Siirt Valiliði, Üniversite Yönetimi, ve Üniversite mütevelli heyeti baþkaný Ethem Sancak’ýn birlikte düzenlediði ve Siirt Üniversitesi’nin önümüzdeki on yýllarýný planlayabilmeye katký sunacak bir tarama konferansý için Siirt’teyiz.
Toplantýnýn baþladýðý sabah saatlerinde belleðim epey gerilere, 1970’li yýllara gitti. Diyarbakýr’dan bir grup gençle beraber Siirt’e gitmiþtik.. Mitingler gýrla gidiyor. Bir miting de Siirt’te yapalým dedik, ama maalesef sloganlarda anlaþamadýðýmýz için mitingi iptal etmek zorunda kaldýk. Ýki popüler slogandan biri Kurdara Azadi-Kürtlere Özgürlük- diðeri de Halklara Özgürlük sloganýydý. Siirt’te Arap halkýn yaþamakta olduðunu öne sürerek, Kurdara Azadi deðil, Halklara Özgürlük sloganý atýlsýn diyorduk. Ama olmadý. Bazý arkadaþlarýmýz açýkça sýrf bu sloganý atmak için kalkýp Siirt’e geldiklerini söylüyorlardý. Derken miting günü geldi çattý. Halktan bir Arap vatandaþýmýz mikrofonu eline aldý ve konuþmaya baþladý. Kurdara Azadi sloganý atýlarak adamcaðýzýn sesi bastýrýldý. O yýllarda, yol, fabrika, hastane istiyoruz gibi talepler gündemde. Batman bir petrol þehri, henüz Siirt’ten kopartýlýp il yapýlmamýþ. Siirt halký petrol bizim coðrafyamýzdan çýkýyor, ama üniversitemiz, yolumuz yok, okulumuz hastanemiz, fabrikamýz yok diyor.
Hayatýn hoþ sürprizlerinden biri olsa gerek. Kýrk küsur yýl sonra, Siirt Üniversitesi için bir tarama konferansýndayýz. Akademisyenlerin aðýrlýkta olduðu bir konferans oldu. Ýþ adamý Nihat Özdemir tarama konferansýna konuk olanlardandý.
Siirtli, Kürt siyasetçilerden Doktor Ekrem Bilek, TESEV’in Baþkaný Can Paker, AK Parti Ýstanbul Milletvekili Egemen Baðýþ, AK Parti Genel Baþkan yardýmcýsý ve Yeni Þafak yazarý Yasin Aktay katýlýmcýlar arasýndaydý. (Katýlýmcý kadýn sayýsý yok denecek kadardý, ve bu durum eleþtirilere yol açtý.)
Tarama konferansýnýn ortak akýlla vardýðý sonuçlar son derece önemliydi.
Siirt’in çok kültürlü çok kimlikli yapýsý, Siirt Üniversitesi’nin geleceðinde olumlu rol oynayacak bir faktör. Üniversitenin uluslararasý bir kimliðe kavuþmasý; her þeyden önce, kendi deðerleriyle buluþmayý, bu deðerleri keþfetmeyi baþarmýþ güçlü bir yerel kimliðe sahip olmakla mümkün.
Bu topraklar insanoðlunu yüzyýllar boyunca etkilemiþ Gýlgameþ gibi büyük destanlarýn, medrese eðitimi ve kültürünün kuþaktan kuþaða aktarýldýðý bir coðrafya.
Siirt Üniversitesi ve bölgede kurulan yeni sayýlabilecek üniversitelerin tümü de yoðun bir siyasal ortamda, hatta daha iki yýl öncesine kadar þiddetin egemen olduðu bir ortamda kuruldular.
Bu yüzden mesafe almalarý çok kolay olmadý.
Resmi-kurucu ideolojinin yani Kemalizmin devlet üniversitelerini seksen yýldýr etkilemeye devam eden mirasý, bu yeni üniversitelerimizi etkilemedi pek. Devletin kimlik politikalarýnda yaþadýðý inkarýn önemli oranda ortadan kalkmasý resmi ideolojiyi de etkisiz hale getirdi. Ama þimdi de baþka etkiler, baþka ideolojiler söz konusu. Üniversitelerimiz kendilerini bu ideolojilerden koruduklarý oranda özerk bilimsel kurumlar ve entelektüel bilgi üretiminin yeþerdiði alanlar haline gelebilirler.
Bunun için tarih, hafýza ve yüzleþme politikalarý ve araþtýrmalarý çok gerekli.
Ethem Sancak, ilk günün mesaisi biterken güzel bir konuþma yaptý. O kýsa konuþma bu sözünü ettiðim tarih, hafýza ve yüzleþme konusuna bir girizgah gibiydi:
‘Siirt ulusalcýlýðýn cenderesine sýðmayacak kadar önemli bir þehir. Burasý Cizre ve Botan’dan dolayý gelmiþ geçmiþ imparatorluklarýn kesiþme noktasý. Siirt bir zamanlar 20 inanç ve 10 dilin yaþadýðý bir yerdi. Nehirler nedeniyle imparatorluklarýn kesiþme noktasý burada baþlardý. 12.500 yýllýk bir kent. Moðol istilalarýna karþý direnmiþ bir kent. Hulagu Han, þehri kýrýp geçirdi ve 13 bin kiþi öldürdü. Daha sonraki dönemde asýl felaket uluslaþma süreçlerinde baþladý. Ve Siirt ikinci darbeyi Botan’daki son isyan nedeniyle yaþadý. Siirtli cumhuriyet tarihi boyunca fabrika istedi durdu. O fabrikalar bir türlü kurulamadý. Ama þimdi bir fabrikasý var Siirt’in. Siirt Üniversitesi. Evet Üniversitemiz biz Siirtliler için bir fabrikadýr. Bize bilim insaný yetiþtirecek bir fabrika. Dünya ve bölge deðiþiyor. Çok þükür bu deðiþimi anlayan bir Baþbakanýmýz ve bu deðiþimi anlayan Ýmralý’da Kürtler’in lideri Öcalan var..’
Siirt’in yeni ‘fabrikasýný’ geleceðe taþýyacak bilim insanlarýnýn yolu da bahtý da açýk olsun..
