Emeklilik þartlarýndan birisi de SGK prim gün sayýsýnýn doldurulmasýdýr.
Türk vatandaþlarý ile doðumla Türk vatandaþý olup da çýkma izni almak suretiyle Türk vatandaþlýðýný kaybedenlerin, on sekiz yaþýný doldurduktan sonra Türk vatandaþý olarak yurt dýþýnda geçen ve belgelendirilen sigortalýlýk süreleri ile bu süreleri arasýnda veya sonunda yer alan iþsizlik sürelerinden her birinde bir yýla kadar olan kýsmýn ve yurt dýþýnda ev kadýný olarak geçen sürelerin, talepleri halinde borçlandýrýlarak sosyal güvenlikleri bakýmýndan deðerlendirilmektedir.
Sigortalýlarýn yurtdýþýnda geçen sigortalýlýk süreleri ile bu süreler arasýnda veya sonunda bir yýla kadar olan iþsizlik süreleri veya ev kadýný olarak geçen süreler için borçlanma talebinde bulunma hakký bulunmaktadýr.
06/11/2020 tarihli ve 31296 sayýlý Resmi Gazete’de yayýnlanan yönetmelik ile yurtdýþýnda geçen sürelerin borçlandýrýlmasý hakkýnda bir dizi deðiþiklik hayata geçirilmiþtir.
Borçlanma sonucunda aylýk talebinde bulunmanýn temel þartlarýndan biri sigortalýnýn yurda kesin dönüþ yapmasýdýr. Bu anlamda aylýk tahsis talebinde bulunanlarýn kýsa süreli çalýþmaya (minijob olarak adlandýrýlan ilgili ülke mevzuatýna göre elde edilen kazanç üzerinden çalýþandan zorunlu sigorta prim kesintisi yapýlmadýðý bildirilen süreler) tabi iþler hariç olmak üzere yurtdýþýndaki çalýþmalarýnýn sona ermesini, ikamete dayalý bir sosyal sigorta ya da sosyal yardým ödeneði almamalarý gerekmektedir.
Borçlanma talebinde bulunabilecek sigortalýlarýn; bu haktan yararlanabilmesi için usul ve esaslarý SGK tarafýndan belirlenecek þekilde elektronik ortamda yazýlý olarak veya elektronik ortam üzerinden baþvuruda bulunmalarý gerekmektedir.
Sosyal güvenlik sözleþmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine kýsmi aylýk baðlanmýþ olanlarýn borçlanma baþvuracak olan sigortalýlar da yine ayný þekilde elektronik veya yazýlý ortamda SGK’ya baþvurmalýdýr.
Baþvuru iþlemi yapýlan bu deðiþiklik öncesinde sadece yazýlý ortamda yapýlabilirken, söz konusu yönetmelikle birlikte borçlanma talepleri elektronik ortamda yapýlabilecektir.
Sigortalýlar bu deðiþiklikten önce ya en son sigortalý olduðu yabancý ülke kuruma baþvuruda bulunmak ya da SGK’ya baþvuruda bulunmak durumundaydý, ancak yapýlan deðiþiklikler ile birlikte çalýþanlarýn aylýk aldýðý veya son sigortalý olduðu kuruma bakýlmaksýzýn tüm baþvurular SGK’ya yapýlacaktýr.
Borçlanma için baþvuruda bulunan sigortalýlar, yurtdýþýnda geçen sürelerinin tamamýný veya istediði kadarýný borçlanabilmektedir. Kýsmi borçlanma yapmak isteyenler, daha önce borçlanacaðý süreyi gün, ay ve yýl olarak beyan etmekle yükümlü tutulmuþtur. Ancak son deðiþiklik ile birlikte sadece borçlanma talebi bulunan gün sayýsýnýn SGK’ya bildirilmesi yeterli olacaktýr.
Borçlanma talebinde bulunacak sigortalýlar baþvurularý, örneði SGK tarafýndan hazýrlanan Yurtdýþý Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ile SGK’ya baþvurmalýdýr.
Yurtdýþý Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesinde, yurtdýþýnda borçlanma kapsamýnda geçen sigortalýlýk veya ev kadýný olarak geçen süreleri bulunan kiþinin adý, soyadý, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasý, borçlanýlmak istenilen sürenin niteliði ve süresi, borçlanma miktarýnýn hesabýna esas bir günlük prime esas kazanç tutarý ve tebligat adresi ile Türkiye’de sosyal güvenlik kuruluþlarýna tabi geçen çalýþmalarý varsa kurumu, sigortalýlýk statüsü, sicil numarasý ve süresi belirtilmelidir.
Yurtdýþý Hizmet Borçlanma Talep Dilekçesi ile birlikte aþaðýda sayýlan belgeler SGK’ya ibraz edilmelidir.
Sosyal güvenlik sözleþmesi yapýlmýþ ülkelerde geçen çalýþýlma süreleri için borçlanma baþvurusunda bulunacak sigortalýlar;
● Ýlgili ülke sigorta kurumlarýnca düzenlenmiþ sigortalýlýk sürelerini gösterir belgenin aslýyla birlikte Türkiye’de yeminli tercüme bürolarýnca yapýlmýþ tercümesinden ya da yurt dýþýnda bulunan Türk temsilciliklerince akredite edilmiþ tercümanlarca yapýlmýþ ve ilgili temsilcilikçe onaylanmýþ tercümesinden,
● Ýlgili ülkelerdeki Türk büyükelçilikleri, baþkonsolosluklarý, çalýþma ve sosyal güvenlik müþavirlikleri veya ataþelikleri gibi temsilciliklerden alýnacak hizmet belgesinden,
Durumuna uygun olan belgelerini SGK’ya ibraz etmelidir.
Bir sonraki yazýmýzda konunun detaylarýný paylaþmaya devam edeceðiz.
