Diyanet Ýþleri’nin düzenlediði ‘Ýslam Sanat ve Estetik’ temalý 6. Dini Yayýnlar Kongresi’ Ýstanbul’da baþladý.
Yazýnýn baþlýðý, 28 Kasým-1 Aralýk tarihlerinde Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý tarafýndan Grand Cevahir Kongre Merkezi’nde düzenlenecek olan ‘Ýslam Sanat ve Estetik’ temalý Dini Yayýnlar Kongresi’nde, ‘Ýslam ve Görsel Sanatlar’ baþlýklý oturumda sunacaðým konuþmaya ait. Üç günlük program, gündemin ve genel konjonktürün seviyesi oldukça aþaðýya düþmüþ mahiyetinin yanýnda bir vaha görünümü sunacak zannediyorum. Kongrede yer alan sekiz oturum ve dört özel oturum arasýndaki bazý baþlýklara þöyle bir göz atacak olursak, “Sanat ve Estetiðin Dini/Ýslami Temelleri” (Prof. Sadýk Kýlýç), “Tasavvufta Estetik Algýsý” (Doç. Ekrem Demirli), “Etik ve Estetik deðerler Bütünlüðü” (Dr. Ayþe Taþkent), “Ýslami Estetik Algýda Varlýk, Bilgi ve Deðer” (Prof. Turan Koç), “Ýslam Sanatýnda Özgünlük ve Evrensellik” (Prof. Ahmet Atan), “Ýslam Sanatý ve ‘Henüz Düþünülmemiþ Olan’” (Doç. Zeynep Gemuhluoðlu), “Dindarlýk-Sanat ve Estetik” (Prof. Hasan Bülent Kahraman), “Dini Mekanlarda Fonksiyonel Estetik Ögeler” (Yrd. Doç. Gülay Apa), “Dini Musýkinin Kuramsal Çerçevesi ve Meþruiyeti” (Doç. Ahmet Çakýr), “Popüler Kültür Karþýsýnda Dini Musýkinin Alanlarý ve Ýmkanlarý” (Doç. Yalçýn Çetinkaya), “Ýslam Görsel Sanatýna Kuramsal Bir Bakýþ” (Doç. Uður Atan), Cumhuriyet Dönemi Tiyatro Eserlerinde Ýslam ve Toplum Algýsý” (Ulvi Alacakaptan), “Berzahýn Sözcüsü; Erol Akyavaþ” (Cem Yavuz), “Klasik Sanatlarda kompozisyon ve Estetik” (Prof. Ýlhan Özkeçeci), “Gelenekli Sanatlarda Yeni Arayýþlar” (Yrd. Doç. Ýnci A. Birol),”Geleneksel Sanatlarda Maneviyat Sembolleri” (Prof. Ahmet Çaycý), “Sanatta Perspektif Sorunu” (Ömer Lekesiz), “Medeniyetimiz ve Sanatçý Kimliði” (Hilmi Yavuz).
Ortaya koymaya çalýþacaðým dini imgeleri, aþkýnlýk, manevi boyut, metafizik, mistik ve adalet kavramlarý üzerinden açýklamaya gayret edeceðim. Sinemanýn ve aslýnda bütün sanatlarýn hassasiyet göstermesi gereken bu özellikler, ne yazýk ki modern dönemde çok cýlýz bir biçimde teveccüh buluyor veya çoðunlukla kolayýna kaçýlarak hamasi çalýþmalar icra ediliyor. Öte yandan, sinemanýn içinde bulunduðu ortamda türlü malayanilik sahneye konuyor ve insan yaratýlýþýna uygun temsil ve tasvirler yerine, duygularý gýdýklayan, giderek sömüren, toplum deðerlerini gözetmeyen, büyük festivallerin de ödüllendirdiði filmler sinema salonlarýný dolduruyor. Bir yanda ulvi sayýlabilecek kavramlar ve ortamlar üzerinden toplum ve yaþadýðýmýz dünya adýna çok deðerli ve saðaltýcý çalýþmalar ortaya konabilecekken, öte yandan farklý kaygý ve yaklaþýmlarla insaný bu eksenden uzaklaþtýrýcý, negatif duygularýný kanýrtýcý, nefsaniyetini ön plana çýkartýcý çalýþmalar adeta pompalanýyor. Tam bir þizofrenik tavýrla, yapýcý olanla zedeleyici veya tahrip edici olan arasýnda gelgit yaþýyoruz ve bir türlü insan olmaklýðýmýza yaraþýr bir tarz üzere olamýyoruz. Yapýcý olanýn sesinin daha gür çýkmasý, karþýsýndakiyle diyalog içinde, insani deðerler üzerinden açýmlayýcý bir müþterek üzerinde buluþmasý gerekiyor. Üst ve aþkýn deðerler ortadadýr; seviyesi belli, düþük, banal deðerler de artýk birçok yapýmda kendini göstermektedir. Aklý baþýnda gibi görünen insanlarda dahi bu tür çalýþmalarý meþru görme eðilimine girme baþ göstermiþse, bir þeylerin durumu vahim demektir ve herkese düþen, kendini gözden geçirmektir.
