Ýlkbahar bir taraftan insanlarda coþku ve sevinç uyandýrýrken bir taraftan da ruhsal bozukluklara zemin hazýrlýyor. Bu duruma neden olan en büyük etken ise stres hormonlarýndaki artýþ.
Ýlkbahar mevsiminde bedende oluþan adaptasyon süreçleri psikiyatrik rahatsýzlýklarý tetikliyor. Bu mevsimde tabiatta yaþanan hýzlanma ve deðiþim insan için de geçerli. Bu hýzlanma bir taraftan insanlarda coþku ve sevinç uyandýrýrken bir taraftan da ruhsal bozukluklara zemin hazýrlýyor. Bunda en büyük etken ise stres hormonlarýndaki artýþ ve serotonin, norepinefrin gibi duyguduruma etkili hormonlardaki azalýþtýr. Bazý psikiyatrik rahatsýzlýklar mart, nisan, mayýs dönemlerinde artar. Sebep de bahsettiðimiz deðiþimin olmasýdýr. Nedir bu artan hastalýklar:
-Manik-Depresif bozukluk:
Aþýrý hareketlilik, coþku, yerinde duramama, çok konuþma, az uyuma, çok enerjik hissetme, libidoda artýþ, kendini dev aynasýnda görme, her þeyi ekonomiyi bile düzeltebileceði iddiasýnda bulunma gibi hýzlanma belirtileriyle seyreden manik ataklar ilkbahar mevsiminde çok görülür. Bu dönemde hasta yakýnlarýnýn tetikte olmasý ve ilaç takiplerini çok iyi yapmasý gerekir. Aksi taktirde hastaneye yatacak noktalara gelinebilmektedir.
-Bahar Depresyonu:
Mutsuzluk, hayattan tat alamama, keyifsizlik, moralsizlik, halsizlik, bitkinlik, enerji azlýðý, unutkanlýk, dikkat ve konsantrasyonda zorluk, kalitesiz uyuma, iþtah problemleri bahar döneminde görülebilmektedir. Bahar depresyonunun önde giden belirtisi enerji azlýðý ve tükenmiþliktir. Bu dönemde korktuðumuz en büyük olay intiharlardýr. Maalesef intihar giriþimleri bahar mevsiminde artýþ eðilimindedir. O yüzden depresyonu “bahardandýr” veya “bahar yorgunluðundandýr” deyip geçmemeli. Eðer bir insan öyle veya böyle depresyonun bütün belirtilerini gösteriyorsa mutlaka önlem alýnmalý ve bir psikiyatriste gidilmelidir.
-Panik Atak:
Baharda panik ataklar da artar. Sebep adrenalin gibi stres hormonlarýnýn artmasýdýr. Ölüm korkusu, aklýný kaybetme veya felç kalma, kalp krizi geçirme korkularý ön plandadýr. Beraberinde adrenalin deþarjýna baðlý nefes alamama, hava açlýðý, çarpýntý, tansiyonda oynama, midede þiþkinlik, yanma, baðýrsakta hýzlanma, kolit veya kabýzlýk, titreme, tansiyon oynamalarý, baþ aðrýlarý gibi belirtiler yaþanýr.