Doðanýn bize sunduðu güzelliklerden biri olan bulutlar, dünyanýn en ünlü ressamlarýnýn tablolarýndaki vazgeçilmez figürlerden biri ayný zamanda. Doðada bulutlar öylesine farklý þekiller alabiliyor ve þekillerini o kadar çok deðiþtiriyorlar ki onlarý seyretmekten sýkýlmýyor oluþumuz bundan. Renk, yükseklik ve biçimleri çok çeþitli. Varlýðýndan haberiniz var mý, daha önce hiç gördünüz mü bilmiyorum ama balerin bulutu da bunlardan biri. “Bulutun balerini olur mu?” demeyin, oluyor iþte.
Bulutlar, atmosferdeki su buharýnýn kristalleþmesiyle oluþur ve rüzgarýn yönlendirmesiyle de þekil alýr. Kimi çok yukarýda, bembeyaz ve incedir; kimi daha aþaðý seviyede, kalýn, pamuksudur. Kimi ise neredeyse dokunabilecek kadar yakýn ve koyu renk olabilir. Bulut rüzgara göre þekillendiðinden hiçbir bulut birbirine benzemiyor. Kýsaca bulut çeþitliliði sonsuz sayýda diyebiliriz. Hayal gücünüze göre onlarý milyonlarca þeye benzetmek mümkün. Meteorolojide bulutlara þekil, yükseklik ve yaðýþ oluþturmasýna göre isim verilir. Türkiye’de “Bulut iþte” deyip geçiyoruz ve sadece yaðmur bulutunu özel bir yere koyuyoruz. Oysa dünyada ve akademik literatürde durum öyle deðil. Bulutlar hangi nesneleri çaðrýþtýrýyorsa onlara o isim verilmiþ. Kemer, kornea, kemik, yelken, mercek, meme ismini alan bulutlar var. Pek tabii sadece þekillerine göre deðil bulunduklarý yere göre de deðiþik isimler alabiliyor; yukarý seviye, orta seviye ve alçak seviye bulutlarý olmak üzere de sýnýflandýrýlýyor.
KEÞKE HEPSÝNE TÜRKÇE ÝSÝM DE VERÝLSE
Bulutlar atmosferde yaðýþýn oluþabilmesi için olmazsa olmazlardan biri ayný zamanda. Yaðmur, dolu, yýldýrým, çisenti, kar gibi tüm yaðýþ tipleri bulut içinde oluþur. Dolayýsýyla yaðýþ oluþturan ve yaðýþ oluþturmayan bulutlar olarak da ayrýlýyorlar. Cumulonimbus (Cb) ve Nimbostratus bulutlarýdýr genellikle yaðýþý oluþturan. Daha kalýn olduðundan ve güneþ ýþýðýný daha az geçirdiðinden rengi daha karanlýktýr yaðmur bulutlarýnýn. Biz Türkçede hepsine yaðmur bulutu diyoruz nedense.
Aslýnda keþke uluslararasý literatürde olduðu gibi bulutlarýn da birer Türkçe isimleri olsa ve biz onlarý ayýrt edip tanýyabilsek. Hangi bulut yaðýþ getirir, hangisi getirmez bunlarý bilsek keþke ya da en azýndan biraz fikir sahibi olabilsek... Keþke atmosferdeki bulut çeþitliliðinin farkýna varabilsek ve keþke en azýndan balerin bulutu gördüðümüzde, o manzaranýn tadýný çýkararak izleyebilsek... Keþke...
Domates bu ay da ucuzlamaz
Domates nisan ayý zam þampiyonu oldu... Üstelik üç buçuk yýlýn rekorunu kýrarak. Þaþýrdýnýz mý bu duruma? Þaþýrmayýn domates bu gidiþle bu ayýn da zam þampiyonu olmaya aday. Nedeniyse son yýllarýn en çetin kýþ þartlarýný yaþamýþ olmamýz. Bu sene aþýrý yaðýþlý ve çok soðuk bir kýþ geçirdik. Akdeniz ve Ege’de çok defa sel ve su baskýnlarý yaþandý ve seralar zarar gördü. Haliyle bunlarýn cebimize bir geri dönüþü olacaktý. Aþýrý soðuk ve yaðýþlý geçen kýþ mevsiminin ardýndan, birdenbire, nisan yaðmurlarýný bile tam anlamýyla yaþayamadan hava sýcaklýðý yurdun pek çok yerinde gündüz 30 dereceye dayanýnca olan domatese oldu. Domatese erken dönemde fazla talep gelince fiyatlar zýpladý. Sadece domates de deðil pek çok sebze-meyvenin fiyatý geçen seneyle kýyaslandýðýndan bu yýl daha pahalý.
Atmosferik koþullardaki ani deðiþimler, sebze ve meyvelerin oluþum-geliþim-daðýtýmý için kýsýtlý süre tanýdýðýndan, maliyeti yükseltebiliyor. Geçiþ dönemi hala devam ettiðinden bir süre daha sebze-meyve ve özellikle domates pahalý olacaktýr. Bu durumun düzelmesi biraz daha zaman alabilir, o yüzden bu ay da kaliteli ve ucuz domates yemek hayal gibi görünüyor.
