Görünen o ki Rusya Suriye’ye kalýcý olmak üzere geliyor. Türkiye sýnýrýna yakýn Ceble’deki havaalanýný kendi uçaklarýnýn kullanýmýna uygun hale getiriyor, askeri personelinin yerleþeceði binalar inþa ediyor, Lazkiye’deki deniz üssünü baþka bir yere taþýma planlarý yapýyor.
Amerika’nýn buna itirazý var. Washington Rusya’nýn müdahalesinin Suriye savaþýný uzatma potansiyeli taþýdýðýný söylüyor. Ama asýl Suriye’de kalýcý olmasýndan, Ortadoðu’ya yerleþmesinden rahatsýz. Ancak herkes biliyor ki, Amerika Rusya’ya etkin bir þekilde karþý çýkmayacak, bu yüzden iliþkilerini germeyecek.
***
Türkiye açýsýndan bakýldýðýndaysa Rusya’nýn Suriye’ye girmesi bambaþka anlamlar taþýyor. Her þeyden önce bu giriþ Suriye sorununun çözümünün gerçekten uzamasýna, daha doðrusu uzatýlmasýna yol açabilir. Rusya da Suriye’yi kendisi açýsýndan bir fýrsat kapýsý olarak görebilir, Amerika da Rusya’nýn Suriye’de yýpranmasýný isteyebilir.
Rusya’nýn varlýðýndan ve aðýrlýðýndan cesaret alan Esad rejimi de siyasi bir çözüme yanaþmayabilir. Eðer Rusya önce IÞÝD, belki de sonra El Nusra’ya karþý mücadele gerekçesiyle savaþa doðrudan taraf olursa, Türkiye’nin desteklediði gruplara karþý da tavýr alabilir. Çatýþmanýn dinamiði de Rusya’yý bugün öngöremediðimiz noktalara sürükleyebilir.
Türkiye açýsýndan asýl önemli olansa Rusya’nýn PYD, dolayýsýyla da PKK ile iþbirliðine girmesidir. PYD’nin Esad rejimiyle iliþkilerinin hiç koparmadýðý düþünüldüðünde, muhtemel Rusya-PYD/PKK iþbirliði dikkate alýnmasý gereken bir senaryo olarak akýllarda tutulmalýdýr.
Ayrýca PYD’nin Rusya’ya dayanabileceðini düþünen müttefiklerimizin de ön almak isteyebilecekleri, PYD, yani PKK’ya bazý taahhütlerde bulunabilecekleri gözardý edilmemelidir. IÞÝD’e karþý yapýlan mücadelede kurulan taktik ortaklýk Rusya faktörü yüzünden stratejik bir iþbirliðine dönme potansiyeli taþýmaktadýr.
Tüm bu ve benzeri nedenlerden dolayý Türkiye Rusya’nýn hassasiyetlerini göz önüne alan bir politika izlemek zorundadýr. Öncelik IÞÝD tehdidi dýþýndaki Suriye sorununun siyasi yollardan çözümüne verilmeli, Rusya’nýn masaya getirdiði ya da getirebileceði teklifler ciddiye alýnmalýdýr.
Unutmayalým ki, Suriye sorunun çözümü Türkiye’yi rahatlatacak, PKK’nýn planlarýný altüst edecek, otonom kanton fikri bulunacak çözüm içinde eriyecektir. PKK ve IÞÝD tehdidinin bu denli arttýðý bir coðrafyada artýk Türkiye’nin Esad’sýz Suriye gibi bir beklentisi olamaz.
Esad’sýz, daha da iyisi demokratik bir Suriye Türkiye’nin de, Suriye halkýnýn da ideali olmaya devam edebilir. Fakat bu idealin gerçekleþmesi daha ileri bir tarihe býrakýlmalýdýr. Öncelik akan kanýn durmasýna ve Türkiye’yi daha da fazla zorlayacak denklemlerinin kurulmamasýnýn saðlanmasýna verilmelidir.
Diðer yandan Suriye’de ne yaparsak yapalým, Rusya ya da Amerika ile olan iliþkilerimizi hangi eksene oturtursak oturtalým, PKK sorununu sonunda bizim çözeceðimizi unutmayalým. Bu aþamada orantýlý ve meþru olmak kaydýyla güç kaçýnýlmaz olarak kullanýlacaktýr.
***
Ancak asýl siyasetin, siyasi aklýn kullanýlmasý, siyasete alan açýlmasý gereklidir. PKK’nýn gücü, kullanabildiði þiddetin miktarý Türkiye’yi bölmeye yetmez ama PKK karþýsýnda kendini konumlandýranlarýn sözleri ve eylemleri Türkiye’yi bölebilir. Bu yüzden hepimize büyük sorumluluk düþmektedir.
Teröre karþý tepki gösterirken þiddete baþvurmak, terörü siyasi amaçlarýmýza ulaþmak için araçsallaþtýrmak terörün istediðini yapmak, terörün amacýna ulaþmasýný saðlamaktan baþka bir þey deðildir. Tüm siyasetçilerimiz, kanaat önderlerimiz, köþe yazarlarýmýz umarým bu bilinçle hareket ederler...
