HIDIR: Brunson, misyonerler tarihinde çok yaygýn görüldüðü üzere asla sadece papaz deðildir, casus papazdýr. Trump blok halinde oylarýný aldýðý yüz milyon Evanjelik seçmeni kaybetmemek için papaz üzerinden kampanya yapýyor.
-Trump evanjeliklerden oy isterken oyununa mý geldi?
Türkiye’de casusluk ve teröre destekten yargýlanan Papaz Brunson nedeniyle ABD-Türkiye iliþkileri yeni bir krize girdi. Baþkan Erdoðan’ýn “Trump oyuna geldi” dediði nedir? Yaklaþan seçim için sýkýþan Trump, Brunson’la Evanjeliklere göz mü kýrpýyor? Evanjelik hedeflerle Kudüs kararý nerede örtüþüyor? Ýstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi ve Rotterdam Ýslam Üniversitesi öðretim üyesi olan ilahiyatçý Prof. Dr. Özcan Hýdýr ile konuþtuk. Hýdýr, “Trump Evanjelik mi” sorumu þöyle cevapladý: Pence kadar Evanjelik görünmüyor. Öyle bir dindarlýðý yok. Ama koyu dindarlarla ciddi din sohbeti yaptýðý yönünde yorumlar var. Evanjeliklerin önemli kýsmý ýrkçý ve islomafobiktir. Trump’ýn babasýnýn da Ku Klux Klan’dan tutuklandýðý biliniyor.
-ABD ve Türkiye arasýndaki iliþkiler uzun süredir gerilimli ama son krizin öznesi Papaz Brunson. Terör örgütleri FETÖ ve PKK lehine suç iþlemekten ve casusluk yapmaktan yargýlanan Brunson size göre kimdir?
Öncelikle þunu ifade edelim ki, Protestan mezhebine mensup ve ülkelerinin dýþýnda, etkili ülkelerdeki kiliselerde görev yapan rahipler-misyonerlerin hemen tamamý sadece bir papaz deðildir. Genelde baþka misyonlarý vardýr, ülkeleri adýna casusluk ve istihbarat hizmeti gibi. Bu öteden beri böyledir. Ýslam ülkelerine yönelik oryantalizmin tarihi gözden geçirildiðinde bunun böyle olduðu anlaþýlýyor. Dolayýsýyla sonda söyleyeceðimizi baþta söyleyelim; Papaz Brunson sadece bir papaz deðil; “papaz ve ötesi”dir. Bir “casus papaz”dýr. Ýddianameye yansýyan bilgilerden bu açýkça anlaþýlýyor zaten.
BRUNSON CASUS PAPAZ
-Bu yaþananlarla Evanjelizm arasýnda nasýl bir bað var?
Evanjelizm, Hýristiyanlýðýn üç ana akým mezhebinden olan Protestanlýðýn alt koludur. Protestanlýðýn çýkýþý 1517’de Martin Luther ile olmuþtur, Evanjelizmin etkili olmaya baþladýðý dönem 18. Yüzyýl sonrasýdýr. Bu tarih oryantalizmin de geliþme kaydettiði dönemdir. Bu dönemlerde Ýslam ülkelerine gönderilen misyonerlerin önemli kýsmý Protestan-Evanjelik olup ayný zamanda oryantalisttirler. En yoðun olarak Hint Alt kýtasýnda görürüz. Misyoner oryantalistler hem teolojik görevleri gereði dinlerini yayýyorlar hem de politik görevleri gereði casusluk gibi istihbari anlamda ülkelerine raporlar gönderiyorlar. Rahip Brunson da tarihteki bu tür Protestan-Evanjelik rahiplerin günümüzdeki örneði olup söylediðimiz üzere asla ve asla sadece bir rahip deðildir. Savcýlýðýn hakkýndaki suçlamalarýna bakýnca üç suçlama görüyoruz. Bir, FETÖ baðlantýlý olmasý, FETÖ için casusluk yapmasý -ki FETÖ’nün bölge imamý ile 293 kere görüþmüþ. Ýki, PKK ile baðlantýsý var. Üç, ABD adýna casusluk yaptýðý suçlamalarý var.
EVANJELÝZM ZÝRVEDE
-Evanjelizm Beyaz Saray’da ne zamandýr var?
Protestanlýðýn Amerika’daki en önemli alt mezheplerinden olan Evanjelizm
ABD yönetimindeki etkisi de daha ziyade 1970’lerin sonlarýna doðru Reagan ve Baba-Oðul Bush’lar döneminde olmuþtur. Tabi zirvesini de Trump-Pence dönemi oldu.
EVANJELÝZM SELEFÝLÝK GÝBÝ
-Evangelikler neye inanýyorlar?
Protestanlýðýn iki-üç umdesi vardýr. Din adamlarýnýn hâkimiyetine son veriyoruz, doðrudan Ýncillere dönüyoruz derler. Bu, din adamý-kilise hiyerarþisinden baðýmsýzlýðý getirdi. Aðzý laf yapanýn kilise açtýðý ve öne çýktýðý bir sonuç. Amerika’daki durum tam böyle. Evanjelikler ruhbanlýða inanmazlar. Kitab-ý Mukaddes metinlerini lafzi-literal anlamda yorumladýklarýný, apokaliptik-eskatolojik ifadelerden ideoloji çýkardýklarýný de belirtmemiz lazýmdýr ki, aslýnda bu, bizdeki aþýrý zahiri-selefi-vehhabi yorum çizgisiyle benzerlik arzeder ki, bu önemli ama ayrýca konuþulmasý gereken bir noktadýr.
-Politik kýsmýnda ne buyuruyor Evanjelizm?
Buna sadece politik demeyelim, “teo-politik” diyelim. 19. Yüzyýl sonlarýnda Amerika’da “siyonizm”i ilk ortaya atanlar Evanjeliklerdir. “Hýristiyan siyonizmi”dir bunun adý. Theodor Herzl’in 1897’deki siyonizm kongresinden yaklaþýk 10 yýl öncesinde, bilindiðinin aksine, önce “Hýristiyan siyonizmi” Evanjeliklerce ortaya konmuþtur. Ýsrail’e yönelik bu siyonizmin en önemli hedefi, tabiatýyla Kudüs’tür. Kudüs’e yönelik teo-politik isteklerini daha o dönemde ABD yönetimine kabul ettirmek istediler. Ancak o dönemde bu gerçekleþmedi. Dolayýsýyla Hýristiyan siyonizmi ile Yahudi siyonizmi ayrýþan ve kesiþen yönlere sahiptir. Ancak Evanjeliklerin Yahudi siyonizminin de ötesine geçen teolojik-apokaliptik-eskatolojik anlayýþlarý vardýr. Yahudilerle Evanjelik Hýristiyanlar iki siyonist anlayýþa sahip taraf olarak Kudüs üzerinde birleþtiler. Nitekim daha önce Bush üzerinden de denedikleri bu anlayýþlarýný Evanjeliklerin altýn çaðýna ulaþtýklarý Pence ve Trump yönetimi üzerinden hayata geçirdiler.
AZINLIKLARIN BEYANI
-Hem Pence, hem Trump’ýn Brunson ile ilgili açýklamalarda bir þey çok öne çýkýyor. Ýkisi de Brunson için “çok temiz bir insan, iyi bir dindar, iyi bir aile babasý” gibi yücelten abartýlý ifadeler kullandýlar. Bu ifadeleri neye baðlýyorsunuz?
Trump ve Pence’nin bu ifadeleri kanaatimce bir PR çalýþmasýdýr. Uluslararasý kamuoyuna, Hýristiyan dünyaya ve özellikle de Evanjeliklere mesaj veriyor. Türkiye’yi de din özgürlüðünü kýsýtladýðý, masum dindar Hýristiyanlarý tutukladýðý imasý ile mahkûm etmeye çalýþýyor. Nitekim Türkiye’de görev yapan ve sadece iþini yapan pek çok dindar papaz var. Bunlarla alakalý bu meyanda bir suçlama-yargýlama olmadý Türkiye’de. Þu halde Brunson’un iyi aile babasý, temiz bir insan, iyi bir dindar olmasý deðil burada söz konusu olan. Buna bence en güzel cevabý Türkiye’deki azýnlýk cemaatinin temsilcileri, “Türkiye’de dinimizi serbestçe yaþýyoruz” mealindeki ortak açýklamalarýyla verdiler.
PENCE YAPTI, TRUMP UYDU
Diðer taraftan burada Trump’tan ziyade Pence faktörüne iþaret etmeliyiz. Zira ilk açýklamayý Pence yaptý ve Trump da mecburen ona uymak zorunda kaldý. Yoksa kanaatimce Trump Türkiye ile iyi olmak istiyordu. Zira Pence ABD’deki ve ABD yönetimindeki Evanjeliklerin asýl temsilcisi ve en öne çýkan figürüdür. Indiana valisi iken koyu bir evanjelik olarak biliniyor. Evanjeliklerin baskýsý vardý Pence-Trump üzerinde. Yaklaþýk 100 milyon evanjelik neredeyse blok halinde onlara oy verdi. Tabiatýyla Evanjelik kiliseler Brunson olayýnda yönetime Pence üzerinden baský uyguladýlar. Evanjelik kiliseler etkilidir. Medyayý, sosyal medyayý iyi kullanýyorlar. Etkili STK’larý, üniversiteleri var. Yönetim mekanizmalarýna rahat ulaþýyorlar. Ekleyeyim, Trump’ýn atadýðý üst düzey görevlilerin üçte ikiye yakýný ya Evanjelik ya Yahudi lobisiyle baðlantýlý fundamentalistler, hemen tamamý da Ýslam karþýtýdýrlar.
TRUMP SIKIÞTI, KASIMDA SEÇÝM VAR
-Trump da Pence de Türkiye’yi küstahça tehdit ederken Brunson için de çok abartýlý övgüler düzdü. Neden?
En önemli sebeplerden birisi seçimler. Koyu dindar, güzel bir insan denilmesine bakmayýn, onun bambaþka misyonlarý vardýr burada. Tabii daha önce de söylediðimiz üzere, iddianameye yansýyan somut suçlamalardan hareketle söylüyoruz bunu. Ayrýca Evanjeliklerin iç kamuoyundaki baskýsý -ki Kasým’da Amerika ara seçimlere gidecek. Bu seçimde Cumhuriyetçilerin durumu kritik ve Demokratlarýn Temsilciler Meclisi ve Senato’da –veya sadece birinde- çoðunluðu elde etme riski var. Çoðunluðun Demokratlara geçmesi durumunda ise, ABD kurulu düzeninin unsurlarý ile sürekli baþý zaten dertte olan Trump için kritik günler baþlayacak, belki de “azil” süreci baþlayacak.
AMAÇLARI MESCÝDÝ YIKIP MABEDÝ YAPMAK
-Trump ABD büyükelçiliðini Tel Aviv’den Kudüs’e taþýyarak Kudüs’ü Ýsrail’in baþkenti olarak tanýdý. Ýsrail meclisi de Ýsrail’i Yahudi ulus devlet olarak ilan etti. Amaçlarý nedir?
Hýristiyanlar Hz Ýsa’nýn yeryüzüne tekrar geleceðini söylüyorlar. Bu geliþ Kudüs’te olacak. Sonrasýnda orada “yeryüzü cenneti-milenyum” kurulacak. Öncesinde ise Yahudilerin Kudüs’te Süleyman Mabedi’ni inþa etmesi gerektiðine inanýyorlar. Yani Kudüs’te Yahudi devletinin kurulmasý gerekiyor. Hedef budur, yeryüzü cennetine ulaþma hedefi. Esasen Mescid-i Aksa’nýn altýnda süren ve arkeolojik kazý diye gerekçelendiren kazýlar bu hedefe ulaþmak içindir.
ERDOÐAN’A DECCAL DÝYORLAR!
Bu plana karþý çýkanlar, Evanjelik Hristiyanlara göre “deccal”dir, “Ye’cuc-Me’cuc”tür. Evanjeliklere göre Batý’nýn en önemli deccalleri tarihte Selahaddin-i Eyyübi ve Fatih, günümüzde ise Sn. Cumhurbaþkanýmýz Erdoðan’dýr. Nitekim Craig C. White adýnda bir yazarýn “Türkiye, Ýsrail’i Ýþgal Ediyor: Armageddon’a Az Kaldý” kitabý yeterli fikir verir. White gibi evanjelik-siyonistlerin yazdýklarýna ve sitelerine bakýlýrsa, Trump’ýn büyükelçiliði Kudüs’e taþýma kararýna en sert-nitelikli tepkiyi veren, ÝÝT zirvesi toplanmasýna öncülük edip önemli kararlar alan Cumhurbaþkanýmýz Erdoðan’ý özellikle hedef aldýklarý ve Ýncillerdeki bazý ifadeleri yorumlayarak onu “Antichrist-Deccal” ve “Ye’cüc-Me’cüc” diye nitelediklerini görürüz. Nitekim Craig yazýsýnda Cumhurbaþkanýmýzýn neden Deccal olduðunu spekülatif çýkarýmlarla Kitab-ý Mukaddes-Ýnciller’in eskatolojik-apokaliptik pasajlarýyla delillendirmeye çalýþmýþtýr.
FETÖ ÝLE EVANJELÝZMÝN HEDEFÝ AYNI
“Evanjelizmle FETÖ’nün belli hedeflerde buluþabildiðini düþünüyorum. O hedef Ýsrail baðlantýsý ve Türkiye’ye yönelik düþmanlýktýr. FETÖ’nün Ýsrail ile baðlantýsýný, Ýsrail ve Yahudi lobisi ile iliþkisi aþikar. Ezoterik-batýni yön arzeden FETÖ ile daha ziyade zahiri tutumlara sahip Evanjelizm arasýnda birebir teolojik iliþki olduðu söylenemez. Zira Evanjelizm, selefi-protest bir tutumdur. FETÖ ise batýni-ezoterik bir harekettir. Ancak FETÖ’nün ikili yani “takiyyeci” tutumu ise Þiilik’te de vardýr”.
TRUMP’I KEYHÜSREV’E BENZETÝYORLAR
“Dikkatinizi çekti mi bilmem. Keyhüsrev diye bir Ýran kralýndan bahsedilir. Bu sürgün döneminden sonra 70 yýllýk süreden sonra Ýran karlý Keyhüsrev Yahudilerin tekrar yurtlarýna Kudüs’e dönmesine izin verdi, mabedi inþa etti. Bugün Amerika’da yapýlan yorumlarda Trump bu Keyhüsrev’e de benzetiliyor. Buna göre Trump’ýn rolü, aracý roldür aslýnda. Týpký Keyhüsrev gibi Trump da, Yahudilerin ve Evanjeliklerin hedefine ulaþmasýnda etkili bir figür olarak bugün mabedin inþasýna vesile olacak diye inanýyorlar.”
