“Lahanaspor” Osmanlý döneminde cirit atma yarýþmalarýnda yarýþan ilk spor takýmýnýn ismi. Yani o kadar bildik ve tanýdýk bir sebzemiz. Anadolu’nun hemen her yerinde bolca bulunan bir sebze. Üstelik familyasý çok geniþ: Çin marulu, brokoli ve karnabahar. Yoksa þaþýrdýnýz mý?
Kýþ aylarýnda lahana akla gelen ilk sebzelerden. Çok bildik çok sýradan ve çok ailemizden. Kýrmýzýsý, moru, beyazý hepsinin lezzeti ve þifasý büyük. Taze naneli nefis bir zeytinyaðlý oturtmasý veya tane sumak suyuyla kýymalý lahana sarmasý bence bu ülkenin en iyi lezzetlerinden.
Benim þu an bahsim beyaz olaný. Tezgahlarda balkabaðýnýn cüssesiyle yarýþan tek sebze. Ayný zamanda o devasa hacim mutfakta yeni olanlarý biraz ürkütmekte. Salata, çorba, yemek ve dolmalarda harika bir kýþ malzemesi olan lahananýn ön hazýrlýðý nasýl olmalý? Sarma yapmak korkutucu mu? Koskoca lahanayý kesmek zor mu? Mutfakta tecrübesi az ama hevesi çok olanlara biraz zor görünen beyaz lahana ile sarma ve nefis bir salata sevenlere geliyor bu yazý…
“Lahanaspor” Osmanlý döneminde cirit atma yarýþmalarýnda yarýþan ilk spor takýmýnýn ismi. Takýmýn armasý Topkapý Sarayý’nda sergilenmekte, merak edenler bakabilir.
En iyi bildiðimiz, tanýdýðýmýz sebzelerden biri. Anadolu’nun hemen her yerinde bolca bulunan bir familyasý da bir hayli geniþ bir sebze. Çin marulu, kýrmýzý, kývýrcýk lahana hatta brokoli ve karnabahar bu aileye dahil olduðunu biliyor muydunuz bilmiyorum ancak her biri çið yendiðinde þifa saçýyor, piþtiðinde de lezzetine doyum olmuyor.
Ruslarýn ünlü Borç çorbasýný, Fransýz mutfaðýnýn çok özel choucroute (beyaz lahana turþusunu) veya yine çok ünlü Coleslaw salatasýný ve lahana denilince dünyada en çok bilinen ýzgara et ve tavuðun yanýnda servis edilen Coleslaw (kolslov) salatasýnýnýn lezzet kahramaný o. Çok detaya girmeden ince kesilmiþ lahana ve rendelenmiþ havuçla biraz limon, sirke, hardal tohumu, mayonezle nefis bir salata hazýrlayabilirsiniz.
1 adet orta boy beyaz lahana
Yarým kilo kuzu kýymasý (arzu ederseniz dana)
1 çay bardaðý kadar baldo pirinç
1 adet kuru soðan
Yarým demet maydanoz
1 yemek kaþýðý sumak
2 adet domates
Yarým su bardaðý domates püresi
Yeteri kadar tuz
1 çay bardaðý sývýyað
2 yemek kaþýðý tereyaðý
1 tatlý kaþýðý kýrmýzý toz biber (arzu ederseniz)
- Satýn alýrken salata için bile olsa, damarý az, yapraklarý geniþçe, bastýrdýðýnýzda esneyenleri tercih edin.
- Yedikten sonra baðýrsak gazýndan rahatsýz oluyorsanýz; lahanayý çið kullanacaksanýz biraz tuzla ovarak, yemeðini yapacaksanýz da önce biraz tuzlu suda haþlayarak çözebilirsiniz.
- Piþerken evdeki kokusu sizi rahatsýz ediyorsa; tencerenin içine bir parça bayat ekmek koyabilirsiniz.
Lahanayý iki þekilde kesebilirsiniz. Birincisi; tam ortadan dörde bölün. Ortadaki kalýn damarýný ve kök kýsmýný kesip atýn. Geniþ tarafýný kesme tahtasýna yapýþtýrýp büyük bir býçakla incecik kesin. Ya da rendenin ince uzun þerit halindeki yeriyle rendeleyin. Elde ettiðiniz bu iki farklý lahana dilimlerini istediðiniz gibi çorba, yemek ve salatalarda rahatlýkla kullanabilirsiniz. Lahananýn kök kýsmýný çýkarýn, dörde kesin ve büyük bir tencerede suda haþlayýn. Haþlamadan torbaya koyup bir gece derin dondurucuda da bekletebilirsiniz. Buzluktan alýp çözüldüðünde sarýlabilecek kadar yumuþar ve lahana artýk sarmaya hazýrdýr. Hazýrladýðým içe gelince: Domatesin kabuklarýný soyup sarmayý piþireceðiniz tencerenin altýna serin. 1 tanesini rendeleyip ayýrýn diðer ikisini küp küp doðrayýn. Pirinci yýkayýp süzün ve rendelenmiþ soðan, kýyýlmýþ maydanoz, doðranmýþ domates ve sývýyað ve ile harmanlayýn. Lahana yapraklarýna koyup, yapraklarýn kenarýný kapatýn ve gevþek olmayacak þekilde sarýp tencereye dizin. Sarmalarýn üzerine domates rendesini, 1 bardak su, domates püresi, tereyaðý ve biraz tuz gezdirip bir servis tabaðýný ters olarak iyice bastýrarak üzerine koyun. Önce yüksek ateþte beþ dakika, daha sonra kýsýk ateþte kýrk dakika kadar piþirip sýcak olarak tercihen yoðurtla birlikte servis yapýn.