Her ülke mutfaðýnýn tüm dünyada bilinen mezeleri, yemekleri vardýr. Oralara gittiðinizde girdiðiniz her restoranda o mezeler mönüde bulunur. Peki Türk mutfaðýnda bir liste hazýrlasak, hangi lezzetler yer alýrdý? Sosyal medyada yaptýðým anketin sonuçlarý...
Uluslararasý kabul görmüþ, kabul görmenin ötesi sevilen, tercih edilen mutfaklar vardýr; Ýspanyol, Yunan, Japon, Çin, Fransýz, Ýtalyan mutfaklarý gibi... “Biz bu listede yokuz” diye hiç yakýnmayalým. Yakýnmayalým çünkü 'Avrupa’nýn en büyüðü' iddiasýyla açýlan alýþveriþ merkezi Zorlu Center'daki beþ restorandan üçü Ýtalyan, biri Ýngiliz, diðeri ise dünya mutfaklarýndan.
Þimdilerde rahat ve güzel yemek yeme anlamýný taþýyan 'casual fine dining' tarzýna yatýrým yapýlýyor. Çünkü alt yapýsý saðlam bu restoran zincirleri, yatýrýmcýya hazýr bir paket sunuyor. Yapýlsýn itirazým yok, ben de seviyorum. Ýtirazým Türk restoranlarýnýn standardýnýn olmamasýna, bu aþamayý atlayýp yemeklerimizde yapýlan yeni yorumlara. Anadolu meze ve yemekleriyle yapýlacak 'casual fine dining' restoranlar niye olmasýn? Ýlla aðýr ambiyanslý balýk restoranlarý veya esnaf lokantalarýnda mý olmalý bu mezeler?
Facebook sayfamda küçük bir anket yaptým. Mezeler arasýnda fava, þakþuka ve ot haþlamalar açýk ara önde çýktý. Ýþte bu talepleri de dikkate alarak hazýrladýðým Aydanca bir liste!
1- Sarma
Hakký verilmeli! Ýçine sadece pirinç doldurup nefes aldýrmadan saracaksanýz lütfen yapmayýn, yanlýþ tanýtmayýn. Anadolu usulü biraz bulgur ilaveli, bol baharatlý, ekþili, domatesli, etlisini de terbiyeli yapmaktan bahsediyorum.
2- Levrek marine
Çok mutluyum ki hakikaten çoðu yer onu lezzetli yapýyor. Ama buzdolabý kokusuyla sunan da yok deðil ya da uzun süre sosta beklettikleri için sertleþtiren. Bence hafýzalarda yer edebilme potansiyeli en yüksek yeni nesil mezelerimizden.
YAPILIÞI KOLAY
Ortalama 400 gramlýk derisi ve kýlçýðý temizlenmiþ levrek filetoyu soðuk suda yýkayýp parmak kalýnlýðýnda þeritler halinde kesin. Bu arada tatlý kuru soðaný piyazlýk doðrayýn, içine sarý hardal, bir limonun suyu, iki yemek kaþýðý elma sirkesi ve biraz tuzla karýþtýrýn. Ýçine levrek dilimlerini atarak harmanlayýn. Tane karabiber veya tane hardal da ekleyebilirsiniz. Bu þekilde buzdolabýnda 10-12 saat dinlendirin. Levreði soðanlarýndan temizleyip servis tabaðýna alýn ve marine suyundan biraz üzerine gezdirip servis edin.
3- Çiroz
Yüzde 100 yerli bir balýk olan uskurmuyla yapýlan, geleneksel bir meze. Ýçine asla ve asla soya sosu koyulmamasýný önemle rica ederim! Bazen görüyor ve çok üzülüyorum. Üzüm sirkesiyle kurutulmuþ uskumrunun tadýný bozmamak gerek.
4- DENÝZ BÖRÜLCESÝ
Mevsime göre herhangi bir ot olabilir. Çok miniklerden iyi sonuç alamazsýnýz. Üzerine ister mayonezli sos, ister tarator yapýn ama börülceleri kararýnda haþlayýp lezzetini kaçýrmayýn. Ola ki o hafta börülceler kötü, o zaman ýsýrganotu haþlayýn. Ama meze mönünüzde mutlaka bir ot tabaðý bulunsun. Bu arada otlarý minyatür tabaklara koymak da biraz komik oluyor. Çünkü ot tabaðý kocamandýr, haþlanmýþ ot ýlýk ýlýk gelir sofraya yanýnda limonuyla...
5- Lakerda
Palamut deðil de torikle yapýlsa deðil Türkiye’de bence tüm dünyada ilk onda yer alacak bir mezedir lakerda.
6- Söðüþ dil, çemensiz pastýrma, füme et tabaðý
Bu kendi icadým. Þu anda böyle bir tabak sunan yerler var mý bilmiyorum, genellikle bu tip soðuk et tabaklarýnda bresaola, Ýtalyan veya Macar salamý oluyor. Halbuki bu sýnýrlar içinde neler neler var... Kurutulmuþ et! Türk mutfaðýnýn var ettiði iki yegane þeyin birinden bahsediyoruz. Bu listede yer vermekte geç kalýnan.
7- Mücver
Yeþil kabak, havuç hatta kerevizle bile yapabilirsiniz ama ben kabak mücverden bahsediyorum. Ýçi sulu sulu, dýþý çýtýr çýtýr. Yanýna da tabii ki güzel bir süzme yoðurt yakýþýr.
8- Piyaz
Aslýnda benim aklýma gelmezdi ama o kadar seveni varmýþ ki listeye dahil etmek gerektiðini düþündüm. Ýzmir usulü kuru börülce piyazý veya kuru fasulye piyazý artýk hangisini tercih ederseniz. Benim tercihim kuru börülceden yana.
9- YAZIN ÞAKÞUKA KIÞIN YOÐURTLU ISPANAK
Þakþukanýn yoðurtlu akrabasý köpoðlu da olur. Yeter ki sofrada patlýcanlý bir mezeniz bulunsun. Peki kýþýn ne yapacaksýnýz? Ýþte tam burada durum biraz karýþýyor. Bu listede hiç olmamasýndansa kýþýn yerini ýspanak vb. bir sebzeye býrakabilir diyorum. Ne dersiniz?
10- Fava
Mezelerin þahý, sofranýn demirbaþý. Sadece bakla fava ve kýzarmýþ sarýmsaklý ekmek bile yemeðe giriþ için bana yeter. Sadece ben deðil birçok kiþi için de öyle olmalý ki ankette en çok istek alan meze o oldu.
Bakla Fava
MALZEMELER:
- 1 adet küçük kuru soðan
- 1 su bardaðý kuru bakla (bir gece suda bekletilmiþ)
- 1 tatlý kaþýðý tuz
- 1 yemek kaþýðý toz þeker
- Yarým çay bardaðý zeytinyaðý
HAZIRLANIÞI: Kuru soðaný incecik küpler halinde doðrayýn zeytinyaðýnda soteleyin. Üzerine 2 su bardaðý su ekleyip tencerenin kapaðýný kapatýn. Su kaynayýnca tuz ve þekerini atýp baklalarý yýkayýp ekleyin. Kýsýk ateþte yaklaþýk bir saat aralýklý ezerek karýþtýrýn. Baklalar iyice ezildiðinde tel ince bir kevgirden geçirin. Üzerini kaþýðýn arka tarafýyla düzeltip ýlýyýnca üzerine zeytinyaðý gezdirin. Dereotuyla süsleyip servis yapýn.