Geçen yýl Nisan ayýnda köþe yazýmda mimari estetik duygumuza yönelik sorgulamalara yer vermiþ, þehirlerimizdeki sanatsal ve estetik yoksunluðuna yönelik duygularýmý dile getirmiþtim. Yazýmda ana tema olarak; 'Þehircilik mimarisinde olsun, diðer birçok alanda olsun estetik ve sanatsal eserler, yapýtlar ortaya koyan kadim bir medeniyetin temsilcileri olan milletimiz, þimdi neden bu anlayýþtan uzak' diye sormuþtum.
Bu yazýmda ise, sembollerin, yapýtlarýn meydanlarý ikonyalaþtýrmanýn oluþturduðu farkýndalýk ve marka deðerlerine katkýsý açýsýndan deðerlendirmek istiyorum. Çünkü bir kentte estetik zevki gösteren ve þehri deðerli kýlan önemli unsurlardan bir kýsmý da sahip olduðu semboller ve meydanlarýdýr. Aslýnda bu ayný zamanda temsil ettiðiniz medeniyetinde bir tezahürüdür.
Bu simgesel özellikler kimi zaman yöreye has bir ürün, kimi zaman saat kulesi, bazen bir kale, tarihi eser kentin anýldýðý bir simgesel sembol oluyor. Sembolleþmiþ deðerlerin bulunduðu kentlere daha ilk adýmda bulunduklarý yerin en önemli özelliðiyle tanýþma fýrsatý buluyorsunuz.
Ancak ne yazýk ki günümüzde þehirlerimiz zevksizlik ve muhtevasýzlýk ifade eden semboller mezarlýðýna dönmüþ durumdadýr. Bugün birçok þehirlerimizde rastgele ve zevksizlik abidesi olarak dikilen sembollere baktýðýmýzda sanatsal ve estetik duygularýmýzý nasýl kaybettiðimizi daha iyi anlýyorsunuz. Her þehrin sembolleri ile farkýndalýk oluþturacaðýna ve algýsýný güçlendireceðine inanýyorum. Dünyada en güçlü destinasyon markalarýna baktýðýmýzda sembol yapýlar, figürler, meydanlar ve diðer ikonyalaþmýþ sembolleri ile dünyanýn en fazla ziyaretçi alan þehirleri olduðunu görmek mümkündür.
Ýzmir'e baktýðýmýzda 8500 yýllýk bir kentin uluslararasý boyutta ilgi çekecek bir sembol eseri ortaya konulamamýþ olmasý önemli bir eksikliktir. Oysa kentlerin markalaþmasýnda sembollerin, meydanlarýn büyük önemi vardýr. Bir þehri en iyi tanýmlayan mekanlar o kentin sahip olduðu meydanlarý ve sembolleridir. Bunlar o kentin bir nevi kimliðini yansýtýr. Meydanlarý özellikle sýralýyorum çünkü her ünlü kentin ayný zamanda ünlü meydanlarý vardýr.
Berlin- Alexander Platz, Havana- Plaza Dela Catedral, Roma- Piazza Navona Meydaný, Kanada Toronto Yonge Dumdas Square, Londra Trafalgar, New York-Times, Prag-Staromestske Namesti, Moskova-Kýzýl Meydan dünyaca tanýnan bilinen ünlü meydanlardýr.
Yine sembol simgeleri ile öne çýkan Paris Eiffel Kulesi, New York Özgürlük Heykeli gibi milyonlarca insanýn ziyaret ettiði ve kentle bütünleþen ve uluslar arasý algýlar oluþturan semboller vardýr.
Ýzmir'in tarihsel geçmiþine baktýðýmýzda ikonyaya dönüþtürülebilecek çok sayýda dinsel, tarihsel sembollere ve deðerlere sahiptir. Ýzmir artýk bu deðerlerini tam olarak ortaya koymalý, konuyla ilgili araþtýrmalar yapýlmalýdýr. Bu kenti uluslar arasý marka yapacak, farkýndalýk ve güçlü bir marka algýsý geliþtirecek yeni projeler üretilmelidir. Çünkü bir kenti kent yapan, o kentin tarihini medeniyetini ortaya koyacak, tarihsel mekanlar, yapýtlar, anýtlar, meydanlar figürler ve benzerleridir.
