Yunanistan’ýn en önemli kültür sanat etkinliklerinden Selanik Film Festivali’nin elli beþincisi de sona erdi... Yunan sinemasýnýn -týpký Türkiye’deki gibi- tartýþmalý 100. yýlý nedeniyle yapýlan seçkinin bereketliliði kadar Uluslararasý Yarýþma filmlerinin yüksek kalitesiyle beðeni topladý 55. Festival. Uluslararasý Yarýþma’daki Yunan filmleri jüriden ödül kapamadý... Bu seçkiyi deðerlendiren Uluslararasý Film Eleþtirmenleri Federasyonu - FIPRESCI Jürisi ile Yunan Eleþtirmenler Sendikasý PEKK üyeleri farklý filmleri tercih etti. FIPRESCI Ödülü, bu yýl Karlovy Vary Film Festivali’nde dünya prömiyerini yapan, Yannis Vselemes imzalý ironik vampir öyküsü “Noriviya / Norveç”e gitti. Ýlginç bir deneysel film olan iki yönetmenli “Polk”a da bir mansiyon vermeden geçmedi. PEKK’in tercihi ise Yannis Economides’in bu yýl Berlin Film Festivali’ne seçilen filmi, “Stratos” oldu.
* * *
Yýlýn diðer Yunan filmlerini de izleyip listeyi tamamlamaya çalýþtým. Bir erkek yönetmen, Nikos Kornilios tarafýndan çekilen üç saatlik feminist iç döküþ ve direniþ filmi “Matriyarki”yi bile izledim... Ama geçen yazýda söz ettiðim filmlerden daha kaydadeðer bir çalýþmaya rastlamadým.Yunan sinemasýnýn yeni örnekleri, onlarýn uluslararasý alanda gördüðü kabul ve elde ettikleri baþarýlar -týpký Türkiye’deki gibi- ülkelerindeki meslektaþlarý tarafýndan o kadar da takdir edilmiyor ne yazýk ki... Bir hareketlenme olduðunda herkes hemfikir ve kazanýlan baþarýlara olumlu bakýyor ancak filmlerin bir model oluþturmasý konusunda ciddi kuþku ve kaygýlar var.
2009 yýlýnda bir sinema yasasý çýkarýlmasý ve Yunan sinemasýnýn yýllýk deðerlendirilmesinin yapýlmasý amacýyla kurulan Elen Film Akademisi’nin yenibaþkaný Vasilis Katsoufis ile konuþtum Selanik’te. 100. yýlýnda Yunan sinemasýna dair görüþlerini sordum. Erden Kýral’ýn Yunanistan’da çektiði “Ayna” adlý filminin de ortaklarýndan olan yapýmcý Vasilis Katsoufis, reklam kökenli. Reklam filmlerinden kazandýklarýyla yapýyor sinema filmlerini. Akademi’nin ödül törenini gerçekleþtirecek ve varlýðýný sürdürecek kadar sponsor desteði aldýðýný ama devletten baðýmsýz bir kurum olduðunu vurguluyor.
Hali hazýrda en önemli hedefi -týpký Türkiye’deki gibi- Yunanistan’ý bir açýkhava stüdyosu olarak uluslararasý yapýmlara pazarlamak. Vasýflý film endüstrisi çalýþanlarýyla, post prodüksiyon altyapýsýna sahip oluþuyla, doðasý, tarihi ve iklimiyle Yunanistan’da her yer plato, her yer çekim, diyor özetle. Ama katý bürokrasinin bu potansiyelin kullanýlmasýnýn önüne geçtiðini düþünüyor. Bitmek bilmeyen izin alma süreci yüzünden uluslararasý yapýmlarýn Yunanistan’ý tercih etmediðini söylüyor. Bürokrasiyi hafifletecek, izin için gereken belge ve imzalar zincirini kýracak bir yasanýn takibini yapýyor.
* * *
Yunan sinemasýnýn yüz yýlýný yapýmcý bakýþ açýsýndan deðerlendirdiðinde Yunanistan’da dünya savaþlarý nedeniyle hiçbir zaman çok etkin, çok kaliteli bir film endüstrisi olmadýðýný ancak cuntanýn etkisi azaldýktan sonra özgürce ve çok sayýda film yapýlabildiðini söylüyor. Katsoufis, ekonomik krize raðmen geleceðe umutla bakan bir yapýmcý.Yurt dýþýnda eðitim görmüþ, orada yaþamýþ / yaþayan yeni kuþaðýn vizyonunu, kendilerini dünyaya kabul ettirmelerini önemli buluyor. Onlarýn açtýðý yoldan birçok genç sinemacýnýn gidebileceðini görüyor.
100. yýl konusunda Elen Film Akademisi’nin yaptýðý bir çalýþma yok. Film eleþtirmenleri ve tarihçileri, bir Yunanlý yönetmenin imzasýný taþýyan ilk uzun metrajlý filmi milat saymaktan yana deðil... Bunun resmi bir karar olduðunu ve birdenbire ortaya çýktýðýný düþünüyorlar. Akademi de bu yüzden bir kutlama programý vb. hazýrlamadý. Aralýk ayýnda her zaman olduðu gibi yýlýn seçimlerini yapacak ve ödüllerini verecek.
