Sessiz Sinema Günleri

3-6 Aralık tarihlerinde İstanbul’da Sessiz Sinema Günleri düzenleniyor. İstanbul Modern, Pera Müzesi ve Fransız Kültür Merkezi’nde düzenlenecek günlerde, sessiz sinema çağından önemli çalışmalara ve bu çerçevede yapılacak atölyelere yer verilecek. Dünya sinemasının ve tarihinin kuruluş ve oluşum yıllarına tekabül eden ve bu yönüyle büyük önem taşıyan sessiz sinema filmleri, sinemayla ilgilenen herkes için güzel bir fırsat olarak ortaya çıkıyor. Sinemada asıl unsurun görsel olması, anlatımın görüntüye dayanması, sessiz sinema döneminde sesin olmaması dolayısıyla bu filmlerin sadece imgeye, imgesel anlatıma dayanması, gerçek anlamda sinemasal bir evrenin kurulması ve sinema duygusunun tezahürüne yol açmaktadır. Yine de konunun daha iyi anlaşılması için zaman zaman jest ve mimiklerin abartılması, teatral anlatımın öne çıkması bu filmleri yapmacık da kılabilmektedir. Zaman içinde konuya yardımcı olması bakımından ara yazılar devreye girmiş, film akarken dışarıdan piyano eşliğinde filmin yapısına uygun müzik de eklenmiştir. Öte yandan, sessiz sinema çağı, dramdan komediye, tarihi filmlerden gerilim, bilim-kurgu, western, melodram, deneysel ve animasyonlara, sinema tarihinin sonraki dönemlerde geliştirilecek her türünde yapıma tanıklık etmiş, bir anlamda daha sonraki her tür daha bu çağda gerçekleştirilmiştir.

KinoIstanbul tarafından İtalyan Cinetecadi Bologna ve Hollanda Eye Film Museum işbirliğiyle düzenlenen bu günlerde, Renkli Sessizler, Gaumont 120 Yaşında, Modern Kadının Doğuşu, Sinemanın Öncülerine Saygı, Divalar, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Görüntüler, Suyun Geçtiği Şehirler ve Zamanın Ruhu (Zeitgeist) bölümleri yer alıyor.

Renkli Sessizler bölümü sessiz sinema döneminde Fransa, Hollanda, İtalya, boyanmış filmlerden oluşuyor ve Mucizevi Aynalar, Truva’nın Düşüşü ve Jüpiter’e Yolculuk gibi ilginç başlıklar gösteriliyor. Gaumont 120 Yaşında bölümünde, hâlâ işleyen Fransız Gaumont film şirketinin 120. yaşı münasebetiyle Louis Feuillade’ın çektiği seriyal Vampirler tüm bölümleriyle gösteriliyor.

Festivalin ana teması Modern Kadının Doğuşu çerçevesinde, Osmanlı’dan Amerika’ya, Avrupa’dan Ortadoğu’ya belge filmlerle kadının dönüşümü sergileniyor. Sinemanın Öncülerine Saygıda, komedi filmlerinin öncüleri Buster Keaton ve Keystone Stüdyoları döneminde Charlie Chaplin (Şarlo) eserlerine yer veriliyor. Divalarda, Augustogenina’nın 1930 Fransız yapımı Güzellik Ödülü ve Nino Oxilia’nın 1915-17 İtalyan yapımı Şeytani Rapsodi’si gösteriliyor. Osmanlı İmparatorluğu’ndan Görüntüler, Trablusgarp, Gazze, Kudüs, Afrika’dan Hindistan’a Yolculuk, Şam, Bosna-Hersek, Üsküdar Mezarlığı, Istanbul 1920 gibi çok ilginç belge filmleri kapsıyor. Suyun Geçtiği Şehirlerde, Hollanda, İtalya, Köstence ve Istanbul’dan görüntüler beyazperdeye yansıyor. Zamanın Ruhunda, Friedrich Wilhelm Murnau’nun 1926 Alman yapımı Faust, Manfred Noa’nın, 18. asır bir tiyatro oyunundan uyarlama olan 1922 Alman yapımı Haçlı Seferleri zamanı Kudüs’ü ele aldığı Bilge Nathan seyirciyle buluşuyor.

Günler boyunca yer alacak etkinliklere bakıldığında, Gaumont’un 120. Yılı ve Vampirler’in Restorasyon Serüveni ve Arşivlerden Beyazperdeye Sessiz Sinema oturumları da göze çarpıyor.