Can sýkýntýsýndan intertnette dolaþýrken yeni yetme kanallardan birine þöyle bir bakayým dedim. Tanýmadýðým üç adam ve bir hatun oturmuþ "dönmeler" den söz ediyor. Ýri kýyým bir adam, "dönmeler eþ cinsel deðildir. Erkek bedenine hapsolmuþ kadýnlar ya da kadýn bedeninde acý çeken erkekler vardýr ve ameliyat sonrasýnda , ruhla beden bütünleþir. Yani dönüþüm saðlanýr.. Bu kiþilere halk arasýnda Dönmeler denir..." diyerek palavra üstüne palavra sýkýyor! Peki nedir, kimdir bu Dönmeler?
Efendim, dinler tarihinde Anadolu'da varolmuþ gizli Yahudi cemaati "Sabetaycýlar" ya da halk arasýnda kullanan deyimiyle "Dönmeler" e benzer çok az oluþum, örgütlenme vardýr. Cemaat yüz yýllarca devam etmiþ, etki alaný gittikçe geniþlemiþ ancak cemaatin temelinde var olan gizlilik nedeniyle geriye hemen hemen hiç bir belge kalmadýðýndan, ciddi ve kapsamlý bir araþtýrma yapýlamamýþ. Sabetaycýlarýn öyküsü Kabala öðretisinin üzerine bina edilmiþ bir Mesih efsanesidir.
Kabala, bilindiði gibi geleneksel ezoterik öðretiler içinde en çok merak edilenidir. Kabalacýlar, harflerin kendi aralarýnda gizemli iliþkileri, kutsal bazý anlamlarý ve buna baðlý, deðiþik mistik açýklamalarýnýn olduðuna inanýrlar. Bu karmaþýk sayý dizinlerine baðlý hesaplamalarda bilinen üç yöntem vardýr: Bunlartemurya, gematriya ve notarya olarak bilinir.
Bu yöntemlerden temurya, bir sözcük içinde yer alan harfleri deðiþtirerek farklý sözcük ya da sözcükler oluþturma anlamýna gelir. Örneðin Malaki yani Melek kelimesinde harflerin yeri deðiþtirilince, Michael, yani Yahudilere göre baþmeleði tanýmlayan sözcük oluþur.
Diðer bir yöntem olan gematria, Kabala'yý esas alarak sözcükler ve sayýlar üzerinde yapýlan bir tür þifreleme yöntemidir ve Ýslamiyet'te yer alan ebced hesabýna benzer. Gematria'da Ýbrani alfabesinin her harfine sayýsal bir deðer verilir.
Son ve üçüncü yöntemse bu harflerin evrilerek kullanýmýna dayalý bir düzen olan notaryadýr. Basite indirgersek, her sözcük, kendisini oluþturan harfler kullanýlarak farklý sözcükler türetir.
Beklenen Mesih olduðu öne sürülen Sebatay Sevi 7 Temmuz 1626 tarihinde, Ýzmir'de, Ýspanya Yahudisi bir ailede dünyaya gelir. Ticaretle uðraþan ailesinin yolunu seçmez, ilahiyat ve ezoterik bilimlere merak sarar. Ýlk öðretmeni Haham Isaac d'Alba'dýr. Kabalça'yý bir baþýna okuyup anladýðýnda yaþý henüz on beþti. Dahasý 18'ine geldiðiinde müridi olan bir gurup genç vardý. Ailesi, artýk çevresiyle de ilgilenmesi gerektiðini düþünerek onu evlendirdi. Ancak hem bedenini hem de ruhunu temiz tutmaya yemin etmiþ Sevi'nin bu evliliði uzun sürmeyecekti. Karýsýna elini dahi sürmemiþti, ruhunu saf tutmalýydý, onun inandýðý ve müjdelenen Mesih kendisi olabilirdi çünkü!
Sebetay Sevi ardýnda birçok kendine inananý býrakarak, 1650 yýlýnda Ýstanbul'a geldi. Ýzmir'de tanýþtýðý Abraham Yakini adýnda bir sahte haham, onun adýna cemaati dolaþýyor ve onun beklenen Mesih olduðunu anlatýyordu...
