Soru cevaplarla yeni baþbakanlýk süreci ve 4 isim

Cumhurbaþkaný Abdullah Gül’ün, “Partime döneceðim” açýklamasý “Genel Baþkanlýk ve Baþbakanlýða adayým” mesajý mýdýr?

Hayýr; çünkü Gül milletvekili olmadýðý için, görevinden ayrýlýr ayrýlmaz baþbakan olmasý mümkün deðil.

Gül’ün gazetecileri Köþk’e davet etmesi, o sýrada sürmekte olan AK Parti MKYK’sýna bir bu yönde bir mesaj deðil mi?

Hayýr; çünkü Cumhurbaþkaný’nýn gazetecilerle görüþmesi geçen hafta Çarþamba günü ‘veda’ niteliðinde planlanmýþtý. Açýklama da yeni deðil. En son 4 Haziran’da siyasette döneceði yerin AK Parti olacaðýný vurgulamýþtý.

AK Parti MKYK’sý sürerken 27 Aðustos’ta olaðanüstü kongre kararý alýnmasý, Gül’ün önünü kesmek anlamýna mý geliyor?

Hayýr; zaten AK Parti’nin aldýðý, “Genel Baþkan ve Baþbakan ayný isim olacak” kararý gereði, milletvekili olmayan Gül baþbakan olamayacaðý için genel baþkanlýða da aday olamayacaktý.

Gül, Erdoðan’a baþbakanlýk yolunu açan “Siirt formülü”benzeri, “Bayburt’un tek milletvekilinin istifa etmesi” ile milletvekilliði ve baþbakanlýk yolunun açýlmasý mümkün olmaz mýydý?

Hayýr; bu uzun süredir konuþuluyor, ancak bu formüle Gül’ün de sýcak bakmadýðýný biliyoruz.

Bu durumda AK Parti genel baþkanlýðýna aday gösterilecek isim ayný zamanda, Cumhurbaþkaný Erdoðan tarafýndan hükümeti kurmakla görevlendirilecek isim olacak?

Doðru.

Yine “Gül’ün baþbakanlýðý” formüllerinden biri olarak dile getirilen, “Yeni baþbakan üç dönemlik isimlerden biri olur; Gül de seçim öncesi kongre yapýlarak genel baþkan seçilir ve baþbakan adayý olarak seçime girer” formülünün geçerliliði var mý?

Þu anda yok. Ancak üç dönemlik isimlerden biri genel baþkan ve baþbakan olarak seçilirse yeniden gündeme gelebilir.

Bu durumda, Baþbakan Erdoðan’ýn çerçevesini çizdiði, ‘Cumhurbaþkaný ile uyumlu çalýþacak, partiyi seçime götürecek, üç dönemlik olmayan güçlü baþbakan’ formülü hayata geçecek denilebilir mi?

En güçlü ihtimal bu. Ve en çok konuþulan ismin Dýþiþleri Bakaný Ahmet Davutoðlu olduðu sýr deðil. Partide üç dönem kuralý dýþýnda kalan isimler Davutoðlu’nda ýsrarcý. Üç dönemlik isimlerin önemli bir kýsmý ise Gül’ü“2015 seçimleri için garantili çözüm” olarak görüyor. Ancak Davutoðlu formülünün de öngörülebilir sonuçlar verebileceði düþüncesi giderek hakim oluyor.

Ýsim konusunda bir istiþare yapýldý mý?

Henüz ‘istiþare’ diyebileceðimiz düzeyde bir konuþma olmadý. Erdoðan’ýn MKYK üyelerinden isim önerileri aldýðý gelen bilgiler arasýnda.

Hangi isimler önerildi, isimler üzerinde müzakere yapýldý mý?

Kesin olmamakla birlikte, çoðunlukla Abdullah Gül, Ahmet Davutoðlu, Bülent Arýnç ve Ali Babacan isimlerinin önerildiði belirtiliyor. Ancak hangi ismi kaç kiþinin önerdiði açýklanmadý, müzakere veya istiþare yapýlmadý. Erdoðan, parti yönetimi ve teþkilatlarla ‘resmi’ istiþarelere bugünden itibaren baþlayacak.

Ýstiþarelerle bir sonuca mý varýlacak, yoksa Erdoðan’ýn verdiði bir karar mý istiþare edilecek?

Esasen Erdoðan’ýn kendi düþüncesini bugüne kadar kimseye açýklamadýðýný biliyoruz. Ancak bugüne kadarki karakteristik özelliklerini takip edenler, tercihinin ‘üç dönem, geçici olmayan baþbakan ve güçlü bir isim’ kurallarý çerçevesinde ve ‘partinin yenilenmesi’ yönünde olacaðý konusunda hemfikir. Yine de istiþarelerde hem partililerin yaklaþýmlarýný öðrenecek, farklý yaklaþýmlar varsa, bunlarýn parti içinde gruplaþmaya dönüþüp dönüþmeyeceðini tahlil edecek. Vereceði karar, istiþare ettiði partililerin ‘ikna ediciliði’ne baðlý denilebilir.

Bu süreçte bir Erdoðan-Gül buluþmasý görebilir miyiz?

Evet. Ýstiþarelerden sonra Erdoðan’ýn Gül’ü ziyaret ederek son kararý bu görüþmeden sonra açýklamasý bekleniyor.

Soru cevap faslý ‘þimdilik’ bu kadar.

Cumhurbaþkaný Gül’ün veda resepsiyonu yarýn. Gazetecilerin de davetli olduðu resepsiyonda muhtemelen ‘Baþbakanlýk dýþýnda bir görev alýp almayacaðý’ konusundaki sorular da sorulacaktýr. Ve elbette görev almadýðý taktirde ne yapmayý planladýðý da...

Ancak þunun altýný çizeyim;

Bütün bu tartýþmalarý, Cumhurbaþkaný ve Baþbakan arasýndaki iliþkinin ‘kardeþlik’ iliþkisi olduðunu akýldan çýkarmadan yapmak gerekiyor.

Bu da, baþbakanlýðýna iliþkin formüllerin hayata geçmemesi halinde bile Gül’ün AK Partili olarak kalacaðý anlamýna geliyor.