Selim ATALAY
Selim ATALAY
http://www.selimatalay.com
Tüm Yazýlarý

Sen unutsan da onlar unutmuyor

Ayasofya’da Kadir Gecesi ibadeti kimi ilgilendirmez ?

Kadir Gecesi Ayasofya’daki anlamlý ibadet, Ýslam Dünyasýna olumlu mesajlar içerirken, Yunanistan’dan parazit geldi.

Ýstanbul il sýnýrlarý içinde Sultanahmet Meydanýndaki faaliyetlere ve Ýslami ibadete Yunanistan’ýn bu kadar ilgi göstermesi, hadlerin ve cüretlerin aþýlmasý demek. 

Dünyada tarihi mekanlarda ve ibadethanelerde ne zaman ne yapýlacaðý, o ülkelerin tasarrufundadýr. Osmanlý, Kudüs’te üç dinin ve onlarca mezhebin uyum örneðini vermiþti. 

Ayasofya’nýn müze olmasý, egemenliðinin paylaþýldýðý anlamýna gelmez. Ayasofya’ya çok benzer bir mekan, Ýspanya’da Kordoba Camiidir. 

Bakýn Kordoba’da ne yapýlýyor: Kordoba Camii’nde 1236’ya dek 500 yýl ezan okunmuþtur. 1236’da Müslüman emirliðin düþmesinden beri de 780 yýldýr o bina kilise olarak kullanýlmaktadýr. Bütün tarihi anlam ve önemine, UNESCO  statüsüne ve kýsmen müze olmasýna raðmen, orasý kilisedir ve kilise kimliði titizlikle korunmaktadýr. Hatta kilise her fýrsatta oranýn cami olduðunu unutturma, geçmiþi silme çabasýndadýr. 

Bugün Müslüman olarak Kordoba camiini biletle güvenlik eþliðinde turist olarak gezersiniz, ama orada ibadet edemezsiniz, yüksek sesle dua bile okuyamazsýnýz. En son birkaç yýl önce namaz kýlmaya çalýþanlarý yaka paça gözaltýna aldýlar. 

Ayasofya için gürültü yapanlarýn, Kordoba’ya bakmasýnda fayda var. 

Ayasofya’nýn idaresi ne zamandan beri Yunanistan’da?

Ayasofya’daki anlamlý Kadir Gecesi ibadetinin ve mesajlarýn Ýslam alemine kuvvet ve iyimserlik vermesini; sapkýn zihinlere, sahte halifeliklere, Ýslam’ýn koruyucusu olduðunu iddia edip yoldan çýkanlara izan vermesini beklerken, gürültü Atina’dan geldi. 

Hem de nasýl haber baþlýklarýyla: ‘Yunan Dýþiþleri Bakanlýðý Ayasofya’da Kur’an okunmasýný kýnadý’... ‘Yunanistan Ayasofya’da Kur’aný protesto etti’ ... ‘Ayasofya’da Müslüman duasý okunmasýný Yunanistan provokasyon saydý’. Yani saygýsýzlýðýn dibi. 

Yunan Dýþiþleri Bakanlýðýnýn dolamasý yetmemiþ, muhalefet lideri Miçotakis da Unesco’ya mektup döþenmiþ. 

Ne oluyor ? Türkiye’nin kendi topraðýnda bir dini-tarihi noktada özel bir gecede, sýnýrlý katýlýmla kýsa süreli bir dini ibadet gerçekleþtirmesine itiraz etmek kimin haddidir?

Yunan Cumhurbaþkaný Türkiye’yi sözüm ona tehdit etmiþ: Ayasofya gibi anýtlara deðer göstermezseniz, Avrupa yolunun açýk olduðunu düþünemezsiniz... Çok üzüldük, demek açýk olan Avrupa yolu, Kadir Gecesi kapanmýþ... Her iþte bir hayýr vardýr. Acaba Atina Camii Þerifinde Kadir Gecesi nasýl idrak edildi ? Sahi, Atina’da cami yok ki... 

Evet Ayasofya müze, ama egemenliðinden ve idaresinden hiç vaz geçmedik. Hele orada ne zaman ne yapýlacaðý konusunda Atina’ya hiç laf düþmez. ABD Dýþiþlerinin ‘kompleks tarih’ açýklamasý da yetkisizdir. Ayasofya konusunda bir kompleks varsa, o kompleksin adý Yunanistan’dýr.

Fetih kutlamalarý orada kesintisiz sürüyor

Ýspanya’nýn Granada þehrinde her yýl 2 Ocak’ta törenler yapýlýr. Tarihi giysilerle 1492’nin sancaðý ve sembol kýlýcý, kent sokaklarýnda dolaþtýrýlýr. Fiesta de la Toma denen Fetih Þenliðine, üniformalý askerler ve mülki erkan da katýlýr. Þenlik, Ýspanya’daki Müslüman varlýðýnýn sonunu, Granada Emirliðinin yýkýlmasýný kutlar. Emirliðin yýkýlmasýný, büyük Müslüman katliamý ve can korkusuyla din deðiþtirme çabasý izlemiþtir. Ve Granada törenleri, Ýstanbul’un Fethi törenlerine benzer. Türkiye’de Fetih kutlamasýna burun kývýranlarýn muhtemelen Granada kutlamalarýndan haberi yoktur. 2 Ocak, Katolikliðin zaferi ve katliamlarýn vesilesi olarak 1492’den beri kutlanýyor. Sen unutmaya ve vaz geçmeye çalýþabilirsin, ama o unutmuyor ve vaz geçmiyor. 

ÖNCE KÝM GELMÝÞTÝ ? 

Katolik Kilisesi 1236’dan beri Kordoba Camii’ni Kilise olarak kullanýyor. Ve bunu kýskançlýkla, titizlikle yapýyor. Müslümanlarýn ‘kiliseyi’ bilet alýp gezmesi serbest, ama duyulacak kadar dua okumalarý yasak. Müze ise, Kordoba da müze. Ama Müslümanlara müze.

Üstelik 500 yýllýk cami tarihi, tesadüfi bir yanlýþ, küçük bir hata parantezi gibi yansýtýlýyor. 

Caminin olduðu yerde önce Roma tapýnaðý, sonra da Vizigot kilisesi olduðu söyleniyor. Bu teori, ’Orasý camiden önce zaten kiliseydi’ söyleminin dayanaðýdýr.

Hatta Katolik Kilisesi ‘Cami öncesi kilise vardý’ teorisini desteklemek için kazýlar yaptýrdý ve bugün de kazý yeri özellikle iþaret edilir. 

Kordoba örneðine bakarsak, Kilise ele geçirdiði ibadethaneyi paylaþmayý asla kabul etmiyor. Demek ki, son sahipleri nasýl uygun görürse, tarihi ibadethaneler öyle kullanýlýyor. Kordoba’yý neden tamamýyla müzeye dönüþtürmemiþler acaba? 

Kordoba’nýn altýn çaðý

Kordoba’daki müthiþ camiinin ilk aþamasý  784-786  yýlýnda yapýldý. 9 ve 10. yüzyýlda cami geniþledi ve Baðdat - Istanbul - Þam’ýn o zamanki ihtiþamýyla yarýþýr hale geldi.

Cami olarak Kâbe’den sonra en büyük ibadet alanýna sahipti. Cemaatin 40 bin kiþiye ulaþtýðý bilinir. Kordoba’nýn azametini birkaç yüzyýl sonra Sultanahmet Camii gölgeleyecektir. 

Kordoba Emirliðinin doruk zamanýnda kentte 300’den fazla cami, saray ve kasýr vardý, kentte su þebekesi ve aydýnlatma sistemi kurulmuþtu. Londra - Paris köy konumundayken Kordoba maddi zenginliði ve kütüphaneleriyle ýþýldýyordu. Emirin kütüphanesinde 400 binden fazla kitap vardý.

Kent 1236’da Katoliklerin eline geçince, cami kiliseye çevrildi. Caminin ortasýna yeni inþaatla kilise yapýldý. Hýristiyanlar Kýbleye bakan mihraba dokunulmadýðýný söylerler. Mihrap dokunulmayacak kadar þýk ve tarihidir. Mihrabýn neden yerinde kaldýðýna dair baþka teoriler de vardýr, ancak bundan bir ‘hoþgörü’ efsanesi çýkmaz. 

Ayasofya’da çifte ezanýn ihtiþamý

Kadir Gecesi Ayasofya’da güzel bir ibadet akþamý yaþandý. Kur’an-ý Kerim okundu, tekbirler getirildi. Sahih Ýslam’ýn en önemli alimlerini temsilen Prof. Süleyman Ateþ ve Prof. Mehmet Görmez’in sohbetiyle deðerli bilgiler paylaþýldý.

Ýbadetlerde ve sohbetlerde Türkiye’nin ötesinde tüm Ýslam alemine önemli mesajlar verildi. Ýslam dini üzerine dünyada süren karalama ve iftiralara karþý, program,Türklüðün ve Ýslamýn kudretinin, barýþýn, birleþtiriciliðin ve iyimserliðin sembolüydü.

Ve gece, iki deðerli müezzinin Ýmsak vaktinde okuduðu ve her bir saniyesinin hakkýný zamana ve tarihe verdikleri çifte ezanla tamamlandý. Çifte ezanýn ihtiþamýný kayýtlardan izleyin. Zaman ve mekanýn tarihle ve gelecekle buluþtuðunu hissedersiniz.