Ukrayna meselesiyle Rusya’nýn yeniden eski Sovyetler Birliði hayallerinin alevlendiðini gördük. Bu yeni bir hayal deðildi ve Rusya’nýn bu konumu için her þeyi riske edebileceðini yazmýþtým. Mesele hayalin gerçekleþmesi için ya konjonktür oluþturmak ya da konjnktürü deðerlendirmektir. Putin aynen bunu yapmaktadýr. Zaman zaman konjonktürü oluþturuyor, zaman zaman oluþmuþ konjonktürü kullanýyor.
Rusya her ne kadar da ABD patronluðundaki Batý baskýsýndan rahatsýz olsa da, okunmalý bir durum söz konusudur. Bu Rusya var ya, hiç baský sevmez. Baský oluþturuldukça, içten yeniden monolit oluyor daha da sertleþiyor.
Putin bu durumu kendi lehinde kamuoyu oluþturmak için ustalýkla kullanmaktadýr. Büyük olduðu kadar, kontrolü zor bir ülkedir Rusya. Rusya’nýn ekonomik olarak zenginliði, yeni memurlarýnýn oligarka dönüþmesini saðlasa da, imparatorluðu yeniden oluþturma konusunda hiç þakaya gelecek gibi deðiller. Gerçi eski sovyet coðrafyasýnda memurlarýn iþ adamlarýný özendirecek kadar zengin olmasý, iþin olmazsa olmazý haline gelmiþtir. Bu da bu coðrafyadaki yönetimleri sevimsiz hale getiren, onlarla ortaklýk edenleri ise hedef haline getiren bir durumdur.
Rusya’da farklý etnik kimlikler yaþasa da, devletin en tepesine Rus olmayan yükselemez ve bu durum, yazýlmayan derin devlet anlayýþýdýr.
Batýnýn dikte ettiði demokrasi yerine, kendi toplumuna uyan demokrasi anlayýþýný benimsemektedir. Halký ise bu durumdan rahatsýz deðil.
Putin tam bir devlet milliyetçisidir, aynen kendi halký gibi! Zaten bu yüzden Batýnýn demokrasi çaðrýlarý halkta tam anlamýyla yanký bulmuyor.
Ýkinci Dünya Savaþý’nda tam 9 ay boyunca Petersburg (eski sovyet adýyla Leningrat) Hitler Almanya’sýnýn ablukasýnda kaldý. Açlýktan sokaklardaki kedi köpekler yenilmeye baþlandý. Salgýn hastalýklara raðmen, meþhur Bolþoy Tiyatrosunda operayý dinlemeye giden entelijansiya Batýyý þaþkýna çevirdi.
Doðrudur; ayný entelijansiya, Putin’e karþý seslerini çýkartmaktan korkmuyor. Ukrayna için özür dileyen sanatçýsý, edebiyatçýsý, yazarý, gazetecisi ziyadesiyle boy göstermektedir. Kýrýmýn referandumla Rusya’ya baðlanmasýný, “Putin’in iþgali” olarak gören ve bunun için safýný Ukrayna halkýnýn yanýnda belirleyen bir aydýn profilinin de varlýðý söz konusudur. Ama Rus halkýnýn büyük bir çoðunluðu; Putin’in büyük Rusya kurma, yeniden güç merkezi olma çabasýný “kahramanlýk” olarak görmektedir.
Batýnýn baskýlarýnýn bir tek olumlu tarafý vardýr. Her zaman “kabadayý” tarzýný benimseyen Rusya; Batýnýn baskýlarý sayesinde daha diplomatik bir dil kullanmaya baþladý ve daha ýlýmlý bir devlet anlayýþýný benimser oldu.
Sert bir insan olan Putin; daha doðru kelimeler kullanmak için bazen zorlandýðýný da gizleyemiyor.
Putin; Batýya esas dersi kýþýn verecek gibi duruyor. Gerçi Ukrayna meselesinde ateþkes saðlansa da, halen içerideki milliyetçi gruplar Putin’e “zaman tanýma” diye baský yapmaktadýr. Ruslara göre Ukrayna sýnýra silah ve ordu toplamakta. Bu ateþkes Ukrayna için “zaman kazanma fýrsatý” oldu gibi algýlayanlar da var. Lakin Rusya Ukrayna’da ölüm kalým savaþý verse bile, kendi sýnýrlarýna NATO’nun gelmesine izin vermeyecek. Batý ise, Rusya ile her iki dünya savaþýný da yaþamasýna raðmen halen O’nu öðrenememiþ görünmektedir. Rusya’da, eski sovyet coðrafyasýndan gelen milyonlar yaþamaktadýr. Evine, çoluðuna, çocuðuna Rusya’dan kazandýðý parayla bakmaktadýr. Eski sovyet cumhuriyetlerinden gelip iþ arayan insanlarýn, ekmek parasý için geldiði ve eli boþ geriye dönmediði tek yer Rusya’dýr, ne Batý’dýr, ne de Doðu’dur! Onun içindir ki, insanlar Rusya meselesini sadece korktuðu için deðil, hem de ekmeði için düþünür. Batýnýn sunduðu demokrasi felsefesi karýn doyurmadýðý için, Rusya kendi hinterlandý gibi tanýmladýðý coðrafyada daha avantajlý durumdadýr. Bu da Rusya’yý cazibe merkezi haline getirir. Lakin insanlar güvenliklerinin güvence altýnda olmadýðýný da biliyor. Çünkü Rusya da para kazanmak kolay olduðu kadar, onu bir anda kaybetmek de kolaydýr. Ülkenin büyüklüðü ve oligarþik yapý, bu durumun sorun olarak algýlanmamasýna yardým ediyor.
Rusya’ya bakarken sosyolojik katmanlar analiz edilmeli ve Rusya’nýn her iki dünya savaþýndan da zaferle çýkma nedenleri gözardý edilmemelidir.
