Sofra Sýrlarý gerçek bir Ümit Ünal filmi

Ümit Ünal benim çok sevdiðim bir yönetmen. Her þeyden önce kentli olmanýn özelliklerini taþýyan, belirli bir kaliteyi ve bakýþ açýsýný filmlerine iþleyen bir isim. Köy, taþra, kasaba sýkýntýsýna sýkýþmýþ sinemamýz için büyük bir eksiði kapatan Ünal, yönetmen olarak baþarýlý. Ama onun asýl mucizesi senaryolarýnda saklý. Zaten yönetmenin senaryolarýyla çektiði filmleri karþýlaþtýrdýðýnýzda bu dediklerimin gerçekliði ortaya çýkýyor. Berlin Berlin, Teyzem, Arkadaþým Þeytan, Hayallerim Aþkým ve Sen Ünal’ýn yazdýðý filmlerden. Yönetmenliðe baþladýktan sonra ise iniþli çýkýþlý bir kariyer çizdi. Kendi senaryosunu yazdýðý filmler kariyerinde hep bir adým öne çýktý, 9, Ara, Nar diðer filmlerinden farklýdýr. Özellikle Ara filmi benim için onun kariyer zirvesidir þimdilik. Çünkü Ara kentli insanýn duygu dünyasýný aralamýþtýr. Daha önce söylediðim gibi sinemamýz tarafýndan çoðunlukla es geçilen bu sýnýf aslýnda toplumun entelektüel kýsmýnýn da geldiði yerdir. Genel itibariyle Türkiye’de edebiyat olsun sinema olsun bu sýnýfýn dünyasýna bakmakta hep yetersizdir. Bu sýnýftan hiç mi yönetmen veya senarist çýkmaz ve kendi hikayelerini anlatmazlar? Yok tabii öyle bir þey. Birçok isim var ama onlar da  entelektüel baskýdan çekindikleri veya yine bu sýnýf tarafýndan kabul görme endiþesi ile hiç bilmedikleri taþra hikayelerine sýkýþýrlar. Çünkü entelektüel mahalle bütün yönetmenlerin bir Yýlmaz Güney kopyasý olmasýný bekler. Halbuki Yýlmaz Güney de bir tanedir, Nuri Bilge Ceylan da. Bu ayný sürüye ait olma güdüsü yönetmenlerimizin baþýna beladýr ve Ümit Ünal bu noktada önemli bir yönetmendir. 

Bu hafta vizyona giren Sofra Sýrlarý da söylediklerimizi kanýtlar nitelikte. Filmin öyküsünü kýsaca þöyle; Neslihan hayatýný kocasýna ve evine adamýþ, utangaç ve sevimli bir kadýndýr. Günü ne piþireceðini düþünerek geçer. Kocasý, aile dostlarý Neslihan’ýn yemeklerine çok düþkündür. Çevresindekilerin esrarengiz ölümü tüm gözleri ona çevirir. Þehre yeni atanmýþ komiser, Neslihan’ýn bir þeyler çevirdiðini anlar ama bir kanýt bulup yakalayamaz. Neslihan her cinayetten tereyaðýndan kýl çeker gibi, masum, saf, hafif çatlak görünerek sýyrýlmayý baþarýr. Yazýnýn baþýnda yeni soluk dedik, nedir bu yeni soluk? Her þeyden önce birçok denemesi yapýlmýþ ama neredeyse hiç tutturulamamýþ bir karamizah denemesi söz konusu. Özellikle bir kadýnýn en önemli yeteneði kabul edilen yemeklerle bunu yapmasý mizahýn ana unsuru. Her kocanýn kalbine giden yol midesinden geçerse o kalplerin günahý da mide yoluyla ödettiriliyor filmde. Bu filmin senaryosu yýllar önce yazýlmýþ ve asýl hikaye Ýngiltere’de yaþayan bir kadýnýn baþýndan geçermiþ. Ama Ünal hem hikayeyi günümüze uyarlamak hem de Demet Evgar’ýn projeye dahil olmasý sebebiyle projeyi elden geçirmiþ. Ve iþ yüzünden taþraya göçen bir aile üzerine kurmuþ. Demet Evgar gerçekten özel bir oyuncu. Sinemamýzda onun gibi bir iki isim daha var. Yani elde böylesi gerçek yeteneðe sahip çok az isim var. Gerisi televizyon dizilerinin ve magazin kültürünün dolduruþuyla yürüyor. Ünal bu role Evgar’ý seçerek ve ona göre düzenleyerek filmdeki asýl becerisini göstermiþ.