Siyasi romantizmin sonu

Bu hafta vizyona giren Direniş Günlerinde Aşk, 68 dönemi sonrasına farklı bir gözle bakan, sinemada arkadaşlarınızla izleyip üzerine uzun tartışmalar yapabileceğiniz başarılı bir yapım.

Fransız sinemasını çok tercih etmem ama bazen öyle örnekler çıkıyor ki ‘Benim filmlerim’ listeme severek ekliyorum. Direniş Günlerinde Aşk da işte böyle bir film. Dağıtımcılarımız, filmlerin orjinal isimlerinin yerine koyduğu adlarla çoğunlukla çuvallıyor. Bu filmin de orjinal adı Apres Mai yani Mayıs’tan Sonra. Filmin konusuyla birebir uyuşan bir ad. Tabii bizimkiler bakmış biraz aşk, biraz gençlerin eylemi, yapıştırmışlar Direniş Günlerinde Aşk ismini. Halbuki film çok zor bir konuyu, 1968 Mayısı’ndan sonra yaşanan çözülmeyi kişisel boyutta çok iyi işliyor.

Yönetmen Olivier Assayas 1955 doğumlu yani 1971’de 16 yaşında; filmin kahramanı Gilles ile benzer yaş, zaten Gilles yönetmenin alter egosu. Film için yarı otobiyografik bir çalışma diyebiliriz. 1968’ten sonra hayatlar değişime uğradı, peki nereye doğru evrildi? Biz ve bütün dünya böyle bir gençlik hareketinden sonra nasıl bu duruma geldik? Böylesi büyük soruları kendi küçük cevaplarıyla bireyselleştiren, çözülmenin ana hatlarını en kişisel şekilde cevaplayan bir yapım. Dolayısıyla çok tartışılacak da bir film. 68 sonrası toplumun her bireyi ama öncelikle gençler hücrelerine kadar siyasileşmiş ama yola nasıl devam edeceklerini bilememişlerdir. İşte bu belirsizliğin içinde yuvarlanan lise öğrencisi Gilles, hem siyasi mücadelesini hem de kendini bulma savaşını vermektedir. Tam da o noktada çok tartışılacak sorular sorar yönetmen ama sadece soruları sorup bırakmaz. Yaşantısının kendisini götürdüğü yerlerle aslında cevaplarını da verir. Gilles lisedeki arkadaşlarıyla siyasi eylemlere karışmakta, sol örgütlerin içinde bulunmakta aynı zamanda resim yaparak da kimliğini oluşturmaktadır. Sol örgütler kendi içinde bir bölünme yaşamaktadır. Maocularla, Troçkistler ve Sovyetçiler yaşanan günlerin hangi devrime doğru evrileceğinin hesaplarını yaparlar. Gilles ise sistem içinde kendi kişisel yerini bulma çabasındadır. Bu savaşının en önemli bölümlerinde ise aşk karşımıza çıkar.

DİYALOGLARA DAYALI BİR FİLM

Özellikle gençlik, devrim ve aşk üçlemesi tartışmalı bir konudur. Günümüzde de öyle. Aşk örgütler ve sosyalizm tarafından hoş karşılanmaz. Eleştiren çok olacaktır ama 80 öncesi örgütlerde bulunanlar beni eminim ki doğrularlar. İkinci olarak bireyselleşme sosyalizm ile çatışmaktadır. Çünkü bireyselleşme burjuvazinin bir dışa vurumu olarak kabul edilir. Zaten sosyalizmin en büyük çıkmazı da burjuvaziden doğan bir ideoloji olup işçi sınıfına dayanma gibi bir tezat yaşamasıdır. Bütün çatışmalar Gilles’in ve arkadaşlarının tercihlerinde rol oynayacaktır. Film sonuna kadar siyasi bir film olmasına rağmen aşkı odağına oturtmuş ve Gilles’in acılarının en büyüğü olarak bize sunmuş. Mesela bir aşkın unutulmamasının en büyük gereği nedir? Gilles’in de yaşadığı gibi ulaşılmaz veya yaşanamaz olmasıdır. Bu bazen karşılıksız bir aşktır bazen ölüm onu unutulmazlar arasına yerleştirir ki Gilles için ikisi de söz konusudur. Örgüt içinde yerini ararken sanatçı yönünün baskısıyla yaratıcılığını öne çıkarmak Gilles’in daha çok anarşist olarak tanımlanmasına sebep olur. Aslında doğru bir tanımlama da değildir, sadece bir ideolojinin altında bireyselleşme çabasına ve yaratıcılığına sahip her insanın karşılaştığı tezattır. Bu satırlarda bazı filmler için “Aman sinemada seyredin” deriz. Ve çoğunlukla görseli güçlü yapımlardır. Apres Mai görseli güçlü olmaktan çok diyaloglara dayalı bir film. Ve bu sefer alt yazı çok önemli filmi algılayabilmek için. İnternette bir versiyonu var ama alt yazısı yetersiz. Onun için Fransızcanız iyi değilse Apres Mai’yi mutlaka sinemada seyredin. Yönetmen dönemin birçok şair, örgüt, edebi eser hatta tablosuna gönderme yapıyor. Filmi iyice hazmedebilmek için biraz birikim de gerekiyor. Filmi seyrettikten sonra bazı isimleri internetten arayacağınızı düşünüyorum. Arkadaşlarınızla gidebileceğiniz ve üstüne uzun tartışmalar yapabileceğiniz başarılı bir yapım Apres Mai.

FİLMİN KÜNYESİ

Orjinal adı: Apres Mai

Yönetmen: Olivier Assayas

Senarist: Ovier Assayas

Oyuncular: Dolores Chaplin,  André Marcon, Lola Creton,  Martin Loizillon, Johnny Flynn

Tür: Dram

Yapım: 2012, Fransa, 122 dakika.