SGK Sigortalýlarýna, SGK tarafýndan saðlanan haklardan birisi de emzirme ödeneðidir.
Halk arasýnda daha çok “ süt parasý” olarak bilinen fakat ilgili kanunlarda “Emzirme ödeneði” olarak yer alan emzirme ödeneði, 5510 sayýlý Kanunun hizmet akdine tabi çalýþan (4/a’lý) sigortalýlar ile kendi adýna ve hesabýna (4/b’li) çalýþan sigortalý çalýþanlara verilmektedir.
Emzirme ödeneði, doðum yapmasý halinde sigortalý kadýna veya erkek sigortalýnýn sigortalý olmayan karýsýnýn doðum yapmasý halinde sigortalý erkeðe bir kereye mahsus verilir. Ayrýca hizmet akdine tabi ya da kendi adýna ve hesabýna yaptýklarý çalýþmalarýndan dolayý gelir veya aylýk alan kadýna ya da gelir veya aylýk alan erkeðin sigortalý olmayan eþine emzirme ödeneði ödenir.
Diðer yandan, 5(a) ve 5(g) kapsamýnda sigortalý kadýn ile ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalýþan kadýn sigortalýlar da emzirme ödeneðinden yararlanabilmektedir. Yine 5(a) ve 5(g) kapsamýnda sigortalý erkek ile ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalýþan sigortalý erkeðin, herhangi bir kapsamda sigortalý olmayan doðum yapan eþi içinde emzirme ödeneði verilmektedir.
5510 sayýlý Kanunun 16. Maddesine göre analýk sigortasýndan sigortalý kadýna veya sigortalý olmayan karýsýnýn doðum yapmasý nedeniyle sigortalý erkeðe her çocuk için yaþamasý þartýyla doðum tarihinde geçerli olan tutarda emzirme ödeneði verilmektedir.
Doðum yapan kadýnýn sigortalý olduðu durumlarda, sayýlan kapsamlarda olmamasý veya gerekli gün þartýný saðlayamamasý halinde sigortalý erkeðe veya gelir/aylýk alan erkeðe emzirme ödeneði ödenmesi mümkün deðildir.
Geçici iþ göremezlik ödeneði ile emzirme ödeneði verilmesi, doðuma baðlanmýþ olduðundan evlat edinme halinde geçici iþ göremezlik ödeneði ödenmeyeceði gibi, emzirme ödeneði de ödenmeyecektir.
Sigortalý kadýna veya sigortalý olmayan eþinin doðum yapmasý halinde sigortalý erkeðe emzirme ödeneði verilebilmesi için;
-Hizmet akdine tabi (4/a lý) çalýþan sigortalýlar için, doðumdan önceki bir yýl içinde en az 120 gün kýsa vadeli sigorta kollarý primi bildirilmiþ olmasý,
-Kendi adýna ve hesabýna (4/b li) çalýþan sigortalýlar için, doðumdan önceki bir yýl içinde en az 120 gün kýsa vadeli sigorta kollarý primi yatýrýlmýþ ve genel saðlýk sigortasý primi dahil prim ve prime iliþkin her türlü borçlarýnýn ödenmiþ olmasý,
-Doðumun canlý gerçekleþmiþ olmasý
þarttýr. Emzirme ödeneðinin talep edilmesinde hak düþürücü süre, hakkýn doðduðu tarihten itibaren beþ yýldýr.
Sigortalý çalýþan erkeðin sigortalý olmayan eþinin süt parasý alabilmesi için medeni kanuna göre evlenmiþ olmalarý gerekmektedir. Ayrýca bu nikahýn bebeðin doðum tarihinde kýyýlmýþ olmasý þartý aranacaktýr. Ancak sigortalý kadýnýn doðum yapmasý halinde, emzirme ödeneði ödenebilmesi için doðum tarihinde evli olma þartý aranmayacaktýr.
Emzirme ödeneðine hak kazanan sigortalýlardan sigortalýlýðý sona erenlerin, bu tarihten baþlamak üzere 300 gün içinde çocuklarý doðarsa, sigortalý kadýn veya eþi analýk sigortasý haklarýndan yararlanacak sigortalý erkeðe, doðum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim ödenmiþ olmasý þartýyla emzirme ödeneði verilebilecektir.
SGK Yönetim Kurulu’nun 2009 yýlýnda aldýðý karar gereðince emzirme ödeneði, her yýl bir önceki yýl için Türkiye Ýstatistik Kurumu tarafýndan açýklanan Tüketici Fiyatlarý Endeksi (TÜFE) deðiþim oranýnda artýrýlmaktadýr. Türkiye Ýstatistik Kurumu tarafýndan 2018 yýlý için TÜFE oranlarýnda ortaya çýkan deðiþim oranýnýn %20,30 olduðu dikkate alýndýðýnda, 2018 yýlýnda 149,00 TL olan emzirme ödeneði tutarý 2019 yýlýnda 180,00 TL olmuþtur.
