Sakýz çiðnemenin mide asidini artýrdýðý ve dolayýsýyla acýktýrdýðý ve yemeklerin sindirimini kolaylaþtýrdýðý bilinir. Ancak sakýz çiðnemenin dikkati ve hafýzayý güçlendirebileceðini hiç düþündünüz mü? Son derece ilginç bir iddia.
Bu konuda ilginç bilimsel çalýþmalar yapýlmýþ. Ýlk olarak bazý anektodal bilgilerden hareketle 2002’de yapýlan bir çalýþmada sakýz çiðnemenin kýsa süreli ve uzun süreli hafýzayý geliþtirdiði gözlenmiþ. Bu bulgu tahmin edebileceðiniz gibi bazýlarý tarafýndan kuþku ile karþýlanmýþ. Ancak diðer bazý bilim adamlarý tarafýndan olasý etki þekli hakkýnda bilimsel çalýþmalar yürütülerek hipotezler ortaya konulmuþ. Yürütülen bu çalýþmalarda çenenin düzenli hareketinin kalp hýzýný artýrdýðý, buna baðlý olarak beyinin kan akýmýný hýzlandýrarak hafýzada rol oynayan ön temporal loba daha fazla glikoz ve oksijen transferi saðlandýðý ve neticede algýlamanýn arttýðý sonucuna varýlmýþ.
KAFEÝNLÝ SAKIZ
Konuya bir baþka yaklaþým ise “kafeinli sakýz” kullanýlmasý ile sakýzýn bu etkisinin güçlendirilmesi. Bildiðiniz gibi kafein çay, kahve ve kola gibi popüler içeceklerin baþlýca bileþenlerinden biri. Performansý artýrýcý ve yorgunluðu giderdiði etkisi nedeniyle spor içeceklerinde de yer alýyor (ayný zamanda tansiyonu yükselttiði, mide asidini artýrarak reflü ve ülser þikayetlerini artýrdýðý unutulmamalý). Çiðneme hareketi ve kafeinin iþlevlerini birleþtirerek geliþtirilen “kafeinli sakýzýn” kafein hapýna göre çok daha hýzla etki ettiði görülmüþ. Bu nedenle Amerika Birleþik Devletleri ordusunun azýk çantasýnda kafeinli sakýz bulunduðu bildiriliyor.
Yeni yayýmlanan bir çalýþmada ortalama 24 yaþýnda erkek ve kadýn 62 gönüllü üç gruba ayrýlmýþ. Kontrol grubu (22 kiþi) deney süresince sakýz çiðnememiþ. 20’þerli iki deney grubundan birine normal bir sakýz, diðer gruba ise doðal kafeinli sakýz verilmiþ. Deney gruplarý verilen sakýzlarý çiðnerken standart kýsa-süreli hafýza, konsantrasyon ve dikkat testleri uygulanmýþ. Bu testlerin tamamlanmasýndan 24 saat sonra internet vasýtasýyla uygulanan uzun-süreli testte; kýsa-süreli test sonuçlarýný ne derecede hatýrladýðý sorgulanmýþ.
Sonuçlar deðerlendirildiðinde kafeinli sakýz çiðneyen grupta hafýzanýn sakýz çiðnemeyen (kontrol) ve normal sakýz çiðneyen gruplara oranla belirgin bir þekilde artýþ gösterdiði, ancak sakýz çiðnemenin konsantrasyon üzerinde belirgin bir etkisinin bulunmadýðý sonucuna varýlmýþ. Uzun süreli hafýzanýn kafeinli sakýz kullananlarda normal sakýz kullananlara göre yüzde 25 ve sakýz çiðnemeyen gruba göre yüzde 32 arttýðý tespit edilmiþ. Diðer taraftan, kafeinli sakýz çiðneyen gruptaki bireylerin canlýlýðýnýn ve kendilerine özgüvenlerinin dikkati çekeci þekilde arttýðý görülmüþ.
Önümüzde gençleri zorlu bir sýnav dönemi bekliyor. Sýnavlara hazýrlanýrken sakýz çiðnemenin sizi ne þekilde etkilediðini denemekte yarar var! Tabi bizim toplumsal anlayýþýmýzda sýnýfta sakýz çiðnenmesi saygýsýzlýk olarak kabul ediliyor. Bu bakýmdan öðrencilerin bu hususa dikkat etmesini öneririm. Zaten sýnav sýrasýnda bireyin konsantrasyonunu artýrmadýðýna göre kanýmca sadece ders çalýþýrken kullanýlmasý yeterli.
