hale geldiðini' belirtiyordu.
*
Ancak, Biden'ýn sözleri ve Putin'in dönüþü olmayan bir yola girmesi ve ayrýca, Çin'in de, 'Batý'nýn yangýna körükle gittiðini' belirterek 'Rusya'ya yaklaþmakta olduðu ' görüþleri, dünya diplomasi çevrelerinde, bu savaþýn 'kontrolden çýkma' eðilimi gösterdiðini ve 'bütün dünyayý kuþatan bir yangýn yerine çevirebileceði' korkusunu yaygýnlaþtýrýyor.
*
Putin'in, bu arada, 2. Dünya Savaþý'nda savaþýn kaderini deðiþtiren Stalingrad Muharebesi'nin 80. Yýldönümü'nde, "Anavatan ve gerçek uðruna ölüme gitmek kararlýlýðýnýn, Rusya halklarýna imkânsýzý yaptýrma iradesi verdiðinden ve çok ýrklý halkýmýzýn karakterindeki bu davranýþýn var olmaya devam edeceði'nden söz etmesi, 'vatanperest' duygularý coþturucu bir yaklaþým olarak deðerlendiriliyor. Ancak, Putin'in küçük ve zayýf komþusu Ukrayna'yý iþgal etme kumarý'ndan bir umutsuzluðun doðduðu, Rusya kamuoyunda da dillendirilmeye baþlandý. Hele de bazý yüksek komutanlarýn arka arkaya intihar etmelerinden sonra. Putin, 25 yýla yaklaþan iktidarýna yönelik en büyük tehditle karþý karþýya denilebilir. Amerikan medyasýnda, Rusya- Ukrayna konusu deðerlendirilirken, 'Tavuklar, yemlerini tane- tane yerler.' benzetmesi yapýlmasý ilginç bir yaklaþým olsa gerek.
Bu yüzden Putin, son konuþmasýnda Rusya'nýn krizi samimiyetle çözmeye çalýþýrken, Batý'nýn kendileriyle alay ettiðini sýk sýk vurguluyor ve 'Batý, Yugoslavya'yý, Irak'ý, Libya'yý, Suriye'yi yerle bir ederken ayný þekilde utanmazca, ikiyüzlülükle davrandý. Bu utancý asla temizleyemeyecekler. Namus, güven, edeb kavramlarý onlara yabancýdýr. Sömürü politikasýný sürdürürken tüm dünyaya aþaðýlýk olarak bakýyorlar. Kendi halklarýný da barýþ diyerek aldatýyorlar" gibi deðerlendirmelere daha bir aðýrlýk veriyor ve 'Dünyada hiçbir ülkenin ABD'nin yurt dýþýnda bulundurduðu kadar askerî üssü yok. (...) Batý ile yapýcý bir diyaloða açýktýk ve içtenlikle hazýrdýk. Ama NATO'nun sýnýrlarýmýza kadar geniþlemesi, kabul edilemezdi. Savaþý baþlatan taraf Batý'ydý, bizse bu savaþý durdurmak için güç kullanýyoruz. Evimizi ve insanlarýmýzýn canlarýný koruyoruz, Batý'nýn istediðiyse sýnýrsýz hâkimiyete sahip olmak. Kiev'e savaþ için 150 milyar dolar verildi. Biz Ukrayna halkýna karþý savaþmýyoruz" ifadelerini kullanýyordu.
'Filler tepiþirken, ezilen çimenlikler.' olur sözünü hatýrlatan bir durum.
*
RUSYA, 'DOÐU DÜNYASININ AHLÂK ANLAYIÞI'NA MI DÖNÜYOR?
Putin, son konuþmasýnda Batý dünyasýný eleþtirirken, çok önemli bir konuya da deðiniyor ve 'Batý, kutsal kitaplarý hiçe sayarcasýna, kafayý yemiþ gibi, 'üçüncü bir cinsiyet ' oluþturma peþinde. Biz bu konuda Rus halkýný sonuna kadar koruyacaðýz.' diyordu.
Hatýrlayalým ki, daha bir ay kadar öncelerde, Papa Fransiscus, 'cinsî sapýklar'ýn da koruyuculuðuna soyunmuþ ve 'tanrý'sýnýn, onlarý da sevdiðine dair sözler etmiþti.
Putin, "Aile, bir erkek ve bir kadýn arasýndaki beraberlik demektir. Bütün kutsal metinler bunu söylüyor. Batý, bu kutsal metinleri de sorgular hale geldi" derken, Papa'nýn açýklamalarýna da dikkati çekmiþ oluyordu.
'Batý kültürünün yozlaþtýðýný, kendi kültürlerini bundan koruyacaklarýný' dile getiren Putin'in, "Çocuklar üzerinden her türlü istismar gerçekleþtiriliyor. Cinsiyetleri deðiþtiriliyor ve üstlerinde deneyler yapýlýyor. Aile, bir erkek ve bir kadýn arasýndaki beraberlik demektir. Dünyadaki her dinin kutsal metinleri bunu ifade ediyor. Ama Batý, bu kutsal metinleri de sorgular hale geldi. Batý'daki elit kesimler akýllarýný kaçýrdý ve bunun artýk tedavi edilebilir bir yaný yok. Bizim bu gibi sapkýnlýklara karþý çocuklarýmýzý korumamýz gerekiyor" demesi, 75 yýllýk komünist bir dönemden sonra Rusya'nýn, Batý dünyasýndaki hedonist/ zevkperest ve freudist' anlayýþa karþý Doðu toplumlarýnda Batý'ya nisbetle, geleneklere dayalý ahlâkî konulara dikkatli bir yönelme eðilimi göstermesi üzerinde ciddiyetle durulmasý gerekir. Tolstoy ve Dostoyevsky'nin eserlerindeki klasik Rus davranýþlarýna bir dönüþ var, denilebilir mi?
*
Putin'in sözünü ettiði bu konuya ek olarak belirtelim ki, Katolik dünyasýnýn ruhanî lideri Papa Franciscus, 24 Ocak 2023'te Associated Press'e verdiði bir röportajda "Cinsî sapýk /homo... olmak suç deðil, günah ile suç arasýnda ayrým yapalým" diyor ve 'dünya çapýnda, LGBTQ'liler denilen kesimleri baský altýna alan kanunlarýn gevþetilmesi' çaðrýsýnda bulunuyor; "Tanrý bizi olduðumuz gibi ve her birimizin þahsiyetimiz için mücadele verdiðimiz güç için seviyor" diyordu.
Franciscus'un Papalýðý 10. Yýlýný doldururken, Chicago Kardinali Blase Cupich de, "Bütün cinsî sapýklarý kucaklamakta esnek olalým.' diyordu. Ki, bu sözlerin, bir Katolik olan Biden'ýn görüþlerini de yansýttýðý ve Obama döneminde Baþkan Yardýmcýsý olduðu günlerden beri bu görüþleri, onun, 'geleceðin yeni gerçekliði' diye yaldýzlayarak dile getirdiði biliniyor.
*