Kadýn sigortalýlar ilk defa sigortalý olarak çalýþmaya baþladýklarý tarihten sonra üç defaya mahsus olmak üzere, Torba Kanun öncesi iki çocuk ile sýnýrlandýrma bulunmaktaydý, her doðum için doðum tarihinden itibaren geçen en fazla iki yýllýk süreleri, bu sürede adlarýna prim ödenmemiþ olmasý kaydýyla ve çocuklarýnýn yaþamasý þartýyla doðum borçlanmasý yapabilmektedir.
Doðumdan sonra iki yýldan daha az bir süreyi çalýþmadan geçirmiþ ise bu süreler de borçlanýlabilmektedir. Sigortalý olarak çalýþmaya baþladýktan sonra ilk doðumunu yapan ve iki yýllýk süre dolmadan ve sigortalý olarak tekrar çalýþmaya baþlamadan ikinci doðumunu yapan kadýn sigortalý, ilk doðumdan ikinci doðuma kadar geçen süre ile ikinci doðum için borçlanabileceði iki yýllýk sürenin toplamý kadar geçen süreyi borçlanabilecektir. Yine üçüncü doðum için de ayný süreç iþlemektedir.
Sigortalýlar çeþitli iþ kanunlarý (854, 4857, 5953 ve diðer iþ kanunlarý) gereðince kullandýklarý ücretsiz doðum ya da analýk izin süreleri iþyerinden alacaklarý belgeler, doðum öncesine ve sonrasýna iliþkin almýþ olduklarý raporlarla SGK’ya baþvurmalarý halinde borçlanabilmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu 11.12.2014 tarihinde yeni genelgesini yayýnladý. Buna göre tarým sigortalýlarýndan 4/a (SSK) kapsamýnda çalýþmasý olmayanlar da doðum borçlanmasý yapabilecektir. Yine banka sandýðýna tabi olan kadýn sigortalýlar bu çalýþmasý sona erdikten sonra 4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) tabi sigortalýlýðý bulunanlar SGK’ya müracaat ederek borçlanma yapabileceklerdir.
Torba Kanun ile birlikte 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) kapsamýnda sigortalý olan kadýnlar doðum borçlanmasý yapabileceði düzenlenmiþtir.
Torba Kanun düzenlemeleri ile birlikte;
4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) kapsamýnda doðum borçlanmasý talebinde bulunan kadýn sigortalýnýn borçlanma iþleminin yapýlabilmesi için doðumdan önce;
- 4/a (SSK) kapsamýnda tescil edilmiþ ve adýna kýsa veya uzun vadeli sigorta kollarýna tabi prim bildirilmiþ/tahakkuk etmiþ olmasý,
- 4/b (Bað-Kur) kapsamýnda prim ödemesine bakýlmaksýzýn tescil edilmiþ/tahakkuk etmiþ olmasý,
- 4/c (Emekli Sandýðý) kapsamýnda tescil edilmiþ olmasý gerekmektedir.
Birden fazla çocuðu için borçlanma talebinde bulunan sigortalýlarýn tercih ettikleri doðumlarý ya da yine tercihleri doðrultusunda en fazla borçlanýlacak süreye imkan veren doðumlarý borçlandýrýlabilmektedir.
Doðum borçlanmasý yapýlabilmesi için doðumdan önce tescil þartýnýn gerçekleþmiþ olmasý gerekmekte olup, borçlanma statüsü sigortalýnýn borçlanma müracaat tarihindeki talebine göre, müracaat ettiði tarihte herhangi bir çalýþmasý olmayan sigortalýlarýn ise en son sigortalýlýk statüsü esas alýnarak borçlanma statüsü belirlenecektir.
2925 sayýlý Kanuna tabi sigortalýlarýndan (Tarým sigortalýsý) daha önce 4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) kapsamýnda sigortalýlýðý bulunmayanlarýn borçlanýlacak süreleri 4/a (SSK) kapsamýnda, 4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) kapsamýnda sigortalý olanlarýn ise son sigortalýlýk statüsüne göre borçlanma statüsü belirlenecektir.
506 sayýlý Kanunun geçici 20 nci madde (Banka Sandýðý) kapsamýnda sigortalýlýðý bulunup sigortalýlýðý sona erdikten sonra 4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) tabi sigortalýlýðý bulunanlar en son sigortalýlýk statüsüne göre borçlanma yapabilecektir.
Sandýklarda çalýþmasý olup bu çalýþmasý sona erdikten sonra doðum yapan kadýnlardan daha 4/a (SSK), 4/b (Bað-Kur) ve 4/c (Emekli Sandýðý) tabi çalýþmasý bulunanlar SGK’ya müracaat ederek borçlanma yapabilecektir.
Gerek Torba kanun düzenlemesi ile gerekse de 2014/32 sayýlý SGK genelgesi ile kadýn sigortalýlarýn yaþadýklarý doðum borçlanmasý maðduriyeti giderilmiþ bulunmaktadýr.
SGK bugüne kadar yazdýðýmýz ve uzun bir süre yapmamak için ayak dirediði deðiþiklilere nihayet uygulamaya almýþtýr. Ancak halen sigortalýlýk öncesi doðumlar için borçlanma yapýlamamaktadýr. Bu hatadan da derhal dönülmelidir.
