Derler ki Ýngiltere’de hiçbir zaman darbe olmaz. Çünkü bu yasalara aykýrýdýr.
UBER þoförünün darp haberi için de benzer bir durum var.
Ne mi?
Açýklayalým…
***
Mesele bir Uber þoförünün bir yolcuyu darp edip etmemesi deðil.
Mesele bir sarý taksi þoförünün bir yolcuyu darp edip etmemesi de deðil.
Esas mesele sistemde…
Ya da sistemsizlikte…
Uber’i destekleyenler “uber þoförleri çok iyi çocuklar, hepsine kefiliz” diye desteklemiyor.
Sarý taksiye kýzanlar da “taksiciler þöyle kötü insanlar, böyle kötü adamlar” demiyor.
Sarý taksi ise hata yapmaya, baþýboþluða müsait. Hata yapanýn yanýna kâr kalýyor, þikayet mekanizmasý aðýr iþliyor, sonuç almak zor, uðraþmaya deðmiyor.
Uber gibi teknolojiler ise “Benim þoförüm yapmaz” demiyor, paraya-pula dokundurmuyor, para üstü almak için uðraþmak yerine mobil ödüyorsunuz. Yüksek ve fahiþ rakamlar sürpriz olmsasýn diye de daha araca binmeden, daha çaðýrýrken toplam rakamý görüyorsunuz.
Yolcunun elinde sarý taksiye karþý kullanacaðý hiçbir koz yok ama Uber yolcusu aracý ve þoförü puanlýyor, puaný düþenleri sistemin dýþýna atýyor, puaný yükseldikçe daha çok müþteri yönlendiriyor.
Dolayýsýyla ister dünyanýn en iyi adamý olun, ister en kötü adamý, UBER’de ayný þekilde davranmak zorundasýnýz. Sabýrlý, sakin, ýlýmlý...
Ýþte bu sebepten, o izlediðimiz video ve darp haberi pek de gerçekçi durmuyor.
Kurgusunda hata var en baþta. Þoförün fiyatý þiþirme gibi bir þansý yok gerçekten de, dediðimiz gibi, dünyanýn en büyük üçkaðýtçýsýný da koysanýz þoför koltuðuna, bunu yapamýyor.
Göreceksiniz, çok enteresan þeyler çýkacak o UBER þoförünün yolcusunu darp etmesi hikayesinin ardýndan.
Ama þunu da demeden edemiyoruz; keþke bu “yýkýcý yeniliði” beklemeden, taksiciler odasý ve taksici esnafý kendi standardizasyon sistemini kendileri getirseydi.
“Biz esnafýmýza güveniyoruz” demek yerine sýký bir uygulama getirip gerçekten de güvendikleri esnafýn isminin, üç-beþ çapulcu tarafýndan lekelenmesini önleselerdi.
***
Ben yine taksicileri yazacaktým. Ama bu þekilde deðil.
5 yýl kadar öncesi…
Eþim o zaman ülkesinden otobüsle Türkiye’ye ziyarete geliyor. Otobüs yolcularý Bayrampaþa’da TEM yolu üzerinde bir üstgeçidin ayaðýnda býrakýyor. Üstgeçitten çýktýðýnýzda bir taksi duraðý var, adý ALTIN TAKSÝ.
Otobüs sabahýn beþinde duraðýn olduðu yerde býrakacak, ben de müstakbel eþimi karþýlayacaðým, plan bu.
Ama karþýlamaya gelirken bir polis çevirmesi, bir karýþýklýk sonucu “Buyurun merkeze…” durumu ile karþýlaþtým. “Yapmayýn, etmeyin, misafirim geliyor, bu saatte bilmediði yerde otobüsten inecek, gitmem lazým” dediysem de býrakmadýlar. Telefonu yok. Ulaþmamýn imkaný yok.
Ne zor bir durum, deðil mi?
Ýki saatin sonunda polis karakolundaki yanlýþlýk düzeltildikten sonra taksi duraðýna gittiðimde çok ilginç bir manzarayla karþýlaþacaktým.
Beþ-altý tane taksici o soðukta duraðýn dýþýnda oturuyor. Genç bir haným ise tek baþýna taksi duraðýnýn içinde.
Görür görmez, “geç bacým sen içeride otur, misafirimizsin” demiþ ve sýcacýk duraðý terk etmiþlerdi.
Bu saçma haberler, bu düzensizlik, bu sistemsizlik yüzünden taksicilerin içlerindeki pýrýl pýrýl esnaf gibi esnaflarý da incitiyoruz, üzüyoruz. Haklarýna giriyoruz.
Sadece biz mi? Hayýr. Sýrf iþ bulamadýðý için hiçbir mesleki deneyimi olmaksýzýn sadece bir ehliyetle taksiciliðe baþlayan, esnaflýk bilmeyen ve bu mesleði bu kadar güvenilmez hale getiren kiþiler. Siz de o düzgün taksici esnafýnýn hakkýna giriyorsunuz.
Bu durumun da tek çýkar yolu acilen taksiciler odasýnýn taksilerine düzenleme getirmesi, standartlarý oluþturmasý, UBER’den çok daha iyi bir mobil uygulama ile konuyu çözmesi.