ABD Baþkan Yardýmcýsý Joe Biden, haftaya Ankara’da olacak. Ýki baþkentte de ‘masaya gelecek konularla’ ilgili dosyalar hazýrlanýyor.
ABD’nin PKK/PYD/YPG terör örgütlerine desteði, bu örgütlerin Türkiye’ye yönelik terör eylemleri, Suriye’deki durum, Irak, Ýran ve Rusya ile iliþkiler, NATO da konu baþlýklarý arasýnda.
Ama ilk sýrada, darbe giriþiminde bulunan Fetullahçý Terör Örgütü (FETÖ) ve Pensilvanya’da yaþayan lideri Fetullah Gülen’in iadesi var.
Zira bu konunun Türkiye-ABD iliþkilerinde bir turnusol kaðýdý özelliði var.
Ankara, FETÖ yapýlanmasýnýn Türkiye ve uluslararasý aðýný çýkardý, bu aðla organize edilen suç unsurlarýný iþaretledi. Darbe giriþiminde ortaya çýkan isimlerin baðlantýlarý, ifadeler, itiraflar, bu kiþilerin ABD/Pensilvanya trafikleri ve Türkiye’de görev yapan ABD Büyükelçileri’nin Gülen’i iþaret eden açýklamalarýný toparladý.
Dosyalarda yeterince kanýt var.
Ancak Ankara, iade kararýnýn bu hukuki delillere dayalý bile olsa ‘siyasi’ olacaðýný söylüyor.
Zira terör suçlarýnda, örgüt yapýlanmasý ve eylemlere iliþkin ‘kanaat’ bu tür siyasi kararlar için yeterli görülür. Neredeyse tüm ülkelerin buna örnek olacak kararlarý var.
Türkiye de daha önce ABD’ye veya ABD’nin almasý için üçüncü ülkelere iade ettiði terör þüphelilerinin listesini çýkardý.
Liste uzun, ancak örnek teþkil edecekleri hatýrlatmak yeterli:
- 12 Eylül 2012’de, ABD’nin Libya Büyükelçisi Chris Stevens Bingazi’de üç elçilik çalýþanýyla birlikte linç edilerek öldürüldü.
ABD, olayla ilgili þüpheli isimleri anlaþmalý ülkelerle paylaþtý.
16 Ekim 2012’de, ismi bildirilen 2 þüpheli, Ýstanbul Atatürk Havalimaný’ndan Türkiye’ye giriþ yapmak isterken yakalandý.
13 Kasým 2014’te, ABD Büyükelçisi’nin linç edildiði baskýný düzenlediði þüphesiyle aranan El Kaide liderlerinden Azzouz El Basset’in izi Yalova’da bulundu. Baþkasýnýn adýna düzenlenmiþ bir pasaportla Türkiye’ye gelip Yalova’dan ev kiralamýþ, ancak iki yýllýk takipten kurtulamamýþtý. Kaldýðý ev belirlendi, evden çýktýðýnda da sokakta yakalandý. Sorgusunun ardýndan 24 Kasým’da Ürdün’e gönderildi; burada ABD’den gelen bir ekip tarafýndan alýndý. (Aslýnda El Basset, 1994’te Libya’dan Ýngiltere’ye göç etmiþti. Daily Mail gazetesinin 28 Eylül 2014 tarihli haberine göre, 2006’da Manchester’da gözaltýna alýnmýþ, 2.5 ay sonra serbest býrakýlmýþ ve Libya’ya dönmesine de izin verilmiþ; ardýndan tekrar yakalama kararý çýkarýlmýþtý!)
Terör þüphelilerinin yaný sýra, dolandýrýcýlýk, cinayet gibi adi suçlardan aranan çok sayýda yabancý uyruklu da Türkiye’de yakalanýp ABD’ye iade edildi.
- 50 milyon dolarlýk kredi dolandýrýcýlýðýndan aranan Amerikalý emlakçý Diane Frederick Atari, 18 Þubat 2011’de ABD’ye iade edildi.
- Ürdün uyruklu Fahed Kutkut, cinayet ve hýrsýzlýktan; Ukrayna uyruklu Yuri Zinchenko ise insan kaçakçýlýðý ve kara para aklama suçlarýndan 2009’da ABD’ye iade edildi.
- Irak’ta uzaktan kumandalý patlayýcýlarla ABD askerlerinin ölümüne neden olmaktan aranan Suriyeli Ahmed Ýbrahim El-Ahmed 2015’te ABD’ye verildi.
Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan, ay baþýnda, Gülen’in Türkiye’ye iade edilmesi süreciyle ilgili, “Amerika bugüne kadar bizden hangi teröristi istediyse verdik. ‘Bize belgeler gönderin’ demedik. Þu anda da biz Amerika’ya diyoruz ki; bu iþi daha fazla uzatmayýn” ifadesini kullanmýþtý.
ABD’nin “Erdoðan’ý sevmiyoruz, o istiyorsa vermeyiz” türünden bir ‘ergen inadý’ yapmasý beklenmiyor.
ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey’in “Gülen hareketi ordu içine epey sýzmýþtý. Zaten polis ve yargýya aþýrý sýzmalar daha önce gerçekleþmiþti. Bunlara Türkiye’de görev yaptýðým yýllarda þahit oldum. Özellikle Balyoz soruþturmasýnda, Hakan Fidan’ýn ifadesi alýnmaya çalýþýldýðýnda ve 2013’teki yolsuzluk davalarý sýrasýnda bu durumu tespit ettim” sözleri bile bu karar için yeterli.
Bundan daha azý ABD’nin terör örgütü veya teröre finansman saðlayanlar listelerini hazýrlamasý için yeterli olmuþtu.
Erdoðan-Putin görüþmesi, Biden’in Ankara ziyareti ve gelecek ay baþýnda Çin’deki G20 zirvesinde yapýlacak ikili görüþmeler 2016’yý gerçek bir ‘milat’ yapacak gibi görünüyor.