Þiþmanlama iþten çýkarýlma sebebi mi?

Fit görünme, saðlýk ve moral açýsýndan çoðumuzun derdi, kilo almak. Yani, þiþmanlýk. Kilo verme yöntemleri gazete ve televizyonlarýn deðiþmez ilgi çekici gündemi olmaya devam edecek gibi. Þiþmanlamanýn bir de çalýþma mevzuatý açýsýndan sakýncalý yönü var. Bazý iþlerde iþe alýnýrken aranan þartlar arasýnda adaylarýn boy veya kilo gibi fiziki yeterlilik ölçülerine sahip olmasý koþulu da istenebilmektedir. Örneðin, hava yollarý þirketlerinde estetik ve güvenlik açýsýndan iþe alýnan uçak kabin personeli için belirli boy ve kiloda olma gibi fiziki kriterler de aranmaktadýr.

Ýþe girerken istenilen kilo koþuluna sahip olan çalýþanýn daha sonra fazla kilo aldýðýný varsayalým. Ýþveren çalýþana uygun kiloya düþmesi için altý aylýk süre verir. Bu süreye raðmen, istenilen kiloya gelemeyen çalýþanýn görevini yürütemeyeceði gerekçesiyle, iþverence kýdem ve ihbar tazminatý ödenerek, iþ sözleþmesi feshedilir. 

Bunun üzerine iþçi, kilo fazlalýðý gerekçesi ile iþ sözleþmesinin iþverence geçerli bir sebep olmadan feshedildiðini, fazla kilo sebebiyle performansýnda bir azalma olmadýðýný ileri sürerek feshin geçersizliði ile iþe iadesine karar verilmesi için dava açar. Sonra... Devamýný, Yargýtay Kararýndan okuyalým:

‘Bu durumda fazla kilo alarak uçak kabin görevlisi olma özelliðini yitiren davacý iþçinin yeniden uygun kiloya gelmesine engel saðlýk sorunu olup olmadýðýnýn irdelenmesi gerekir. Bu konuda davalý iþverenin anlaþmalý olduðu saðlýk kuruluþundan itiraz halinde, mahkemece belirlenecek tam teþekküllü devlet hastanesi veya üniversitelerin týp fakültelerinin ilgili anabilim dallarýnda görev yapan öðretim görevlilerinden oluþan heyetten alýnacak raporla davacýnýn fazla kilosunu verememesi iradesi dýþýnda bir sebebe dayanmakta ise ancak bu durumda davacýnýn yer hizmetlerinde görevlendirilip görevlendirilemeyeceði konusunda bilirkiþiden rapor alýnarak deðerlendirme yapýlabileceði, davacýnýn fazla kiloyu verememesinde gayri iradi bir durumun bulunmadýðýnýn anlaþýlmasý halinde ise davacýnýn yer hizmetlerine geçirilmeye iliþkin diðer koþullarýn da bulunup bulunmamasýna göre feshin geçerli nedene dayanýp dayanmadýðý konusunda bir karar verilmelidir.’ (Y.22.HD, 25.09.2012, E.11598, K.19726)

Yargýtay,  iþçinin iþ sözleþmesinin feshinin geçerli nedene dayanýp dayanmadýðý konusunda verdiði  kararlarýnda, ‘iþçinin iþ sözleþmesinin feshedilmesinin son çare olmasý’ ilkesini gözetmektedir.

Bu ilke uyarýnca Yargýtay, fazla kilo alarak uçak kabin görevlisi olma özelliðini yitiren iþçinin iþ sözleþmesinin feshedilmesinden önce, bu iþçinin yer hizmetlerinde görevlendirilmesinin mümkün olup olmadýðýnýn araþtýrýlmasýný gerekli görmektedir. 

Sonuç olarak, fazla kilo alarak iþe alýnma koþulunu yitiren çalýþanýn iþ sözleþmesinin feshedilmesi yerine, fazla kilosunun engel teþkil etmeyeceði baþka bir pozisyonda çalýþtýrýlmasýna öncelik verilmesi icap etmektedir.