Kobani asýl ABD’yi þaþýrttý... IÞÝD’e yönelik ABD stratejisi, kaðýt üzerinde gayet mükemmeldi, kulaða hoþ geliyordu. Irak ile Suriye birbirinden ayrýydý. Irak’ta havadan ABD ve müttefik bombardýmaný, karada da Irak ordusu ve Peþmerge olacaktý... Suriye’de ise yine havadan bombardýman ve sýnýrlý sayýdaki ýlýmlý, ehli muhalifin zamanla eðitilmesi planlanmýþtý... Bu strateji Obama yönetimine çok az risk yüklüyordu. Üstelik -birþeyler yapýldýðý, IÞÝD ile mücadele edildiði- izlenimi verilecekti. Bu kapsamda sorun yalnýzca ABD’nin sorunu deðildi, diðer müttefikler de tehdit altýnda olduklarýndan, riskler ve zahmetler paylaþýlacaktý... Mümkün olanýn en iyisi- sayýlan ve tekrar tekrar ABD kademelerinde analiz edilip ABD’ye Baþkana en faydalý ve en iþler sayýldýðý için onay alan plan, Kobani’de çöktü.
Ýnsani dram, IÞÝD’in cüretkar saldýrýlarý, Peþmerge’nin durumu ve olaylarýn Türkiye boyutu, kaðýt üzerindeki planý delik deþik etti. ABD’den bu yüzden -Kobani stratejik öncelik deðil, hedefimiz kasabalarýn düþmesi deðil, IÞÝD liderliði- gibi þaþýrtýcý açýklamalar geldi. Diðer boyutta ABD-müttefik bombardýmaný Esad rejimine yaramaya baþladý. Þam’a baðlý birlikler arazi kazandýlar.
Bütün bu iþler Türkiye-NATO sýnýrlarý boyunca yaþanýyor. Olaylarýn NATO üyesi Türkiye’ye tehdidi bu kadar açýkken, Türkiye’nin tek baþýna müdahaleye itilmek istenmesinin mantýðý yok. NATO’nun mevcut genel sekreteri konuþadursun, eski genel sekreteri Stavridis, eninde sonunda ABD’nin de savaþa dahil olmasý gerektiðini söylüyor. ABD’nin Libya’da þans eseri yol bulduðu -Arka koltuktan arabayý idare etmek- formülü burada iþlemiyor.
Stavridis’in ayaküstü planýna göre Kuzey Irak’tan Peþmerge, Güneyden Irak ordusu, Kuzey Suriye’den de Türkiye ve NATO’nun, IÞÝD’e üç cephe açmasý gerekiyor.
ABD’nin ilk planýnda Irak ve Suriye ayrý tutuluyor, Þam’daki rejimin geleceði konuþulmuyor, NATO bayraðý altýnda da olsa ABD askerinin çatýþmaya girmesi sözkonusu edilmiyordu. Þimdi diðer bütün seçenekler geçersiz kaldýkça, neyin olmadýðý anlaþýldýkça, planlar delindikçe, baþta yok sayýlan seçenekler gündeme gelecek. Yani sonunda Türkiye’nin dediðine gelecekler. Ama umarýz çok geç olmaz, maddi ve manevi maliyet daha da yükselmez.
Dikkatler Kobani üzerindeyken IÞÝD asýl Baðdat’ýn kýyýsýnda ve Baðdat’ý vurmak için hazýrlýk yapýyor. Baðdat’a hakim Anbar eyaletinde haftalardýr IÞÝD’in eylem hazýrlýklarý ve Baðdat’a sýzma giriþimleri var. Baðdat’ý tehdit edecek kadar güçlü, etkili ve cüretkar bir IÞÝD’den söz ediyoruz. Anbar eyaleti, Suriye ile de sýnýr ve son haftalarda IÞÝD’in bu eyalette ilerleyiþi dikkatlerden uzak biçimde sürüyordu. Anbar’daki hakimiyeti, IÞÝD’in Suriye’den Baðdat kýyýsýna dek engelsiz uzanmasý, anlamýna geliyor. Yine son haftalarda Baðdat’a münferit gibi görünen bombalý araç patlamalarýnda IÞÝD izleri vardý. ABD Genelkurmayý IÞÝD’in Anbar’daki kazanýmlarýndan rahatsýz ve bombardýmanla fazla sonuç alýnamadýðýnýn farkýnda...
Anbar’daki Hadisa barajýna yönelik IÞÝD tehdidi önceki haftalarda biraz medyayý meþgul etti, sonra -Baraj kurtarýldý- haberiyle ilgi daðýldý. IÞÝD’in baraj ve sulama kanallarýný kullanýp etrafta sel yaratma giriþimleri hâlâ var. Anbar eyaletinde kilit hedef Ramadi kenti. ABD ilgisi þimdilik Ramadi’nin elde tutulmasý yönünde. Ramadi düþerse Baðdat 130 km uzakta kalýyor, Kobani’den de Baðdat’a geliniyor.
