Yatýrým ve istihdam sayýsýnýn artýrýlmasýnýn en önemli araçlarýndan biri de iþletmelere teþviklerle maliyet avantajý saðlanmasýdýr.
Son 13 yýlda baþta SGK ve vergi teþvikleri olmak üzere yapýlan düzenlemelerle istihdam sayýsýnda ciddi bir artýþ saðlanmýþtýr.
Özellikle 1 Kasým seçimleri sonrasýnda ortaya çýkan güçlü hükümet yapýsý ile özel sektör þirketleri yeni yatýrýmlar için de fýrsat oluþturmaya baþladý.
6111 sayýlý Kanunla getirilen teþvikte süre 31.12.2015 tarihinde sona erecek. Eðer Bakanlar Kurulu süre uzatýmý yaparsa beþ yýl daha 6111 teþviki devam edecek.
31.12.2015 tarihine kadar iþe alýnan her bir sigortalý için geçerli olmak üzere, özel sektör iþverenlerince iþe alýnan ve fiilen çalýþtýrýlanlarýn; iþe alýndýklarý tarihten önceki altý aya iliþkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim ve hizmet belgelerinde kayýtlý sigortalýlar dýþýnda olmalarý, ayný döneme iliþkin iþe alýndýklarý iþyerinden bildirilen prim ve hizmet belgelerindeki sigortalý sayýsýnýn ortalamasýna ilave olmalarý kaydýyla, prime esas kazançlarý üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin iþveren hisselerine ait tutarý, iþe alýndýklarý tarihten itibaren Ýþsizlik Sigortasý Fonu’ndan karþýlanmaktadýr.
6111 sayýlý Kanun ile getirilen bu teþvik, iþverenler üzerindeki ciddi prim yükünü almaktadýr. Teþvikten yararlanýrken, sistem önce 5 puanlýk prim teþviki uygulamakta, daha sonra geriye kalan iþveren hissesinin tümü (yüzde 15.5) teþvik kapsamýna alýnmaktadýr.
Teþvik,
a) 18 yaþýndan büyük ve 29 yaþýndan küçük erkekler ile 18 yaþýndan büyük kadýnlardan;
1) Mesleki yeterlik belgesi sahipleri için 48 ay süreyle,
2) Mesleki ve teknik eðitim veren orta veya yükseköðretimi veya Türkiye Ýþ Kurumu’nca düzenlenen iþgücü yetiþtirme kurslarýný bitirenler için 36 ay süreyle,
3) Bu belge ve niteliklere sahip olmayanlar için 24 ay süreyle,
b) 29 yaþýndan büyük erkeklerden sayýlan belge ve niteliklere sahip olanlar için 24 ay süreyle,
c) (a) ve (b) kapsamýna girenlerin Türkiye Ýþ Kurumu’na kayýtlý iþsizler arasýndan iþe alýnmalarý halinde ilave olarak 6 ay süreyle,
ç) Çalýþmakta iken, mesleki yeterlik belgesi alanlar veya mesleki ve teknik eðitim veren orta veya yükseköðretimi bitirenler için 12 ay süreyle,
d) 18 yaþýndan büyüklerden Türkiye Ýþ Kurumu’na kayýtlý iþsizler arasýndan iþe alýnmalarý halinde 6 ay süreyle uygulanmaktadýr.
Bu teþvik, en geç 31.12.2015 tarihine kadar iþe alýnan çalýþanlar için geçerli olup, Bakanlar Kurulu tarafýndan 5 yýl uzatýlmaya yetkilidir. Teþvik, birçok iþveren tarafýndan öðrenilmiþ olup, istihdamý arttýrýcý etkisinin sürmesi sebebiyle uzatýlmalý yahut, yeni bir teþvik sistemi getirilerek, ücretler üzerindeki prim yükü azaltýlmalýdýr.
Özellikle asgari ücret artýþýyla birlikte iþveren maliyetinin ciddi oranda artacak olmasý iþverenlerde bu yönde bir düzenleme talebini ortaya çýkardý. Asgari ücrette maliyet avantajý saðlanmasýnýn yollarýndan birinin teþvikler olduðunun dikkate alýnmasý ve istihdam/yatýrým avantajlarýnýn devam ettirilmesi gerekiyor.
