Selanik’te Latin sinemasýnýn zaferi

54. Selanik Film Festivali’nde Altýn Ýskender’i Meksika yapýmý “La Jaula de Oro / Altýn Kafes” kazandý. Diego Quemada - Diez de bu filmle En Ýyi Yönetmen seçildi. “La Jaula de Oro” Yunan Parlamentosu Televizyon Kanalý’nýn Ýnsani Deðerler Ödülü ile Halk Ödülü’nü de aldý. Meksika üzerinden ABD’ye geçmeye çalýþan Guatemalalý üç çocuðun ve yolda onlara katýlan, Ýspanyolca konuþamayan yerli çocuðun macerasýný konu alan filmin oyuncularý Cannes Film Festivali Belirli Bir Bakýþ bölümünde topluca Belirli Bir Yetenek Ödülü’ne deðer görülmüþlerdi. “La Jaula de Oro” Zürih Film Festivali’nde de Altýn Göz ödülünü kazanmýþtý.

Amerikalý yönetmen Alexander Payne baþkanlýðýnda Amerikalý eleþtirmen Scott Foundas, Rumen yapýmcý Ada Salomon, Yunanlý besteci K.Bhta ve Cannes Film Festivali Yönetmenlerin On Beþ Günü Sanat Yönetmeni Edouard Waintrop’tan oluþan jüri Özgünlük ve Yaratýcýlýk temalý Bronz Ýskender Ödülü’nü de Venezuela yapýmý “Pelo Malo / Kötü Saç”a verdi. “Pelo Malo” Uluslararasý Yarýþma’daki FIPRESCI Ödülünü de aldý. En Ýyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü alan iki aktörden biri Þili yapýmý “La Chupilca del Diablo / Þeytanýn Ýçkisi”nde demli bir performans sergileyen Jaime Vadell oldu.

Festival baþlarken yazdýðým yazýda yarýþmadaki Latin Amerikan filmlerinin aðýrlýðýndan söz etmiþtim.  Böylece Latin filmlerinin aðýrlýðýnca altýn ettikleri tescil edilmiþ oldu!

Selanik’te Yunan sinemasýnýn da kriz arifesinde baþlayan sürpriz çýkýþýný sürdürdüðü gözlendi. Bu çýkýþtan hemen önce Yunanistan Kültür Bakanlýðý’nýn film üretimine desteðinden ve çýkarýlan sinema yasasýndan memnun olmayan sinemacýlarýn protestosu yüzünden Selanik’teki Ulusal Yarýþma boykot edilmiþti. Ancak Yunan filmleri bölümüne FIPRESCI ve PEKK (Yunanistan’ýn SÝYAD’ý) ödülleri verilmeye devam ediliyor. Bu yýl her iki kurum da Adana Altýn Koza’da gösterilen “Antonis Paraskevas’ýn Ebedi Dönüþü” filmine ödül verdi. Elina Psykou’nun imzasýný taþýyan film, Uluslararasý Yarýþma’ya seçildiði için baþrol oyuncusu Hristos Steryooðlu da En Ýyi Erkek Oyuncu Ödülü’nü paylaþtý. Yýlýn diðer iyi Yunan filmleri arasýnda “Miss Violence” ve “Wild Duck / Yaban Ördeði”ni izledik. Ve onlarýn erkek baþrol oyuncularý Timis Panos ve Aleksandros Loðotetis de son derece baþarýlýydý.

Elina Psykou misali erkek meslektaþlarýný geride býrakan ve Gümüþ Ýskender kazanan bir kadýn yönetmen de Katell Quillévéré oldu. “Suzanne” adlý filminde toplumun en alttakilerinden bir genç kadýnýn talihsizlikler ve hatalarla dolu hayatýný anlatýrken aile sevgisi ve aþk temalarýný alýþýlmýþ kalýplarýn dýþýna çýkarak ele alýyordu. “Pelo Malo”nun yönetmeni Mariana Rondon da Altýn Ýstiridye’nin ardýndan Bronz Ýskender’i alarak 2013 yýlýnda genç kadýn yönetmenlerin iftihar listesine adýný bir kez daha yazdýrdý.

Selanik’te çok genç ve gelecek vaat eden bir Latin kadýn yönetmen daha keþfettim: Jazmín López. Arjantin filmlerine ayrýlan bölümde gösterilen 2012 yapýmý “Leones” adlý filmi Antonioni, Tarkovski ve Bela Tarr gibi büyük ustalarýn filmlerine referanslar içeren çok ilginç bir çalýþmaydý. Buenos Aires Uluslararasý Baðýmsýz Sinema Festivali’nde Jüri Özel Ödülü kazanan filmi bir grup gencin ormandaki yürüyüþünü konu alýyor temel olarak. Kaybolan ve daireler çizen gençler arasýnda sürekli karný acýkan, üþüyen ve korkan kýzýn bilinçaltýnýn perdeye yansýdýðýný, geçirdikleri ve muhtemelen bir tek onun sað kaldýðý bir otomobil kazasýndan sonra bu filmin onun komada gördüðü rüya, belki de Araf’taki ruhunun mistik bir yolculuðu olduðunu fark ediyoruz...

54. Selanik Film Festivali Latin sinemasýnýn zaferiyle sonuçlandýysa tesadüf deðil... Sosyal açýdan çok hareketli olan bu coðrafyanýn yönetmenleri kadýnlý erkekli sinema sanatý ve çaðýmýz siyaseti üzerine kafa yorarak iþler üretiyorlar...