Yeni AKM projesi sanat dünyasýnda heyecan uyandýrdý ancak bu heyecan dalgasý Mimarlar Odasý’nýn böðrüne saplanmýþ mýzrak etkisi yaptý. Yeni havalimaný, üçüncü köprü gibi Türkiye’nin dev yatýrýmlarýný durdurmak için her seferinde yargýya koþan Mimarlar Odasý, Atatürk Kültür Merkezi (AKM) konusunda da Türkiye’nin sanat yaþamýna köstek oldu. Açtýðý davalarla projelerin gecikmesini saðladý. Oda, köhnemiþ AKM’nin yýkýlýp yerine estetik ve iþlevsel bir kültür merkezinin yapýlmasýna karþý. Bugüne kadar yüzlerce projeye iptal davasý açarak, politik ve ideolojik bir pozisyon alan Mimarlar Odasý, neden Türkiye’nin dev yatýrýmlarýný rehin almak istiyor? Þahsi kanaatim, Oda’nýn asýl iþlevini yapmaktan uzaklaþtýðý ve ideolojik enstrüman olarak varlýðýný sürdürdüðü yönünde.
Bilenler bilir, Atatürk Kültür Merkezi soðuk, gri ve kasvetli bir bina idi. Üstelik, bizzat burada çalýþan sanatçýlardan dinlediðim kadarýyla kullanýþlý bir tarafý da yoktu. 15 yýl öncesinde bile yaðmurlu günlerde çatýsýnýn aktýðý vakidir. AKM’nin þimdiki hali daha aydýnlýk, ferah ve çok amaçlý kullanýma açýk bir yapý. Üstelik kapasitesi artýrýlýyor ve sanatseverlerin sosyalleþebileceði mekanlar da tasarýma dahil ediliyor. Bu önemli bir ayrýntý… Eski AKM’nin hatýrasý da binanýn dýþ cephesinde korunuyor. Bir baþka deyiþle yeni AKM’nin dýþ cephesi eskisinin özelliklerini yansýtmakla birlikte daha aydýnlýk ve þeffaf bir hal alýyor. Üstelik içerideki sanat etkinlikleri, büyük ekran olarak kullanýlabilen binanýn ön cephesinden, Taksim meydanýna yayýn yapabilecek þekilde tasarlanýyor. Sanat sokaða taþýyor…
Kaçak kat çýkanlar AKM’ye karþý
Atatürk Kültür Merkezi’nin yenilenmesi konusunda geriye dönülmez bir yola girilmiþtir. Mevcut haliyle binanýn kullanýlmasý mümkün olmadýðýna göre, yenisinin yapýlmasýnýn önüne geçilmek istenmesi, antipatikliðin deötesinde, bizzat sanat kurumlarýnýn sinirinedokunan bir hal almýþtýr. Sanat dünyasý büyük bir ittifakla AKM projesini sevinçle, heyecanla karþýladý. Devlet Opera ve Balesi’nin yöneticilerinden birinin ‘Yeni AKM harika bir proje, mutluluktan aðlayacaðým’ demesine raðmen, Mimarlar Odasý’nýn ideolojik saplantýlarý gýna getirmiþtir ve bu hastalýklý duruþun, AKM’yi bir 10 yýl daha rehin almasýna kimse izin vermemelidir.
Mimarlar Odasý ‘Koruma ve imar mevzuatý’ bahanesiyle bu deðiþikliklere karþý çýkýyor. Mevzuat bahanesine sýðýnan Mimarlar Odasý ile Karaköy’de kendi binasýnýn çatýsýna kaçak restoran yaptýran ‘iþgalci’ Mimarlar Odasý ayný… Üstelik lokal olarak geçen yere inþa edilen restoranýn iþletme ruhsatý da yoktu. Neyse ki medyanýn yayýnlarý sonrasýnda o kaçak kat yýkýldý.
Asýl mesele ne?
Yazar dostumuz Ýsrafil Kuralay’ýnisabetle tespit ettiði gibi; Mesele, ayakta durmakta zorlanan, çürümüþ binanýn yýkýlýp yeniden yapýlmasýndan ziyade Ak Parti döneminde böyle bir kültür eserinin yapýlmamasýdýr. Yoksa Hindistan’da ineðe tapar gibi depremde zarar görmüþ bir binaya tapmazlardý.
Her þeye raðmen kervan yürüyor.
Þimdi asýl üzerinde durulmasý gereken, teknik ve estetik özellikleriyle eskisinden kat be kat üstün olan yeni AKM’nin, (muhtevasýyla da) sanatýn tüm dallarýný kucaklayan, demokratik bir yapýya kavuþturulmasý meselesidir.
Bu ne kitap sevgisi ah bu ne izdiham!
Pazar günleri kullandýðým metrobüs hattý, dün, her zamankinden daha kalabalýktý. Ýþ günü olmamasýna raðmen bu yoðunluðun sebebi ne olabilirdi? Çok geçmeden, konuþulanlardan anlaþýldý ki TÜYAP Kitap Fuarý’nýnson gününe borçluyuz bu izdihamý… Bu manzara, dün akþam televizyon ekranlarýnda gördüðüm TÜYAP kalabalýðýný hatýrlattý. Ýnsanlar bendini yýkmýþ sel gibi fuar alanýna akýn etmiþ…Havadan görüntülenen bu kalabalýk karýnca sürüsü gibi, trafiði de týkayarak, E5 bariyerlerinden atlayýp kitaba ulaþmaya çalýþýyor. Ýstanbullularýn yýlda bir kez olsun çoþup kabaran bu kitap sevgisi karþýsýnda hayrete düþmemek elde deðil! Ýyi güzel de kitaba koþan bu kalabalýklar, nasýl oluyor da sonrasýnda buharlaþýp gözden kayboluyorlar. Zira Ýstanbul’un toplu taþýma araçlarýnda kitap okuyan birine rastlamak nadirattan… Halbuki, sýrf TÜYAP kalabalýðý bile okuma ortalamasýný yükseltebilir.
Ne olursa olsun sonuçta kazanan kitap sevgisi olsun. Ýþ ki bu kalabalýklarý okurken de görelim.
