Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA
Tüm Yazıları

Sarımsak ve Kişniş tohumu yüksek tansiyonu dengeliyor 

Sarımsak, kişniş veya her ikisinin günlük kullanımı hiperlipidemi hastalarında kan lipit değerleri ve yüksek tansiyonun kontrolünde yararlı olabileceği bildiriliyor. Ancak etkinlik bunları günlük olarak tüketmeye bağlı.  

Kalp ve damar hastalıkları insan ölüm oranları istatistiklerinde tüm dünyada ilk sırada yer alıyor. Hiperlipidemi, kanda lipit oranının yüksek olması, kalp-damar hastalıklarının (KDH) gelişiminde başlıca etkenlerden biri. Araştırmalar sarımsak ve kişniş tohumunun kan lipit değerlerini düşürdüğü ve dolayısıyla KDH riskinin azaltılmasında yararlı olabileceğini gösteriyor. Yeni yayımlanan bir araştırmada klinik olarak (randomize, plasebo kontrollü ve tek-körlü) bu bitkisel ürünlerin teker teker ve birlikte uygulandığında hiperlipidemi hastalarında lipit seviyesi, kan basıncı ve vücut-kitle indeksi üzerindeki etkinliği incelenmiş. 

Seksen hasta (40-80 yaş arası) seçilerek (kolesterol 200 mg/dL üzeri, serum trigliserit seviyesi 150 mg/dL üzeri) gruplandırılmış. Her gruba 40 gün boyunca günde 2 gram sarımsak, kişniş tohumu ya da eşit oranda her ikisinin karışımı verilirken, bir diğer gruba ise herhangi bir şey verilmemiş. Son uygulamadan sonra 20 gün hiçbir uygulama yapılmamış. Hastaların başlangıç (0), 20, 40 ve 60 (izleme süreci) gün sonunda değerleri ölçülerek kaydedilmiş. 

Uygulama sonunda total kolesterol değerinde en yüksek azalma sarımsak kullanan grupta, ardından Sarmısak-kişniş verilen grupta görülmüş. Ancak sarımsak kullanımı yapılmayan 20 günlük izlenme sürecinde sarımsaktaki değerlerin tekrar belirgin bir şekilde yükseldiği bildiriliyor. Buna karşılık bir uygulama yapılamayan kontrol grubunda 60 gün boyunca lipit değerlerinin artışını sürdürdüğü gözlemlenmiş. Trigliserit oranında en yüksek azalma sarımsak-kişniş karışımı tarafından sağlanırken, kişniş tek başına en düşük azalmayı sağlayabilmiş. 20 günlük izleme döneminde ise çok hafif bir yükselme görülmüş. İyi huylu kolesterol (HDL) seviyesinde her üç grupta da belirgin yükseliş sağlanmış ama en yüksek değer sarımsak, en düşük ise kişniş ile sağlanmış ancak uygulamanın kesildiği 20 günlük süreçte bu değerler tekrar eskiye dönmüş. Aynı şekilde kötü huylu kolesterol (LDL) seviyeleri de uygulama süresinde her grupta belirgin azalırken, uygulama kesilince tekrar yükselişe geçmiş. 

Sistolik kan basıncında (yüksek olan değer) en yüksek düşüş beklendiği üzere sarımsak ve kişniş tarafından sağlanırken sarımsak-kişniş karışımının etkisi daha düşük çıkmış. Kişnişin etkisi sarımsaktan daha yüksek bulunmuş; bunun nedeni muhtemelen kişnişin idrar miktarını arttırmasına bağlı elektrolit atılımını sağlaması ve böbrek işlevlerini geliştirmesi olabileceği düşünülüyor. Ancak çalışmada diastolik kan basıncı değerinde (düşük olan) hiçbir uygulamada kayda değer bir değişim görülmemiş. Sonuç olarak sarımsak, kişniş veya her ikisinin günlük kullanımı hiperlipidemi hastalarında kan lipit değerleri ve yüksek tansiyonun kontrolünde yararlı olabileceği bildiriliyor. Ancak etkinlik bunları günlük olarak tüketmeye bağlı. Kestiğinizde tekrar eskiye dönebiliyor.