Þerbetçi otunun kozalaklarý saðlýk için yararlý çeþitli etkilere sahip. Sindirim güçlüðü, uykusuzluk, menopoz gibi sorunlarda hafif etkili ve güvenilir bir bitki.
Metabolik sendrom kalp-damar hastalýklarý, tip-2 þeker hastalýðý geliþimi riskini artýrmasý ve önlemler alýnmamasý durumunda ölüme yol açabilmesi nedeniyle son yýllarýn saðlýk sorunlarý arasýnda önemli bir gündem olarak dikkati çekiyor. Þu beþ sorundan üçünün varlýðý “Metabolik sendrom” olarak deðerlendiriliyor; anormal þiþmanlýk, yüksek yoðunluklu kolesterol (HDL) seviyesinin düþük olmasý, düþük yoðunluklu kolesterol (LDL) seviyesinin yüksek olmasý, yüksek kan basýncý ve yüksek kan þekeri. Tedavi için öncelikle beslenme ve yaþam þeklinin düzenlenmesine çalýþýlýyor; ayrýca kiþideki belirtilere göre tansiyon düþürücü, kan þekerini kontrol edecek ya da LDL kolesterolü düþürecek ilaçlar seçiliyor. Ýþte þerbetçiotu içerisindeki acý asitler ve flavonoitlerin kan þekerini, lipit deðerlerini ve tansiyonu düþürücü etkileri nedeniyle metabolik sendrom tedavisindekullanýlan ilaçlar yerine yan etkisi bulunmayan güvenilir bir seçenek olabileceði tartýþýlýyor.
Yürütülen deneysel ve klinik bilimsel araþtýrmalar bu konudaki etkinliði destekliyor. Þerbetçiotu kozalaklarý olgunlaþtýðýnda ya da kaynar su ile muamele edildiðinde içerisindeki alfa-asitler ve beta-acý asitlerin deðiþime uðramasý ile meydana gelen “izo-alfa asitler”in kan þekeri seviyesini ve lipit seviyesini düþürücü etki kazandýðý tespit edilmiþ. Hastalara bu izo-alfa asitlerin bir ay süresince verilmesi ile hastalarda zayýflama saðlanabildiði, beden-kütle indeksinin ve toplam yað kütlesinin azaldýðý ve açlýk kan þekerinin düþürülebildiði bildiriliyor. Diðer taraftan, olgun þerbetçiotu kozalaðýnda oluþan beta acý asitlerin yüksek yaðlý diyetle beslenen farelerde esmer tabakada yað yakýmýný artýrdýðý gözlemlenmiþ. 200 insan üzerinde yürütülen bilimsel ölçekte bir klinik çalýþmada üç ay uygulanmasý ile bedendeki yað tabakasýnýn belirgin þekilde azaltýlabildiði bildiriliyor.
Þerbetçiotu kozalaklarý içerisindeki diðer etkili bileþen grubu olan flavonoitlerin de kan þekerini ve yüksek lipit seviyesini düþürücü etkilerinin yaný sýra antiobesite yani þiþmanlýða karþý etkili olabildiði gösterilmiþ. Ýçerisindeki flavonoitler arasýnda çeþitli biyolojik etkileri bilinen önemli flavonoitler bulunuyor (kersetin, rutin, prenilflavonoitler, epikateþin ve diðer). Özellikle prenilflavonoitlerin (ksantohumol) oluþan yað hücrelerinin olgunlaþarak yað tabakasýný oluþturmasýný engellediði ve bu bakýmdan þiþmanlamayý önlemek bakýmýndan yararlý olabileceði, kolesterol ve lipit seviyelerinin düþürülmesinde yardýmcý olabileceði düþünülüyor.
Þerbetçiotu kozalaklarý son derece güvenilir bir bitki. Yukarýda bahsedilen etkilerinin yaný sýra hafif etkili bir yatýþtýrýcý olarak uyku sorunlarýnýn çözümünde de öneriliyor. Ancak uyku konusunda daha ziyade lavanta çiçekleri, kediotu kökü ya da pasiflora ile birlikte kullanýlmasýnýn daha etkili olabileceði bildiriliyor. Etkili maddesinin sýcak su ile oluþtuðu göz önüne alýnrsa, taze kaynatýlmýþ sýcak su ilave edilerek hazýrlanan çayýn tüketilmesi yararlý olabilir.
