“Lahanaspor” Osmanlı döneminde cirit atma yarışmalarında yarışan ilk spor takımının ismi. Yani o kadar bildik ve tanıdık bir sebzemiz. Anadolu’nun hemen her yerinde bolca bulunan bir sebze. Üstelik familyası çok geniş: Çin marulu, brokoli ve karnabahar. Yoksa şaşırdınız mı?
Kış aylarında lahana akla gelen ilk sebzelerden. Çok bildik çok sıradan ve çok ailemizden. Kırmızısı, moru, beyazı hepsinin lezzeti ve şifası büyük. Taze naneli nefis bir zeytinyağlı oturtması veya tane sumak suyuyla kıymalı lahana sarması bence bu ülkenin en iyi lezzetlerinden.
Benim şu an bahsim beyaz olanı. Tezgahlarda balkabağının cüssesiyle yarışan tek sebze. Aynı zamanda o devasa hacim mutfakta yeni olanları biraz ürkütmekte. Salata, çorba, yemek ve dolmalarda harika bir kış malzemesi olan lahananın ön hazırlığı nasıl olmalı? Sarma yapmak korkutucu mu? Koskoca lahanayı kesmek zor mu? Mutfakta tecrübesi az ama hevesi çok olanlara biraz zor görünen beyaz lahana ile sarma ve nefis bir salata sevenlere geliyor bu yazı…
“Lahanaspor” Osmanlı döneminde cirit atma yarışmalarında yarışan ilk spor takımının ismi. Takımın arması Topkapı Sarayı’nda sergilenmekte, merak edenler bakabilir.
En iyi bildiğimiz, tanıdığımız sebzelerden biri. Anadolu’nun hemen her yerinde bolca bulunan bir familyası da bir hayli geniş bir sebze. Çin marulu, kırmızı, kıvırcık lahana hatta brokoli ve karnabahar bu aileye dahil olduğunu biliyor muydunuz bilmiyorum ancak her biri çiğ yendiğinde şifa saçıyor, piştiğinde de lezzetine doyum olmuyor.
Rusların ünlü Borç çorbasını, Fransız mutfağının çok özel choucroute (beyaz lahana turşusunu) veya yine çok ünlü Coleslaw salatasını ve lahana denilince dünyada en çok bilinen ızgara et ve tavuğun yanında servis edilen Coleslaw (kolslov) salatasınının lezzet kahramanı o. Çok detaya girmeden ince kesilmiş lahana ve rendelenmiş havuçla biraz limon, sirke, hardal tohumu, mayonezle nefis bir salata hazırlayabilirsiniz.
1 adet orta boy beyaz lahana
Yarım kilo kuzu kıyması (arzu ederseniz dana)
1 çay bardağı kadar baldo pirinç
1 adet kuru soğan
Yarım demet maydanoz
1 yemek kaşığı sumak
2 adet domates
Yarım su bardağı domates püresi
Yeteri kadar tuz
1 çay bardağı sıvıyağ
2 yemek kaşığı tereyağı
1 tatlı kaşığı kırmızı toz biber (arzu ederseniz)
- Satın alırken salata için bile olsa, damarı az, yaprakları genişçe, bastırdığınızda esneyenleri tercih edin.
- Yedikten sonra bağırsak gazından rahatsız oluyorsanız; lahanayı çiğ kullanacaksanız biraz tuzla ovarak, yemeğini yapacaksanız da önce biraz tuzlu suda haşlayarak çözebilirsiniz.
- Pişerken evdeki kokusu sizi rahatsız ediyorsa; tencerenin içine bir parça bayat ekmek koyabilirsiniz.
Lahanayı iki şekilde kesebilirsiniz. Birincisi; tam ortadan dörde bölün. Ortadaki kalın damarını ve kök kısmını kesip atın. Geniş tarafını kesme tahtasına yapıştırıp büyük bir bıçakla incecik kesin. Ya da rendenin ince uzun şerit halindeki yeriyle rendeleyin. Elde ettiğiniz bu iki farklı lahana dilimlerini istediğiniz gibi çorba, yemek ve salatalarda rahatlıkla kullanabilirsiniz. Lahananın kök kısmını çıkarın, dörde kesin ve büyük bir tencerede suda haşlayın. Haşlamadan torbaya koyup bir gece derin dondurucuda da bekletebilirsiniz. Buzluktan alıp çözüldüğünde sarılabilecek kadar yumuşar ve lahana artık sarmaya hazırdır. Hazırladığım içe gelince: Domatesin kabuklarını soyup sarmayı pişireceğiniz tencerenin altına serin. 1 tanesini rendeleyip ayırın diğer ikisini küp küp doğrayın. Pirinci yıkayıp süzün ve rendelenmiş soğan, kıyılmış maydanoz, doğranmış domates ve sıvıyağ ve ile harmanlayın. Lahana yapraklarına koyup, yaprakların kenarını kapatın ve gevşek olmayacak şekilde sarıp tencereye dizin. Sarmaların üzerine domates rendesini, 1 bardak su, domates püresi, tereyağı ve biraz tuz gezdirip bir servis tabağını ters olarak iyice bastırarak üzerine koyun. Önce yüksek ateşte beş dakika, daha sonra kısık ateşte kırk dakika kadar pişirip sıcak olarak tercihen yoğurtla birlikte servis yapın.
