Ýþverenler, 50 veya daha fazla iþçi çalýþtýrdýklarý özel sektör iþyerlerinde yüzde üç engelli, kamu iþyerlerinde ise yüzde dört engelli çalýþtýrmakla yükümlüdürler. Özel sektör iþverenlerince bu yükümlülüðün yerine getirilmesi durumunda prime esas kazanç alt sýnýrý üzerinden hesaplanan sigorta primine ait iþveren hisselerinin tamamý Hazinece karþýlanmaktadýr.
6518 sayýlý Kanun ile de kontenjan fazlasý engelli çalýþtýran, yükümlü olmadýklarý halde engelli çalýþtýran iþverenlerin bu þekilde çalýþtýrdýklarý her bir engelli için prime esas kazanç alt sýnýrý üzerinden hesaplanan sigorta primine ait iþveren hisselerinin tamamýnýn Hazinece karþýlanmasý saðlanmýþ ve iþverenlerin yükümlü olduðundan daha fazla engelli çalýþtýrmasý teþvik edilmiþtir.
Bu teþvikten yararlanabilmek için daha önce engelli iþçi çalýþtýran iþverenlerden, çalýþma gücünün en az % 40’ üzerinde olduðuna iliþkin saðlýk kurulu raporu ile belgelenen sigortalýlara iliþkin 2008/77 sayýlý Genelge ekinde yer alan belgenin Türkiye Ýþ Kurumundan onaylatýlarak iþyerinin baðlý bulunduðu sosyal güvenlik merkezine ibraz edilmesi istenilmekte, iþveren tarafýndan yapýlan müracaatlar üzerine, engelli sigortalýlarýn aylýk prim ve hizmet belgelerinin 54857 ve 154857 kanun numarasýyla verebilmesi için e-bildirge sisteminden aktivasyon yapýlmaktaydý. Bu uygulama her yýl büyük bir çileye ve kargaþaya yol açmaktaydý.
4857 sayýlý Kanunun 30 uncu maddesinde yapýlan deðiþiklik sonrasý engelli teþvikinden yararlanabilmek amacýyla 2008/77 sayýlý Genelge ekinde yer alan belgenin Çalýþma ve Ýþ-Kur Müdürlüklerinden onaylatýlarak iþyerinin baðlý bulunduðu sosyal güvenlik merkezine ibraz edilmesi uygulamasý sona erdirilerek bu çile bitmiþtir.
Yeni düzenleme ile engelli sigortalýlarýn e-Bildirge menüsü içinde yer alan “Engelli ve iþsizlik Teþvik Yönetimi” programýndan engelli iþçinin T.C. kimlik numarasýnýn kullanýlmasýyla sorgulama yapýlmakta, sorgulama yapýlan iþçinin adý soyadý, Türkiye Ýþ Kurumu’ na kayýtlý olup olmadýðý, engellilik oraný, rapor numarasý, engellilik baþlama ve varsa bitiþ tarihi bilgileri Türkiye Ýþ Kurumu’ndan alýnan web servis aracýlýðýyla SGK sistemine kaydedilmekte ve iþverenin teþvikten yararlanma süresi, engellilik bitiþ tarihi olup olmadýðýna göre süreli veya süresiz olarak sistem tarafýndan belirlenmektedir.
Engelli iþçilerin e-Bildirge menüsü içinde yer alan “Engelli ve iþsizlik Teþvik Yönetimi” programý vasýtasýyla sisteme kaydedilmesi, ardýndan sisteme kaydedilen sigortalýlarýn 14857 sayýlý kanun numarasý seçili aylýk prim ve hizmet belgesi ile bildirilmesi, tahakkuk eden primlerin sigortalý hissesi ile prime esas kazanç alt sýnýrýný aþan kýsma isabet eden iþveren hissesi prim tutarýnýn ödenmesi yeterli olacak ve 2015/Ocak ayýndan itibaren bu ay da dahil olmak üzere gerek teþvikten ilk yararlanma sýrasýnda gerekse de her yýlýn Ocak ayýnda SGK’ ya Türkiye Ýþ Kurumu onaylý bir belgenin ibrazýna gerek kalmamýþtýr.
Ak Parti hükümetleri döneminde engelli haklarý konusunda çok önemli düzenlemeler yapýldý. Ancak daha yapacak çok iþ var.
