Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Soðuk algýnlýðýndan korunmak için Propolis 

Sonbahar geldi; çalýþanlar için yeni bir dönemin hazýrlýklarýna geçildi. Eðitim çaðýndaki gençler ve çocuklar için de eðitim dönemi baþlýyor. Dolayýsýyla toplu taþým, alýveriþ merkezleri, sýnýf veya iþyeri gibi kapalý ve kalabalýk ortamlarda daha uzun süreler geçiriyoruz. Diðer taraftan sonbaharýn doðasý gereði gün içerisinde bile deðiþiklik gösteren hava koþullarý hastalanmamýz için ortam hazýrlýyor. Aslýnda gerekli önlemleri alarak soðuk algýnlýðýna yakalanmadan ya da þikâyetleri daha hafif þekilde atlatmak mümkün. Bu amaçla bir kovan ürünü olan “Propolis” kullanýmý son yýllarda popüler oldu. Propolis arýlarýn bitkilerin tomurcuk ve gövdelerinden topladýðý reçinemsi maddeleri iþlemesiyle ürettikleri bir arý ürünü. Amacý kovaný böceklere, mikroplara ve dýþ etkenlere karþý korumak. Propolis’in içeriði elde edildiði bitkilerin kaynaðýna göre farklýlýk gösterebilmekle beraber flavonoid ve fenolik maddeler temel etkili bileþenleri olarak kabul edilmektedir. 

Ýnsanlar Propolis’i yüzyýllar boyunca yangý giderici, aðrý kesici, yara iyileþtirici, ateþ düþürücü olarak çeþitli hastalýklarýn tedavisinde kullanmýþlardýr. Ýnsan saðlýðý bakýmýndan önemi ancak son yýllarda bilimsel araþtýrmalar ile ortaya konulduktan sonra propolis ürünlerine yoðun talep artýþý görülmektedir. Propolis’in en dikkat çekici özelliði mikroplara karþý (bakteri, mantar, virüs) kanýtlanan etkinliðinin yaný sýra vücudun savunma elemanlarýný uyarýcý etkileri ile soðuk algýnlýðýndan tutun kanserlere kadar geniþ bir biyolojik etki yelpazesinde çocuk, yetiþkin ve ileri yaþlarda bireyler için etkili olmasýdýr. 

Hangi Propolis? 

Ham Propolis içerisinde yüksek oranda mumsu ve reçinemsi maddeler bulunduðundan herhangi bir iþleme tabi tutulmadan doðrudan kullanýlmasý mümkün deðildir. Tedavide çözücüler ile hazýrlanan özütlerinin kullanýlmasý gerekmektedir. Bu durumda etkisi hazýrlanýþ yöntemine göre farklýlýk göstermektedir. Doðrudan su ile hazýrlanan özütler kafeik asit, ferulik asit gibi organik asitler taþýr ve antioksidan etkilidir. Dolayýsýyla su ile hazýrlanan propolis özütleri genel saðlýðýn desteklenmesi bakýmýndan etkili olabilmektedir. Ancak Propolis’in etkilerinden sorumlu temel bileþen olan ve kanser dahil bir çok hastalýða karþý koruyucu ve tedaviye yardýmcý olduðu bilinen kafeik asit fenetil ester (CAPE) ve  bazý önemli flavonoitler su ile hazýrlanan özütte bulunmamaktadýr. CAPE ve bu flavonoitler ancak alkollü (yüzde 70 etanol, propilen glikol) özütlerde bulunmaktadýr. Tabi bu durumda da alkol taþýmasý nedeniyle özellikle çocuklarda kullanýmý kýsýtlanmaktadýr. Son zamanlarda tamamen fiziksel tekniklerle alkol kullanýlmadan hazýrlanan CAPE taþýyan Propolis ürünleri geliþtirilmiþtir. 

Bu tip Propolis ürünlerinin her gün sabahlarý tercihen bir bardak meyve suyu içerisine katýlarak aç karnýna tüketilirse hem baðýþýklýk sisteminin etkinleþmesi saðlanabilir hem de mikroplar çoðalmaya fýrsat bulamadan etkisiz hale getirilebilir.