SGK tarafýndan sigortalýlara 5510 sayýlý Kanunla getirilen birçok önemli hak bulunmaktadýr. Sigortalýnýn vefatý halinde de eþ ve çocuklarýna bazý þartlar saðlandýðýnda aylýk baðlanmaktadýr. Ölüm sigortasýndan saðlanan haklar;
a) Ölüm aylýðý baðlanmasý,
b) Ölüm toptan ödemesi yapýlmasý,
c) Aylýk almakta olan kýz çocuklarýna evlenme ödeneði verilmesi ve
d) Cenaze ödeneði verilmesidir.
5510 sayýlý Kanuna göre yetim çocuklara ölüm sigortasý kapsamýndan ölüm aylýðýna baðlanabilmesi için iki koþulun saðlamýþ olmasý gerekir.
Bu koþullarýn birincisi vefat eden sigortalýnýn emekli olmasý veya emekli deðilse saðlýðýnda belirli bir süre prim ödemesinin olmasýdýr.
Ýkinci koþul ise yetim çocuðun hak sahibi niteliðini taþýmasýdýr.
Vefat eden sigortalý eðer emekli deðilse SGK 'ya ödenmiþ en az 1800 gün prim ödemesinin olmasý gerekir. Ancak Vefat edenin sigorta statüsü 4/a yani eski adýyla SSK ise 1800 gün prim olmasa bile her türlü borçlanma hariç en az 5 yýl sigortalýlýk süresi içinde 900 gün prim ödemesi varsa yine ölüm aylýðý alma hakký oluþmaktadýr.
Sigortalýnýn ölüm tarihi 1.10.2008 öncesi ve sigorta statüsü SSK ise 5 yýl sigorta 900 gün prim borçlanma ile de tamamlanabilir.
Vefat eden sigortalý Bað-Kur'lu ise ödenmesi gereken prim ölüm tarihine göre farklýlýk gösterir. Ölüm -04.10.2000 öncesi veya -8.8.2001-1.8.2003 arasý ise 1080 gün prim, ölüm -04.10.2000-7.8.2001 arasý veya -02.8.2003-30.9.2008 arasý ise 1800 gün prim ödenmiþ olmasý gerekir.
Vefat eden sigortalý Emekli Sandýðý kapsamýnda ise en az 3600 gün prim ödenmiþ olmasý þarttýr. Ancak 5510 sayýlý Kanunda yapýlan bir düzenlemeyle 1800 gün prim ödemesi olan yetim çocuklara da 15.10.2008 tarihinden itibaren ölüm aylýðý baðlanmaya baþlanmýþtýr.
5510 sayýlý Kanuna göre sigortalýnýn bekâr veya boþanmýþ ya da dul kalmýþ veya sonradan bu duruma düþmüþ olan, sigortalý çalýþmasý bulunmayan, kendi sigortalýlýðý nedeniyle gelir ya da aylýk almayan kýz çocuklarý, yaþýna bakýlmaksýzýn ölüm aylýðý alabilir.
Erkek çocuklar ise 18 yaþýna kadar ölüm aylýðý almakla birlikte ortaöðrenim görmesi halinde 20, yükseköðrenim görmesi halinde 25 yaþýna kadar ölüm aylýðý alabilir.
Malul erkek ve kadýn çocuklar ise yaþýna ve medeni durumuna bakýlmaksýzýn sigortalý çalýþmasý bulunmamasý ve kendi sigortalýlýðý nedeniyle gelir ya da aylýk almamasý þartýyla ölüm aylýðý almaya hak kazanýr.
Öðrenim gören çocuklarýn daha önceleri SSK'lý çalýþmalarý halinde aylýðý kesilmekte iken 2018 yýlýnda 7103 sayýlý Kanunla yapýlan düzenleme sonrasý 2018/Nisan ayýndan sonra hak sahibi çocuklardan 18 yaþýný, lise ve dengi öðrenim görmesi halinde 20 yaþýný, yükseköðrenim yapmasý halinde 25 yaþýný doldurmayanlarýn, 5510 sayýlý Kanunun 4 / (a) bendi (SSK) kapsamýnda sigortalý sayýlmalarý, bunlara aylýk baðlanmasýna engel oluþturmaz. Ancak çocuðun Bað-Kur ya da 4/c sigortalýsý olmasý halinde öðrenim görse dahi ölüm aylýðý kesilir.
Vefat eden sigortalý Emekli Sandýðý emeklisi iken veya Emekli Sandýðý kapsamýnda çalýþmakta iken ölmüþ ise kýz çocuklarý yaþýna bakýlmaksýzýn memur olmamasý ve bekâr veya boþanmýþ ya da dul kalmýþ olmasý þartýyla ölüm aylýðý alabilir. Yani Emekli Sandýðý emeklisi olanýn kýz çocuðu, 4/c hariç sigortalý çalýþsa da 4/c hariç emekli olsa da yetim aylýðý alma hakkýna sahiptir.
Emekli Sandýðý kapsamýndan emekli olan veya bu kapsamda sigortalý iken Vefat eden sigortalýnýn erkek çocuðuna 18 yaþýna kadar ölüm aylýðý ödenir. Ancak erkek çocuklar, ortaöðrenim görmesi halinde 20, yükseköðrenim görmesi halinde 25 yaþýna kadar yetim aylýðý almak hakkýna sahiptir. Erkek çocuk malul ise geçimini saðlayacak geliri bulunmamasý yani aylýk toplam gelirinin 5.500 TL tutardan az olmasý halinde yaþ þartý aranmaksýzýn yetim aylýðýný almayý sürdürür.
Hem anneden hem de babadan aylýk hakký doðuyor ise anne ve baba emekli sandýðý kapsamýnda ise sadece bir aylýk ödenir. Anne ve babadan birisi Emekli Sandýðý diðeri SSK veya Bað-Kur kapsamýnda ise iki yetim aylýðý da tam olarak ödenir. Anne ve babanýn sigorta statülerinin ikisi de SSK veya ikisi de Bað-Kur yahut biri SSK diðeri de Bað-Kur ise bu durumda iki aylýktan yüksek olaný tam düþük olaný ise yarým olarak ödenir.
Sigortalý tarafýndan evlât edinilmiþ, tanýnmýþ veya soy baðý düzeltilmiþ veya babalýðý hükme baðlanmýþ çocuklarý ile sigortalýnýn ölümünden sonra doðan çocuklarý, baðlanacak aylýktan ayný esaslara göre yararlanýr. Hak sahiplerine baðlanacak aylýklarýn toplamý sigortalýya ait aylýðýn tutarýný geçemez. Bu sýnýrýn aþýlmamasý için gerekirse hak sahiplerinin aylýklarýndan orantýlý olarak indirimler yapýlýr.
