ABD Baþkaný Trump’ýn “Orta Doðu’da barýþý saðlamak için Erdoðan’la konuþacaðým” demesi, zamanlama açýsýndan anlam ifade etti. Ayrýca Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn Trump’la telefon görüþmesi haberinin basýna yansýyan fotoðraflarýnda, özellikle Çanakkale Savaþýnda son neferine kadar þehit düþen 57. Alay’ýn sancaðý, mevcut tabloda içerdiði mesajla, ondan daha da büyük anlam ifade ediyor.
Üstüne, bu görüþme sonrasý Kremlin reaksiyonunu dile getiren Peskov’un kullandýðý PYD-YPG konusundaki Türkiye frekanslý beyaný, geldiðimiz noktada durum tespiti için ciddi veri oluþturmakta.
Soçi zirvesinden sonra geliþmelere bakýldýðýnda, Türkiye aðýrlýðý siyasi renge yansýdý. Trump’ýn Soçi sonrasý devreye girmesini, þimdilik niyet okuyuculuk þeklinde yorumlamak zor. Nedeni basit! Mazideki olumsuz olan tüm eylemlerin yeni sayfada temize çýkarýlmasý için söylem modundan yeni eylem moduna geçildiðine þahitlik etmemiz þarttýr. Vietnam’da, “Suriye konusunda ABD ile Rusya anlaþtý” beyaný devreye girdiðinde yazmýþtým. Maksat, süreci sabote etmek! Nitekim ki þu anda geldiðimiz noktada, anlaþan taraflarýn Rusya-Türkiye-Ýran olduðu görülmekte. Bu dönemde Trump’ýn itirafý, yeniden sürece dâhil olma gayreti olabilir. Burasý doðru. Lakin bu sürece, söylem üzerinden dahil olmak biraz zor gözüküyor. Eyleme dönüþen tavýrlarla bu mümkün gözükmekte. Ýþin zor tarafý Amerika sadece Türkiye’yi deðil, süreçte esas aktöre dönüþmüþ Rusya ve Ýran’ý da ikna etmek zorunda. Meselenin kritik evrede olduðu, buradan belli! ABD; Rusya’ya savaþ modunda, Ýran’ý darmaduman edecek havasýnda, her geçen gün iliþkileri bozacak adýmlarý ile Türkiye’nin sinir uçlarýný zorlamakta. Bu durumda kapýsýna gidecek, þimdilik Türkiye gözüküyor. En azýndan ipleri tam koparmadý. Böyle bir durumda, Türkiye’nin adýmlarý önem arz ediyor.
Meselenin sadece Suriye ile kýsýtlý kalmayacaðýný, Mýsýr’daki patlama ile daha net anlýyoruz. Ýsrail’in; Orta Doðu’daki savaþ ortamýný, kendi istikrarýný tamamlayana kadar sürdüreceði nettir. Hal böyleyken Trump’ýn twitter mesajlarý, fiili adýmlar olmayana kadar, hiç bir güven notu taþýmamaktadýr.
Bu arada Rusya’daki Ermeni ve Yahudi lobisi temsilcilerinin ve etkisinde olan medyanýn, Soçi zirvesinden çýkan sonuçlarý, ýsrarla devrilen sandalye üzerinden yorumlama gayretine girdi. Açýk söylemek gerekirse bu diplomatik yorumdan ve analiz kabiliyetinden yoksun duruþtan ziyade, meseleyi basit olaylar üzerinden, büyük resimdeki baþarýyý karalama gayreti olarak yorumlamak lazým.
Soçi’deki önemli sonucu, kaza ile devrilen sandalye üzerinden Putin’in baþarýsý olarak görmenin, bir durumu tespit ettiði aþikârdýr. Türkiye tezleri ve Erdoðan’ýn istikamet aldýðý yol sonuç vermekte. Aksi takdirde bir sandalye devrilmesini, Soçi’deki hayati sonucun üzerine çýkarma gayreti, yorumun bu kadar komik olmasýna raðmen, ýsrarla devrede tutulmazdý.
Suriye konusunda, Trump’ýn nasýl bir yol tercih edeceðini, terör örgütleri konusundaki adýmlarý belirleyecek. Dahasý da var. Trump’ýn iç çekiþmelerden nasýl kurtulacaðý da, olaylarýn rengini etkileyecektir. Trump, gerçekten de baðýmsýz olarak hareket etmek istiyor mu?
Burada baðýmsýzlýk içeriði, sadece Amerika’daki kurulu düzen dayatmalarýnda saklý deðil! Ýsrail ve ona baðlý lobi gücünün de Trump üzerindeki etkisi, baðýmsýzlýk rengine ciddi etki etmektedir. Dolayýsý ile Amerika’daki iç çekiþmelerde; Trump’ý destekleyen güçlerin içerisinde, Ýsrail gücünü de eklediðimiz baskýnýn da derinliðini ölçmemiz lazým. Bu durumda Trump’ýn durumu ve söyledikleri, bir kaç defa analize tabi tutulmalý.
Esad’ýn; Soçi zirvesi Putin’le görüþmesi, onun yaný sýra Esad görüþmesi öncesi Putin’in, Katar Emiri, ABD Baþkaný, Suudi Arabistan Kralý ve Ýsrail Baþbakaný ile telefon görüþmesi yapmasý, dengenin halen devrede olduðu, lakin etki gücünün Türkiye-Rusya-Ýran arasýndaki üçlü anlaþma motifine daha yakýn olduðuna iþaret etmekte. Diplomatik kanallarý sonuna kadar açýk tutma yeteneði, sahada da, masada da, tarafý güçlü kýlar. Ordu gücü ise bu tarafý vazgeçilmez yapar. Tam da bu geliþmeler sýrasýnda, Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn bir kaç gün önce kullandýðý “Türk Ordusuna yapýlan her saldýrý þahsýma yapýlýr” kabul ediyorum cümlesi ve “Türk ordusu hain unsurlardan temizlendi” mesajý, Türkiye Devleti’nin kararlý duruþunun, dýþarýya net anlatýmý oldu.
