Cumhurbaþkaný Abdullah Gül, Birleþik Krallýk eski Dýþiþleri Bakaný Jack Straw ve Türkiye eski Dýþiþleri Bakaný Yaþar Yakýþ’ýn inisiyatifiyle bundan yaklaþýk üç yýl önce baþlatýlan “Tatlýdil” formuna katýlmak üzere geçtiðimiz hafta sonunda Edinburgh’taydý.
Gül, Cuma akþamý Prens Andrew ile birlikte Holyroodhouse Sarayý’nýn Portreler Galerisi’nde açýþ konuþmasý yaptý. Cumartesi akþamüstü Balmoral Otel’de çay partisine katýldý. Akþamüstü Ýskoçya’da yaþayan Türkiye kökenli insanlarla buluþtu.
Ayný akþam Ýskoçya Ulusal Galerisi’nin görkemli resimlerinin altýnda verilen yemekte toplantýnýn katýlýmcýlarýyla birlikteydi. Biz gazeteci ve yazarlar için en önemlisiyse, yaptýðý sohbet toplantýsý ve sorularýmýza verdiði cevaplardý.
***
Toplantýda aðýrlýklý olarak iç politika konuþuldu. Baþörtüsü sorunu doðal olarak üstünde en fazla durulan konuydu. MÝT Müsteþarý’na yönelik eleþtirilere iliþkin sorulara cevap verdi. Sayýþtay yasasýnýn çýkmýþ olmasýný önemsediðini belli etti. Dinleme skandallarýna deðindi. Amerikalýlarýn müttefiklerini dinlemelerinin ayýp olduðunu söyledi.
Cumhurbaþkaný, DBP’lilerin kurduðu yeni partiye iliþkin konuþmasýnýn doðru olmayacaðýný belirtti. Bu yýlki onur ödüllerinin adil bir þekilde verildiðini anlattý, normalleþmeyi ima etti. Kürt sorununun çözümü için taktik iþler yapmamak gerekir dedi. Kýbrýs konusunda ise olumlu mesajlar verdi.
Konuþulanlarýn çoðu gazetelere yansýdýðý için detaylarýna girmek, Cumhurbaþkaný’nýn ne dediðini kelime kelime tekrarlamak istemiyorum. Ama baþörtüsü sorununun artýk siyasetin gündeminden düþmesi gerektiðini söylediðini, çözüm sürecinde kimsenin eskiye dönmek istemediðini vurguladýðýný, Anastasiadis’e sempatiyle baktýðýný belirtmem gerek.
Cumhurbaþkaný Gül hemen her zaman olduðu gibi Edinburgh’ta da saðduyunun sesiydi. Verdiði mesajlarla Türkiye’yi sakinleþtirmeye, itidale sevk etmeye, kendine olan güvenini tazeletmeye çalýþtý. Hakan Fidan haberlerini önemsemememiz gerektiðini söyledi. Ýki haberden 300’den fazla yorum çýkmasýný yadýrgadýðýný hissettirdi.
Baþörtüsü konusunu dine deðil bireysel tercihe baðladý. Avrupa’da kadýnlar baþörtüleriyle parlamenter olabilirken, Türkiye’de neden olmasýn mealinde bir yorum yaptý. Meclis’in bu sorunu uzlaþmayla aþmýþ olmasýndan dolayý duyduðu memnuniyeti belirtti.
Ýskoçya’nýn baðýmsýzlýk talebi konusunda verdiði cevabý hem bulunduðu yere hem de Türkiye’nin beklentilerine uygun formüle etti. Yüzde 38’lik baðýmsýzlýk desteði olduðuna iliþkin tespiti “böyle þeylere heves çok olur ama oy verme noktasýna gelince farklýlaþýr” mealinde yanýtladý.
***
Kýsacasý Cumhurbaþkaný’nýn Edinburgh’a geliþi hem Tatlýdil Forumuna siyasetten iþ dünyasýna geniþ bir katýlýmýn olmasýný, hem de dünyaya ve Türkiye’ye olumlu mesajlarýn gitmesini saðladý. Ýskoçya’da yaþayan Türkiye kökenli insanlara yaptýðý açýklamalar da yaþadýklarý topluma entegre olmalarýný teþvik ediciydi.
Üç paralel grupta, kapanýþ dahil 10 oturumda yapýlan forumun bence en önemli sonucu ise Suriye konusunda Birleþik Krallýk tarafýndan katýlanlarýn söylediklerinden çýkartýlacaklarda yatýyor. Çünkü Türkiye’yi tehdit eden en önemli sorun Suriye. Ve görünen o ki Londra Esad’la þimdilik uzlaþmadan yana...