EYT ile birlikte birçok okurumuzun borçlanmalarla ilgili soruları oldu.
Gerçekten de prim gün sayısı yeterli olmayan veya askerden sonra sigortalı olanların
Borçlanma ile bazı avantajlar elde etmesi mümkün.
Hizmet borçlanması, 5510 sayılı Kanunun 41'inci maddesinde yer alan sürelere ait çalışılamayan sürelerdeki günlerin primlerini ödeyerek hizmet kazanılması anlamına gelmektedir. Hizmet borçlanmasını sigortalının yanı sıra hak sahibi de yapabilmektedir.
Hangi sürelerin borçlanılabileceği 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41'inci maddesinde ve 3201 sayılı Kanun'da sayılmıştır.
En çok faydalanılan borçlanmaların askerlik, doğum ve yurtdışı borçlanma olduğu görülüyor.
Borçlanmalarla prim gün sayısı arttığı gibi, askerlik sonrası sigortalı olanlar için sigorta başlangıç tarihi de geriye gitmektedir.
Çalışanlar ayrıca borçlanmış oldukları tutarları, gelir vergisi matrahlarında indirim olarak kullanabilmektedir.
Çalışanların brüt ücretlerinden SGK primi kesildikten sonra gelir vergisi matrahına giderken uygulanan indirimler arasında borçlanma sonucu ödenen primler de bulunmaktadır.
Esas itibariyle asgari ücretin üzerinde ücreti olanların avantajı varken, asgari ücretlinin de bu haktan faydalanması yönünde sorular konuşuluyor.
Bu noktada temel soru asgari ücretlilerin gelir vergisi indiriminden yararlanıp yararlanamayacağıdır.
Örnekle açıklamak gerekirse, asgari ücretli bir çalışanın doğum borçlanması yapması durumunda, çalışanın talebiyle bağlı olmak üzere vergi matrahında indirim olarak kullanılması mümkündür. Şöyle ki, çalışanın gelir vergisi matrahı indirimden önce 8.506,80 TL ise ve çalışan 10.000 TL doğum borçlanması ödemiş ise, birinci ay gelir vergisi matrahı 0 olur, ikinci ay gelir vergisi matrahından ise kalan 1.493,20 TL indirime konu edilir.
Birinci ay çalışanın gelir vergisi 0 olduğundan hesaplanan gelir vergisi, gelir vergisi indiriminden düşük olacak ve çalışan esasen asgari ücretliler için uygulanan gelir vergisi indiriminden yararlanamayacaktır.
Bu indirimler çalışanların asgari ücretli çalışanlar için aldıkları ücreti etkilemese de gelecek aylarda gündeme gelebilecek ikramiye, fazla mesai gibi ücrete ek ödemelerde ödeyeceği gelir vergisi matrahını etkileyecektir.
Dolayısıyla çalışan asgari ücretli olsa dahi borçlanma nedeniyle vergi indiriminden yararlanması, tüm çalışanlar için olduğu gibi asgari ücretli çalışanlar için de mümkündür.
Borçlanma, vergi matrahından düşüldükten sonra vergi indirimi hesaplanmalıdır. Hesaplanan gelir vergisi, gelir vergisi indiriminden düşükse hesaplanan gelir vergisi kadar vergi indirimi uygulanmalıdır. Diğer yandan gelir vergisi indirimini etkileyen asgari ücretlinin kümülatif gelir vergisi matrahı, çalışana ait gelir vergisi matrahı 0 olsa dahi, 319 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği hükümlerine göre çalışanın ilgili ayda çalışması olduğu için tam devam etmelidir.
