Dünya, yeni doktrin ve paradigma deðiþimine geçit dönemini yaþýyor.
Kýrýlmalar, yeni haritalar ve bölgesel savaþlar da bunu teyit ediyor.
Küresel ticaret yollarý, deniz yollarý ve kanallarý; Bu yeni deðiþimin esas anahtarý rolündedir.
Artýk Büyük devletler kadar olmasa da, bölgesel devletlerin etkisi inkâr edilmez ölçüdedir.
Güney Kafkasya, büyük satranç tahtasýnda önemli pazýl olarak karþýmýzda.
ABD ve Çin arasýndaki rekabetin yansýmasý olarak meydana çýkan ticaret yollarý üzerinden kýrýlmalarýn, Rusya ve çevresi, Türkiye ve çevresi coðrafyalarda meydana çýkmasý, orta vadede bu bilek yarýþýnýn devam edeceðine iþaret ediyor.
Güney Kafkasya satranç tahtasýnda kritik noktada!
Bunu en iyi gören ve buna göre strateji üreten isimlerin baþýnda Azerbaycan Baþkaný Ýlham Aliyev geliyor kuþkusuz.
44 günlük Karabað azatlýk savaþýnýn meydana getirdiði yeni durum, Büyük satranç tahtasýnda yeni paradigmanýn habercisi olarak karþýmýzda.
Türkiye ve Azerbaycan tandemi, Rusya açýsýndan da 200 yýllýk geçmiþi olan stratejilerini revizyona tabi tutmayý tetikledi.
Rusya-Ermenistan üzerindeki þemsiyesini çekerek, yeni yüzyýldaki siyasetinin rengini de belli etti.
Ýstisnasýz Ermenistan desteði yerine, Erdoðan'ýn kazan-kazan modeli devreye girdi ve Putin yeni yüzyýlda, Türkiye ve Azerbaycan'la karþý karþýya gelen deðil, paralel yürüme hattýna, yeþil ýþýk yaktý.
Güney Kafkasya'da dengeleri en iyi bilen ve iliþki geliþtirmede maharetli siyasetçi olarak Ýlham Aliyev, bu yeni durumu gördü ve adýmlarýný ona göre dizayn etti.
Erken seçim hamlesini de, bu yeni durumun parçasý olarak okumak gerekiyor.
Karabað Zaferi kazanmýþ bir liderin, bu durumu getiriye dönüþtürme isteði, rasyonel ve siyaset bilimine göre akýllýcadýr. Baþkan Aliyev biliyor ki; Bu zafer ona seçimde kuþkusuz baþarý getirecektir.
Diðer taraftan bölgesel çekiþme bitmeden, istikrara kavuþmanýn uzun süreceði de açýktýr.
Bu durumda Azerbaycan liderinin güven tazelemesi, küresel aktörler açýsýndan da gerekli hamledir.
Ermenistan ve Gürcistan üzerinden Rusya aleyhinde geliþmeler orta vadede yeni krizlere yol açabilecek nitelikte.
Ayrýca Zengezur koridoru ve Ýran'la yeni koridor planý özellikle ABD açýsýndan duruma müdahil olma isteðini kabartmaktadýr.
Yani iç istikrar olmazsa olmazdýr.
Aliyev bu ileri görüþü ile hem kendisine yönelik halk desteðini açýktan göstermek istiyor, hem de uzun vadeli yeni siyasi bilek yarýþýnda iç huzuru bozacak durumlarýn önünü kesmeyi hedefliyor.
Ýbn-i Haldun'un devlet anlayýþý felsefesinden yola çýkarsak, geldiði sonuç bu coðrafya için de geçerlidir.
Coðrafya kaderdir!
Kafkasya, Türkiye, Rusya, Ýran, ABD, Ýngiltere, Fransa ve þimdi ise Çin gibi önemli aktörlerin yeni küresel sistemde hesaplaþma sürecinde önemli bölgedir ve burada küçücük dikkatsizlik kazanýmlardan olma tehlikesi ile bölgeyi karþý karþýya getirebilir.
Azerbaycan-Türkiye ittifak ve kardeþliði, bölgedeki varlýðýmýz ve yeni kazanýmlar için önemli kapýdýr.
Bu kapýnýn saðlam tutulmasý, Türkistan hattý ve Türk-Ýslam hattý için hayatidir...
