Müzik festivalleri mevsimi resmen baþlamýþtýr! Biz de sinemayla müziðin buluþtuðu en güzel filmleri derleyelim dedik ve usta isimlere sevdikleri eserleri sorduk...
Yaz müziðin salonlardan meydanlara, bahçelere, arkeolojik sit alanlarýna taþtýðý mevsim... Avrupa’nýn dört bir yanýnda düzenlenen müzik festivallerinde saray avlularý operalara, antik amfi tiyatrolar rock konserlerine, kent meydanlarý caza açýlýr. Türkiye de bu açýk havada müzik þöleninden geri kalmaz. Özellikle kýyýsý bulunan þehirlerde; Ýstanbul’da, Antalya’da, Ýzmir’de, Bodrum’da, Marmaris’te birbiri ardýna son derece seçkin müzik festivalleri düzenlenir.
Müzik ve müzikle ayrýlmaz bir bütün oluþturan sahne sanatlarýnýn en iyi etkileþime girdiði disiplin sinema. Bu baþlýk altýnda hemen akla gelen müzikallerin haricinde de usta yönetmenlerin pek çoðu müziði tutkuyla sever ve önemser. Federico Fellini’den Michael Haneke’ye, Carlos Saura’dan Martin Scorcese’ye ve Alan Parker’a dek birçok duayenin filmlerinde müzisyenlerin ve müziðin yeri ayrýcalýklýdýr. Krzysztof Kieslowski Zbigniew Preisner’in, Theo Angelopoulos da Eleni Karaindrou’nun bestelerinin ‘üzerine’ film yaptýklarýný söyleyecek kadar öncelik tanýrlardý müzik kullanmaya... Ayný zamanda müzisyen olan, filmlerinin müziklerini de besteleyen yönetmenler Charlie Chaplin’den John Carpenter’a dek çeþitlenir! Julien Temple misali birçok yönetmen de dönem ve topluluklara dair belgesellerle hem müzik hem sinema tarihine katkýda bulunuyor.
Drama açýsýndan da özel hayatlarýndan politik duruþlarýna dek müzisyenlerin renkli ve/ veya trajik öyküleri, tutkulu ve karmaþýk özel yaþamlarý mükemmel malzeme oluþturuyor. Edebiyatçýlarýn süzgecinden geçen müzisyen portreleri yedinci sanatýn iyi örnekleri arasýna kolayca girebilecek biyografik filmlere dönüþtürülüyorlar. Bu biopic’lerde gerçek, hayal gücüyle beslenerek müzisyenlerin hayatýný efsaneleþtiren ya da tersini yapan ayrýntýlar sayesinde soundtrack’te kullanýlan bestelerine yansýttýklarý duygular daha iyi anlaþýldý: Ken Russell, Çaykovski’nin eþcinselliðini saklamak için yaptýðý zoraki evlilikte çektiklerini anlatan Yalnýz Kalpler, Tony Palmer’ýn Stalin döneminde Þostakoviç’in yaþadýklarýna odaklanan Tanýklýk örneklerinde olduðu gibi. Bertrand
Tavernier’nin Geceyarýsýna Doðru’da yaptýðý gibi kurmaca bir öykü ve karakter gerçek kiþiliklerin toplamý oldu. François Girard’ýn Glenn
Gould Üzerine 32 Kýsa Film’inin herbiri ünlü müzisyenin bir katmanýný açtý.
Temmuz ayýnda da kadrosu Philip Seymour Hoffmann, Catherine Keener, Christopher Walken ve Mark Ivanir’den oluþan A Late Quartet adlý filmi sinemalarýmýzda izleyeceðiz. Bir klasik müzik dörtlüsünün birbirine karýþan profesyonel ve özel iliþkilerini izlemesi de dinlemesi eþ derecede zevkli bir süreç.
Opera filmleri, caz filmleri, rock filmleri onlarca belgesel ve kurmacayla hem sinemanýn hem de müziðin müthiþ yorumlarýný ekranlara taþýr. Elvis Presley, The Beatles ve Operadaki Hayalet (hem romaný hem müzikaliyle) gibi çok popüler isim ve yapýtlar ise birer alt kategori sayýlmayý hak edecek kadar çok filme konu oldu!
Peki otoritelerin müzik ve müzisyenlere dair en sevdikleri filmler hangileri? Üçer tanesini sorduk, iþte yanýtlarý...
Vecdi Sayar (PERA FEST Sanat Yönetmeni, yazar, film eleþtirmeni): Pink Floyd The Wall/ Alan Parker, Orkestra Provasý/ Federico Fellini, Amadeus/ Miloþ Forman.
Cumhur Canbazoðlu (sinemamuzik.com kurucusu, film eleþtirmeni): Shine/ Scott Hicks, Piyanist/ Roman Polanski, Hilary ve Jackie/ Anand Tucker.
Ahmet Erenli (Borusan Kültür Sanat Genel Müdürü): Fitzcarraldo/ Werner Herzog, Amadeus/ Miloþ Forman, Ve Gemi Gidiyor/ Federico Fellini.
Sevin Okyay (Yazar, film eleþtirmeni): The Blues Brothers/ John Landis, Shine a Light/ Martin Scorcese, I’m Not There/ Todd Haynes.
Yeþim Gürer Oymak (Ýstanbul Müzik Festivali Direktörü): Taraf Olmak/ Istvan Szabo, Dünyanýn Tüm Sabahlarý/ Alain Corneau, Inspired by Bach The Cello Suites/ Kevin McMahon, François Girard, Barbara Willis Sweete, Atom Egoyan, Nic Fichman, Patricia Rozema.
Yeþim Gürer Oymak Mozart ile Salieri’nin rekabetine odaklanan Amadeus’u apayrý bir yere koyduðunu, Sevin Okyay Scorcese’nin The Blues belgesel dizisini, Vecdi Sayar Ken Russell’ýn Lizstomania’sýný da ayrýca belirtti.